To tylko jedna z 2 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
rozwój i poziomy układu nerwowego.
Układ nerwowy składa się z dwu części – układu ośrodkowego i obwodowego. Mózg i
rdzeń przedłużony stanowią ośrodkowy układ nerwowy; obwodowy układ nerwowy
składa się z sieci tkanki nerwowej łączącej mózg i rdzeń kręgowy z innymi częściami
ciała. Ośrodkowy i obwodowy układ nerwowy scalają ciało w jednolity system,
znajdujący się pod bezpośrednią kontrolą mózgu
Ośrodkowy układ nerwowy rozwija się szybko we wczesnych latach życia. W chwili
urodzenia mózg ludzki waży około 35g. Niektóre obszary przodomózgowia są jeszcze
niedojrzałe przez kilka pierwszych tygodni życia. Wskazuje na to niski poziom zużywanej
przez nie glukozy. Rozwój jednak przebiega gwałtownie i obszary mózgu całkowicie
nieaktywne w chwili urodzenia w ciągu 7-8 miesięcy osiągają poziom aktywności do
form dojrzałych. Pod koniec pierwszego roku życia mózg uzyskuje ciężar 1000g, niewiele
mniejszy od ciężaru mózgu dorosłego człowieka, wynoszącego od 1200 do 1400g.
Aktywność mózgu jest złożona. Obejmuje interakcje jego części. Poszczególne części
mózgu nie rozwijają się równomiernie. Kształtują się one raczej w różnym tempie i mają
swój unikalny program rozwojowy. Niektóre części mózgu, takie jak kora mózgowa
przechodzą zarówno przez fazy gwałtownego jak i powolnego rozwoju.
Mózgowie można podzielić na trzy główne części: przodomózgowie, śródmózgowie i
tyłomózgowie. Największe jest przodomózgowie. Składają się ono z czołowej i górnej
partii mózgu. W nim znajduje się ośrodek mózgowy odpowiedzialny za świadome myśli i
zachowania wyższego rzędu. To przodomózgowie umożliwia ludziom prześcignięcie
niższych gatunków zwierząt w takich dziedzinach, jak rozumowanie, mowa i złożone
formy koordynacji mięśniowej.
Mózg stanowi największą część przodomózgowia i składa się z półkul: prawej i lewej,
połączonych ze sobą wiązką włókien nerwowych zwanych spoidłem wielkim mózgu. To
właśnie spoidło wielkie mózgu umożliwia przepływ informacji z jednej półkuli do
drugiej.
Lewa półkula kontroluje ruchy prawej strony ciała, a prawa lewej. Lateralizacja - półkule
kontrolują różne funkcje – rodzaj specjalizacji półkul. Tworzy się ona stopniowo w miarę
rozwoju.
Lewa: np. zdolność językowa, systematycznego i logicznego myślenia
Prawa: np. zdolności artystyczne, muzyczne, wyobraźnia
Obie półkule pokrywa kora mózgowa. Ma ona szarawy wygląd i jest pomarszczona.
Związana jest między innymi z pamięcią, zdolnością koncentracji uwagi, rozwiązywania
problemów i koordynacji mięśni, Jest to część mózgu, która kształtuje się najpóźniej, a jej
rozwój trwa aż do dorosłości.
Kora mózgowa dzieli się na cztery płaty bądź obszary. Płat potyliczny, zlokalizowany w
tylnej
części
każdej
półkuli,
umożliwia
mózgowi
interpretowanie
informacji
sensorycznych przekazywanych przez oczy. Płat ciemieniowy, znajdujący się w górnej
części każdej półkuli, kontroluje zmysł dotyku i przekazuje ważne informacje
przestrzenne. Płat skroniowy zlokalizowany z boku każdej półkuli odpowiada za słyszenie
i pamięć długotrwałą. Płat czołowy, znajduje się za czołem i naprzodzie każdej półkuli,
związany jest z procesami rozumowania i myślenia oraz z ruchami ciała i ich kontrolą.
Dwie pozostałe części przodomózgowia to wzgórze i podwzgórze. Zlokalizowane u
podstawy mózgu wzgórze przekazuje impulsy nerwowe pochodzące z dróg sensorycznych
do kory mózgowej. Podwzgórze, zlokalizowane poniżej wzgórza, pełni różnorodne
funkcje. Do niego między innymi należy regulacja głodu, pragnienia i funkcji seksualnych
oraz temp ciała. Podwzgórze jest ośrodkiem kontrolującym przyjemność i ból.
Śródmózgowie stanowi łącznik między przodo – i tyłomózgowiem. Śródmózgowie
kontroluje ruchy mięśni oka oraz przekazuje informacje wzrokowe i słuchowe do
wyższych ośrodków mózgowych.
Tyłomózgowie jest niższą częścią mózgu i odpowiada za niezbędne dla życia funkcje
ciała. Rdzeń przedłużony łączy mózg i rdzeń kręgowy oraz pomaga w regulowaniu rytmu
bicia serca, połykania i ciśnienia krwi. Móżdżek kontroluje utrzymywanie równowagi i
koordynacji ruchów ciała. Rośnie on szybko w ciągu pierwszych dwu lat życia i niemal
pełną wielkość uzyskuje ok. 5 roku życia. Most jest zlokalizowany powyżej móżdżku i
stanowi łącznik między dwoma płatami móżdżku. Układ siatkowaty aktywujący biegnie
przez tyłomózgowie do śródmózgowia. Jego działanie łączy się z pobudzeniem, uwagą i
cyklem snu.
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)