To tylko jedna z 3 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Rola filozofii Humanizm pojawił się najpierw w próbach zdyskwalifikowania scholastycznej stylistyki, która była schematyczna i abstrakcyjna. Humaniści wracają do języka barwnego - język ma wyrażać duszę (wg Petrarki).
Humaniści wypracowali historiofilozoficzną metodę interpretacji i badania tekstów starożytnych, podkreślając dystans historyczny. Odrzucali praktykę potwierdzania swoich poglądów autorami starożytnymi. Język był ważnym instrumentem poznania spraw ludzkich - miał służyć uchwyceniu ludzkich przeżyć i postaw wobec świata. Przestał istnieć spór o powszechniki - mowa odnosi się do psychiki i środowiska społecznego. Ujmowali mowę jako środek do więzi międzyludzkiej. Humaniści traktowali filozofię jako metodę badania ludzkiej świadomości.
Poglądy na człowieka Filozofia ma służyć poznaniu człowieka i pouczać o zasadach szlachetnego postępowania. Stąd humaniści głosili wyższość działania nad poznaniem. W człowieku jest prymat woli nad intelektem. Zdaniem Valli ludzkie przeznaczenie wynika z indywidualnego, psychicznego charakteru jednostki. Stwórcą charakteru jest Bóg, ale Bóg nie działa bezpośrednio (determinizm psychologiczny). W ramach psychicznych uwarunkowań jednostka posiada wiele możliwości postępowania. Stąd podkreśla się samowiedzę jako warunek jego postępowania. Zdobywa się ją stopniowo, w toku działania. Humaniści twierdzili, że właściwym zadaniem człowieka jest najpierw działać, potem poznawać. Monetti rozumie działanie jako pracę fizyczną, dzięki której powstaje cywilizacja. Działanie humaniści wciągali we wszelką twórczość. Człowiek to więc twórca kultury, sztuki, cywilizacji. Humaniści odwoływali się do wspólnoty obywatelskiej (społeczeństwo). Szanując prawa jednostka uszlachetnia siebie. Miejscem działania człowieka jest rozumne, praworządne państwo. (Humanizm obywatelski to poznawanie prawa).
Dyskusję wyższości prawa nad medycyną rozpoczął Petrarka mówiąc, że medycyna jest kluczem do poznania człowieka. Salutati głosił wyższość prawa nad medycyną, bo prawo i kulturę człowiek sam stworzył, a przyrodę nie. Humanizm odznacza się uznaniem prymatu wartości moralnych i społecznych nad poznaniem i biologią.
Wzorce życia ludzkiego Punktem wyjścia jest przeciwstawienie życiu kontemplacyjnemu życia aktywnego. Renesans w aktywności szuka ludzkiej godności. Życie kontemplacyjne wiązał z ascezą, modlitwą, klasztorem, rozmyślaniem. W tym nie przejawia się istota człowieka (wg. humanistów) ale w życiu czynnym - twórczość artystyczna, cywilizacyjna, działalność społeczna i polityczna. Stąd krytyka (oprócz ascezy) także stoicyzmu. Chwała pracy to błogosławieństwo, zapewnia bowiem rozwój człowieka. Dokonuje się specyficzna recepcja hedonizmu starożytnego - połączenie pracy i hedonizmu. Hedonizm był odnawiany przez poemat Lucjusza
(…)
… do epikureizmu. Wobec przemijalności życia i krótkości dóbr doczesnych, winno się z życia czerpać samą esencję, w myśl zasady carpe diem. Zabawa, radość życia pozwalają choć na krótko zapomnieć o znikomości życia, stanowiąc o naszej chwilowej przyjemności. Rozprawa Valli O rozpaczy - w miłości upatruje wyraz ludzkiej dobroci, przyjemność jest czymś samoistnym, potwierdzeniem cielesności człowieka. Chciano…
…, scholastyk wrocławski, duchowny katolicki. Jego najważniejszym dziełem jest De revolutionibus orbium coelestium - O obrotach sfer niebieskich (pracował nad nim w latach 1515-1530). Ukazało się dopiero w 1543 roku w Norymberdze napisane w języku łacińskim, Opisał heliocentryczną wizję wszechświata przeciwstawiając ją obowiązującemu geocentrycznemu systemowi Ptolemeusza. Ogłoszona przez niego teoria heliocentryzmu była najważniejszą rewolucją naukową w dziejach ludzkości od czasów starożytnych, nazywaną niekiedy - od jego nazwiska - przewrotem kopernikańskim. …
… możnych rodów polskich, przybywaniem naukowców na Uniwersytet w Krakowie, oraz ślubem polskiego króla Zygmunta Starego z włoską księżniczką Boną Sforza. Przedstawicielami renesansu w Polsce są:
Filip Kallimach (Włoch, zm. 1496 r.) propagował epikureizm i koncepcję życia aktywnego.
Paweł z Worczyna - profesor Akademii Krakowskiej, opowiadał się za życiem aktywnym, a kontemplacja odpowiada aniołom. Główną…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)