To tylko jedna z 3 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Prawo wg Św. Tomasza
Święty Tomasz przejął od Arystotelesa pogląd, że wspólnota, a także państwo istnieje ze względu na dobro wspólne. Także i prawo, czyli jakaś norma i miara ludzkiego postępowania, ma przede wszystkim na względzie dobro wspólne. Przede wszystkim jednak prawo to jakaś norma i miara ludzkiego postępowania. Kierując się nim człowiek może poczuwać się do czynienia czegoś, lub powstrzymywać od czegoś. Prawo związane jest nierozerwalnie z rozumem, który ma kierować do jakiegoś celu. Cel ten zdaniem filozofa „jest pierwszym początkiem w dziedzinie postępowania”. „Rozum ma moc poruszania woli” - jeśli ktoś chce celu, rozum nakazuje mu wybierać odpowiednie środki do tego, natomiast wola, czyli chęć używania tych środków musi być normowana przez jakiś rozum, o ile ma być prawem. Nie na darmo wypowiedziano zdanie, że wola władcy ma moc prawa. W przeciwnym razie, jak pisze myśliciel wola władcy byłaby raczej nieprawością niż prawem. Święty Tomasz wprowadził trzy rodzaje praw: wieczne, naturalne i ludzkie. Prawa te różnią się sposobem poznawania i odnajdywania ich. Najwyższym źródłem prawa jest Bóg, który to wyłącznie on jeden zna prawa wieczne. Ważny jest fakt, że skoro wszystko podlega opatrzności Bożej, jest normowane i mierzone przez prawo wieczne, w związku z tym wszystko w jakimś stopniu ma udział w tym prawie. Prawa ludzkie dochodzą do ludzkiej wiadomości poprzez publiczne obwieszczenie. Są nimi partykularne rozporządzenia opierające się na nakazach prawa naturalnego. Prawa naturalne odnajdujemy poprzez to co Bóg wszczepił ludziom w ich własne umysły. Jest ono poznawane w sposób naturalny.
Zdaniem filozofa w każdym z nas istniej znajomość niektórych ogólnych zasad mądrości Bożej. Człowiek może tworzyć prawa ludzkie, pisane, które są uzupełnieniem praw wyższych. Prawo wiąże się zarówno z rozumem, jak też z praktyką. Człowiek musi nie tylko zrozumieć i pojąć literę prawa, ale także ją stosować. Wreszcie najwyższe prawo, wieczne poznajemy je dzięki temu, że ono się nam udziela. Możemy je poznać po „jego większym, lub mniejszym promieniowaniu”.
Prawo wieczne jest najważniejsze. Kieruje ono nie tylko ludźmi, ale i zwierzętami - Bóg decyduje o ich przeznaczeniu. Ludzie zaś obdarzeni rozumem są w stanie pojąć, a nawet zrozumieć, lecz tylko część prawa wiecznego: „Rozum ludzki nie może mieć całej pełni wytycznych myśli Bożej. Może je mieć tylko na swój sposób i to niedoskonale”. Objawia się ono poprzez prawo naturalne. Dla kierowania życiem ludzkim bardzo ważne było prawo wieczne. Celem człowieka jest osiągnięcie wiecznego szczęścia. Aby to jednak osiągnąć potrzebna jest prawo Boże, który by nim pokierowało. Sam bowiem człowiek nie dałby sobie rady, przekracza to jego możliwości, a prawo naturalne i ludzkie są niewystarczające.
(…)
… z Padwy stoi niejako w opozycji do świętego Tomasza., gdyż potraktował on zupełnie inaczej koncepcję zależności praw ludzkich od wyższego porządku. Dla niego prawo natury nie jest żadnym wyższym prawem. Tworzą je po prostu te reguły ludzkiego prawa, które powszechnie przyjmowane są przez wszystkie narody. Zatem jest to część prawa pozytywnego. Prawem jest dla Marsyliusza tylko norma opatrzona sankcją…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)