To tylko jedna z 4 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
ROZWÓJ HISTORYCZNY Zjawisko różnicowania się skarg w Europie na cywilne i karne następuje w wieku XIII. W Polsce ten okres nastapił w późniejszym czasie, aby w długim rozwoju historycznym wyodrębnił się najpierw proces cywilny, a następnie postępowanie karne, no a dopiero później postępowania sądowoadministracyjnego. Do czasu utraty przez Polskę niepodległości jedynym urzędowym zbiorem prawa procesowego była Formula prosessus z roku 1523. Składała się ze 111 artykułów, z czego 75 pierwszych zawierało normy procesowe, pozostale zawieraly wzory pism procesowych. To był jedyny do czasu rozbiorów zbiór prawa procesowego. Państwa zaborcze zdecydowanie wcześniej zaczęły wprowadzać zbiory prawa procesowego, nic zatem dziwnego, że z chwilą odzyskania przez Polskę niepodleglości w 1918 obowiązywały na ziemiach byłych zaborów przepisy państw zaborczych. I tak:
na ziemiach byłego zaboru pruskiego obowiązywały przepisy niemieckiego kodeksu postępowania cywilnego z roku 1877; przepisy tego kodeksu do chwili obecnej-wielokrotnie nowelizowane-stanowią źródło postępowania cywilnego w Niemczech;
na ziemiach byłego zaboru austriackiego obowiązywały przepisy kodeksu postępowania cywilnego z roku 1895 i pochodzącej też z tego samego roku tzw. normy jurysdykcyjnej, czyli akt zawierający przepisy o właściwości sądu;
na ziemiach byłego zaboru rosyjskiego obowiązywały przepisy ustawy o postępowaniu cywilnym z roku 1864 (UPC); ustawa ta w dużej mierze wzorowana była na francuskim kodeksie postępowania cywilnego z roku 1806-ten kodeks francuski obowiązywał najpierw w Księstwie Warszawskim od 1809 roku, a potem w Królestwie Polskim obowiązywał do 1875 roku (wtedy weszły w życie przepisy rosyjskiej UPC);
na ziemiach Spiszu i Orawy obowiązywały przepisy węgierskiego kodeksu postępowania cywilnego z roku 1911, ale w 1922 na ziemie te rozciągnięto obowiązywanie austriackiego prawa postępowania cywilnego.
Sprawą podstawową z punktu widzenia naszych najżywotniejszych interesów po odzyskaniu niepodległości było wprowadzenie w życie własnego prawa postępowania cywilnego.
W roku 1919 powołana została komisja kodyfikacyjna, która pracowała pod kierownictwem profesora Franciszka Ksawerego Fiericha z UJ, po jego śmierci pracom przewodniczył Jan Jakub Litauer
Owocem prac tej komisji kodyfikacyjnej w interesującym nas zakresie jest Rozporządzenie Prezydenta RP z dnia 29 listopada 1930 roku, któro regulowało to postępowanie sporne-dzisiaj proces cywilny. Miało ono wejść w życie z dniem 1 stycznia 1933 roku. Nadal prowadzone były prace nad sądowym prawem egzekucyjnym. Na mocy Rozporządzenia z dnia 27 października 1932 roku zostały uchwalone te przepisy. Następnie zcalono w jedno Rozporządzenie te przepisy o postępowaniu spornym i egzekucyjnym, no i w postaci KPC, który wszedł w życie z dniem 1 stycznia 1933 roku
(…)
… kpc, prawa ustroju sądów powszechnych-wprowadzono system dwuinstancyjny rozstrzygania spraw cywilnych, w miejsce systemu trójinstancyjnego, przy trójstopniowej strukturze sądownictwa (sądy powiatowe, sądy wojewódzkie, SN). Na szeroką, nienotowaną skalę wprowadzono do polskiego postępowania cywilnego udział ławników, udział prokuratora. Te przepisy z 20 lipca 1950 roku umożliwiały prokuratorowi nawet wytoczenie powództwa o rozwiązanie małżeństwa przez rozwód. Ale kpc z 1964 (in force-1 stycznia 1965) roku zabrał prokuratorowi te uprawnienia. Polski proces cywilny oparto na zasadzie prawdy materialnej, aby te ustalenia sądu były zgodne z rzeczywistą treścią tych stosunków faktycznych i prawnych. W tym celu wyposażono sąd w odpowiednie środki procesowe do poszukiwania dowodów, do przeprowadzania ich z urzędu. Wprowadzono instytucję rewizji oraz rewizji nadzwyczajnej. W 1955 roku Ministerstwo Sprawiedliwości przygotowało nowy projekt kpc, który nawiązywał do doświadczeń i rozwiązań wschodnioniemieckich, próbując zlikwidować drugi tryb postępowania sądowego, a mianowicie tryb postępowania nieprocesowego. W roku 1956, na fali październikowych przemian w Polsce, powołano Komisję Kodyfikacyjną…
… z potrzeb dostosowania tego prawa postępowania cywilnego w postaci tych przepisów zawartych w kpc z 1964 roku do bieżących i perspektywicznych potrzeb społecznych i gospodarczych wynikających ze zmian ustrojowych, konstytucyjnych w Polsce. Z takich zmian-ustawa z 24 maja 1989 roku -w wyniku wejścia w życie tej ustawy spory o prawa gospodarcze między jednostkami gospodarki uspołecznionej przestały podlegać…
…. Na tym odcinku przywrócono zasadę równości stron, albowiem te dawne jednostki gospodarki uspołecznionej korzystały z dalekoidących przywilejów procesowych, które naruszały zasadę równouprawnienia i równości stron. A ta zasada jest konkretyzacją procesową konstytucyjnej zasady równości wobec prawa. Sięgnięto do naczelnych zasad postępowania cywilnego. Kolejną taką ważniejszą nowelizacją jest ustawa z dnia 1…
… porządkowego, policyjnego, w ramach którego miały być rozstrzygane spory prywatnoprawne. Ów kodeks w początku lat 30 wysoko oceniła też nauka włoska. Kodeks ten był oparty na klasycznie rozumianej zasadzie dyspozycyjności i kontradyktoryjności, z pewnymi elementami aktywności sądu. Wykorzystywał doświadczenia austriackiej kodyfikacji postępowania z końca XIX wieku, dzieła profesora Kleina, który wskazywał…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)