Zagadnienia ogólne
Profilaktyka - cele i fazy
Profilaktyka to zespół działań mających na celu: Przeciwdziałanie rozwojowi chorób i pojawianiu się ich u osób zdrowych
Utrzymanie status quo
Usuwanie czynników ryzyka Wzmacnianie czynników chroniących
Profilaktyka obejmuje trzy poziomy: profilaktykę pierwszorzędową, drugorzędową, trzeciorzędową → patrz poniżej
„Czynniki ryzyka” i „czynniki chroniące” - definicja i przykłady
Czynniki ryzyka: palenie tytoniu, nadciśnienie, otyłość, stres, przepracowanie, brak snu, nieprawidłowe żywienie, mała aktywność fizyczna, zanieczyszczenie środowiska (powietrza i wód), brak opieki lekarskiej, złe warunki pracy i życia
Czynniki chroniące: badania przesiewowe, szczepienia, prawidłowe warunki pracy, życia i rozwoju, przestrzeganie zasad BHP i higieny osobistej, nadzór dorosłych nad dziećmi, opieka lekarska w szkole i pracy, racjonalne żywienie, dostosowana do wieku i możliwości aktywność fizyczna
Profilaktyka pierwszorzędowa (pierwotna) - definicja, rodzaje i przykłady
Definicja: Dotyczy całej populacji
Polega na zapobieganiu problemom zanim się pojawią
Polega na eliminowaniu lub ograniczaniu czynników ryzyka
Polega na wzmacnianiu czynników ochronnych
Rodzaje: Swoista: działanie na rzecz zapobiegania konkretnemu schorzeniu
Nieswoista: działanie na rzecz poprawy ogólnych warunków funkcjonowania jednostki, działanie na rzecz zapobiegania wielu schorzeniom jednocześnie
Przykłady:
Suplementacja diety wit. D w celu uniknięcia krzywicy racjonalnego dzieci (swoista)
Fluoryzacja zębów w celu zapobiegania próchnicy (swoista)
Promocja sportu w celu zapobiegania takim schorzeniom jak osteoporoza, otyłość, miażdżyca itp. (nieswoista)
Promocja racjonalnego żywienia w celu zapobiegania takim schorzeniom jak otyłość, miażdżyca, cukrzyca typu 2 itp. (nieswoista) Zasady racjonalnego żywienia
Cel żywienia - zaspokojenia głodu. Nie należy przekarmiać dziecka, zmuszać do jedzenia, jeść po ustaniu głodu, odmawiać sobie jedzenia, gdy czuje się głód.
Częstotliwość jedzenia:
Należy jeść kilka razy dziennie (4-5 razy)
Należy jeść w stałych odstępach czasu (co 4 godziny), o stałych porach każdego dnia, nie podjadać między posiłkami
Należy jeść śniadania i nie opuszczać posiłków, a jeśli już to kolację
Nie należy jeść wieczorem i w nocy
Kilka razy w miesiącu powinno się /można jeść czerwone mięso.
(…)
… schorzenia u krewnych, znacznej nadwagi lub pojawienia się pierwszych objawów choroby.
Miażdżyca → patrz moduł 4
Osteoporoza → patrz moduł 4
Krzywica:
Choroba małych dzieci polegająca na zaburzeniach w gospodarce wapniowo-fosforowej spowodowanych niedoborem wit. D.
Zapobieganie: podawanie małym dzieciom pokarmów bogatych w witaminę D i wapń, umożliwianie dzieciom przebywania na świeżym powietrzu i na słońcu…
… powinno się /można jeść ser, jogurt, owoce, warzywa, rośliny strączkowe, ryż, ciemne pieczywo, kasze, ziemniaki, orzechy itp.
Codziennie powinno się wypijać ok. 2 litrów wody.
Skład pożywienia:
Ilość zawartych w posiłkach kalorii powinna być dostosowana do potrzeb osoby w zależności od wieku, płci, wykonywanej pracy i stanu zdrowia
Mięso, drób, ryby, jaja, podroby - wit. B, kwas foliowy, cynk, żelazo, magnez, białko, tłuszcze
Mleko, nabiał, oleje - wit. A, D, B, kwas foliowy, magnez, cynk, wapń, białko, tłuszcze Owoce i warzywa - wit. A, C, B, składniki mineralne
Produkty zbożowe - skrobia, błonnik, wit. B, żelazo, cynk, magnez
Kultura jedzenia
Nie należy jeść w pośpiechu, na stojąco, nad kuchnią
Nie należy jeść posiłków/produktów o wysokim indeksie glikemiczny (fast foody, słodycze)
Nie należy jeść produktów…
… złamań kości (aerobik, biegi, spacery)
Układ pokarmowy - normalizuje się waga ciała, poprawia się perystaltyka jelit, zwiększa się wchłanianie treści pokarmowych, poprawia metabolizm wątroby (gimnastyka, biegi)
Układ odpornościowy - wzrasta odporność nieswoista, wzrasta odporność na infekcje, wzrasta odporność u ludzi przewlekle chorych, starych, zmęczonych
Układ hormonalny - wysiłek fizyczny zwiększa…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)