MEDIA W POLSCE w_2 (9.03.07) by Daria PRASA PODZIEMNA
Dr najpierw pokazał nam przykładowe gazetki drugiego obiegu - „Puls”, „Kontakt”, „Zeszyty Literackie”, „Kultura” (co do tego czasopisma - w latach 80. Jerzy Giedroyć protestował przeciwko przedrukom „Kultury” w Polsce, dlatego, że oryginalna zawartość danego numeru najczęściej była przerabiana), „Śpiewnik ekstremisty”, „Mały konspirator”, „Mikołajek w szkole PRL”, „Pismo Duszpasterstw Akademickich”, „Wola”, „Hutnik”
drugi obieg miał uzupełniać „białe plamy”, będące dziełem PRL-owskiej cenzury (dlatego drukowano autorów będących „na indeksie” czy materiały historyczne)
drukowano sporo niecenzuralnej poezji (Zagajewski, Barańczak, Kornhauser, Kaczmarski)
w latach osiemdziesiątych funkcjonowały tysiące takich publikacji, ale przez większość okresu trwania PRL-u nie było ich w ogóle
W pierwszych latach powojennych jeszcze funkcjonowały tego typu gazety (wydawane głównie przez organizacje wywodzące się z AK), ale były systematycznie likwidowane przez SB (pod koniec lat 40. pozostały już tylko wydawnictwa związane z antykomunistyczną organizacją Wolność i Niezawisłość). To, jak skutecznie Służba Bezpieczeństwa likwidowała wszelkie inicjatywy wydawnicze dobrze obrazuje ilość pism podziemnych w poszczególnych latach po II wojnie światowej: w 1945 r. było ich 300, w '46 - 100, w '47 - 20, w '50 - 10, a w '51 już tylko jedno. Na początku lat pięćdziesiątych podziemna działalność wydawnicza zamarła.
W latach 60. drugi obieg praktycznie nie istniał (jeden z wyjątków to „List do członków partii” stworzony przez Kuronia i Modzelewskiego). W tym okresie wydawane były też manifesty prochińskiej części polskiej partii komunistycznej.
W związku z tym, że praktycznie nie było prasy podziemnej, podstawowym źródłem informacji były nadawane w języku polskim audycje zagranicznych rozgłośni radiowych (np. BBC - choć wypowiedzi i wiadomości tam podawane również były tonowane, przekształcane w taki sposób, żeby nie zaostrzać stosunków Wielkiej Brytanii z ZSRR).
W Polsce nadawało też Radio Madryt (audycje nadawane były z Hiszpanii, wypowiedzi krytyczne nie były tonowane, pierwszy szef - Karol Wagner-Pieńkowski), Głos Ameryki (przedstawiane tam było stanowisko rządu USA), francuskie RFE, radia skandynawskie.
Bardzo ważne było dla Polaków Radio Wolna Europa , ponieważ (pomimo że otrzymywało dotacje z Kongresu USA) nastawione było głównie na opinie środowisk polskich. 3 maja 1952 - pierwsza audycja
jeden z organizatorów RWE i jego dyrektor aż do roku 1985 - Jan Nowak-Jeziorański
(…)
…, Zagajewskiego, Brandysa).
„Bratniak” - związany z Ruchem Młodej Polski, dla środowiska studenckiego
Moczulski stworzył Konfederację Polski Niepodległej - pierwsze opozycyjne ugrupowanie, które określało się jako partia polityczna. Jej oficjalnym organem było pismo „Droga”.
Innym wydawnictwem podziemnym były raporty z Konwersatorium „Doświadczenie i Przyszłość”. W 1977r. powstała w Lublinie pierwsza…
… zagłuszania fal radiowych (na częstotliwościach, na których nadawało RWE nadawano sygnał zagłuszający - piski, szumy itp.); w trakcie demonstracji w Poznaniu w czerwcu 1956 zniszczono jedną z zagłuszarek, w listopadzie '56, w Bydgoszczy - kolejną; wtedy na krótki czas zaprzestano zagłuszania, ale po krótkim czasie je wznowiono (sygnał zagłuszający nadawany był nawet z Czechosłowacji)
W drugiej połowie lat 50…
… w prawie - istniał przepis mówiący o tym, że biuletyny wewnętrzne związków zawodowych są zwolnione z cenzury). Pierwszymi takimi biuletynami były biuletyny strajkowe: „Jedność” w Szczecinie i „Solidarność” w Gdańsku. We Wrocławiu wydawano „Solidarność Dolnośląską” (jej pierwszym redaktorem naczelnym był Maciej Zięba). Istniał też „Wolny Związkowiec” - czasopismo Huty Katowice - zamieszczono tam kiedyś karykaturę…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)