Dzięki jej treści możemy poszerzyć naszą wiedzę na takie tematy, jak: ubezpieczenia społeczne jako "urządzenia socjalne", idee przewodnie ubezpieczeń społecznych, zasada powszechności ubezpieczeń, zasada schematyzmu ubezpieczeniowego, zasada opiekuńcza.
REDYSTRYBUCJA
Ubezpieczenia społeczne jako „urządzenie socjalne”.
Ubezpieczenie w najogólniejszym tego słowa znaczeniu jest to „urządzenie mające na celu ochronę przed czymś, zapobiegające czemuś”. Przez ubezpieczenie (ubezpieczenia) w stosunkach społeczno - gospodarczych rozumiane są urządzenia majątkowe służące zaspokajaniu materialnych potrzeb wywołanych przyczynami losowymi, tj. zdarzeniami przyszłymi, niepewnymi, a zarazem takimi, które normalnie myślący człowiek uważa w swoim życiu za niekorzystne. Najpierw wykształciły się ubezpieczenia zwane dziś gospodarczymi, przez które rozumie się obecnie gromadzenie i wypłacanie przez specjalne instytucje asekuracyjne środków na pokrycie strat losowych ponoszonych przez osoby fizyczne i prawne w związku z prowadzoną przez nie działalnością przemysłową, handlową lub inną (gospodarczą) oraz strat wynikających z używania niebezpiecznych urządzeń technicznych, pojazdów mechanicznych itp. Od ubezpieczeń nazywanych ubezpieczeniami gospodarczymi odróżniamy, powstałe z końcem ubiegłego stulecia, ubezpieczenia społeczne, które zostały wprowadzone w celu zagwarantowania pracownikom i członkom ich rodzin środków na zaspokojenie potrzeb losowych (choroba, niezdolność do pracy, śmierć) z utworzonych na ten cel funduszów składkowych.
Określenie istoty ubezpieczeń społecznych nastręcza współcześnie dość poważne trudności. Zazwyczaj rozumiano pod tą nazwą najogólniej system świadczeń wypłacanych z funduszów składkowych na zaspokajanie w interesie społecznym potrzeb losowych ludzi. Wyrazisty model ubezpieczeń społecznych z przełomu XIX i XX wieku uległ zatarciu w czasach nowszych, zwłaszcza od chwili pojawienia się koncepcji tzw. zabezpieczenia społecznego. Sam termin „zabezpieczenie społeczne” użyty został najwcześniej w Związku Radzieckim w dekadzie Rady Komisarzy Ludowych z 1919 roku (ros. socjalnoje obiespieczenije). Jako termin ustawowy nazwa ta została zastosowana przed II wojną w USA w Social Security Act z 1935r. Przeniknęła również do prawodawstwa francuskiego jako securite sociale i zachodnioniemieckiego jako soziale Sicherheit. Posługują się niż też współcześnie systemy prawne krajów, które należały do niedawna do wspólnego bloku państw socjalistycznych, m.in. w byłej Czechosłowacji, w której instytucje prawa ubezpieczeń społecznych występują pod nazwą: pravo socialniho zabezpeceni. W tzw. Karcie Zabezpieczenia Społecznego proklamowanej na V Światowym Kongresie Związków Zawodowych w Moskwie w 1961r. stwierdzono, że „zabezpieczenie społeczne polega na zagwarantowaniu ludziom pracy pełnej opieki we wszystkich przypadkach czasowej lub stałej utraty zdolności do pracy i na chronieniu ich przed wszystkimi zrządzeniami losowymi oraz na akcji zapobiegawczej”. Według konwencji nr 102 Międzynarodowej Organizacji Pracy z 1952 r. w sprawie minimalnych norm zabezpieczenia społecznego i zalecenia tejże organizacji nr 67 z 1944r. dotyczącego gwarancji środków egzystencji, system zabezpieczenia społecznego winien obejmować obowiązkowe ubezpieczenie społeczne oraz subsydiarną w stosunku do nich opiekę (czy też „pomoc”) społeczną. Główne zasady na jakich opiera się ich funkcjonowanie są następujące:
(…)
… polskiego, t. III, Warszawa 1983, s. 569
J. Piotrowski: Zabezpieczenie społeczne. Problematyka i metody, Warszawa 1996, s. 169
M. A. Szczur: Wstęp do ubezpieczeń społecznych, Warszawa 2002, s. 4
J. Auteytner: Wprowadzenie do doktryn polityki społecznej, SiMIPiSS, Warszawa 1986, s. 50
J. W. Gałkowski: Zasada pomocniczości, „Więź” 1883, nr 1
Ch. Perelman: O sprawiedliwości, Warszawa 1959, s. 30…
…); w tym przypadku występuje jednostronność świadczeń oraz indywidualizacja wymiaru świadczenia.
Idee przewodnie ubezpieczeń społecznych.
Według katolickiej i ewangelickiej filozofii społecznej zasady ubezpieczeń społecznych należałoby traktować jako szczególną odmianę trzech najogólniejszych zasad społecznych, które wybijają się na pierwszy plan w tej filozofii:
zasada pomocniczości;
zasada personalizmu;
zasada solidarności.
Zasada pomocniczości akcentuje obowiązek wspólnoty dostarczania jednostce środków na zachowanie egzystencji tylko w takich wypadkach, gdy jednostka nie może wspomnianych zasobów zgromadzić własnymi siłami. Społeczeństwo powinno pomagać jedynie ludziom w staraniach o zdobycie zasobów materialnych na dziś, na jutro i na dalszą przyszłość, a nie zastępować ich w tych wysiłkach.
Zasada personalizmu…
… ubezpieczonego (składka) przy przyznawaniu świadczenia uwzględnia się zasadę solidaryzmu społecznego;
zasada zaopatrzeniowa - uprawnienia do określonych świadczeń przysługują z mocy ustawy bez wymogu opłacenia składek, a tylko po spełnieniu przewidzianych przepisami warunków; świadczenia finansowane są z podatków (ogólnych); zasady określania rodzaju świadczeń i ich wysokości określają przepisy ustawy;
zasada…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)