Powstanie i rozwój rynków w czasie
W trakcie dotychczasowych rozważań przedstawiliśmy różne formy rynków dóbr konsumpcyjnych, nie zastanawialiśmy się jednak nad tym, w jakich sytuacjach powstają nowe rynki oraz od czego zależy i jak w miarę upływu czasu zmienia się forma rynku.
Dla wyjaśnienia okoliczności powstania nowego rynku odwołuje się na ogół do cech charakterologicznych przedsiębiorców, wyróżniając dwie ich grupy. Pierwszą stanowią inicjatywni, dynamiczni przedsiębiorcy, a więc bądź to przedsiębiorcy pionierscy, których cechą wyróżniającą jest inicjowanie i przeprowadzanie innowacji, bądź to przedsiębiorcy wyłącznie imitujący rozwiązania wprowadzane przez przedsiębiorców pionierskich, ale charakteryzujący się jednak mobilnością i skłonnością do ryzyka. Drugą grupę stanowią przedsiębiorcy konserwatywni, którzy jedynie dopasowują się do warunków pod naciskiem zmieniającego się otoczenia i którzy mogą egzystować na ogół tylko na stacjonarnych, wolno zmieniających się rynkach.
Pod pojęciem innowacji rozumie się przy tym procesy, które otwierają nowe możliwości zwiększenia zysków, obarczone jednak ryzykiem i niepewnością. Innowacje mogą dotyczyć istniejących już dóbr, wówczas mogą one polegać na otwarciu nowego rynku zbytu, znalezieniu nowego źródła surowców, wprowadzeniu nowego sposobu produkcji, zmianie organizacji produkcji itp., jednak najbardziej dobitnym przykładem innowacji, który będziemy mieli na myśli w trakcie dalszych rozważań, jest wprowadzenie nowego dobra, czyli otwarcie nowego rynku. Rozwój rynku zaczyna się od fazy eksperymentowania I. W tej fazie pionierski przedsiębiorca przekształca nowe dobro od stanu wynalazku, poprzez prototyp, czy produkcje laboratoryjną, aż do uzyskania możliwości produkcji na skalę fabryczną. Oczywiście w odniesieniu do wielu produktów przygotowywanie otwarcia nowego rynku zakończy się niepowodzeniem już w tej fazie eksperymentu. Okaże się bowiem np., wynalazku - z różnych powodów - nie da się w danym momencie przekształcić w wyrób fabryczny. Przygotowując się do otwarcia nowego rynku przedsiębiorca prowadzi jednocześnie kampanię promocyjną nowego wyrobu, ponosząc z tego tytułu wysokie koszty. Działania te mają doprowadzić do takiego rozpowszechnienia informacji o produkcie, aby nastąpiło „samozapalenie się” popytu, tzn. do sytuacji, w której na skutek rozpowszechnienia się wśród nabywców informacji o produkcie i jego walorach oraz wymiany tych informacji między dotychczasowymi i potencjalnymi nabywcami, następuje gwałtowny wzrost popytu. Ze względu na fakt, że nowy rynek otwiera zazwyczaj jeden pionierski przedsiębiorca, w fazie eksperymentowania będzie na rynku istnieć forma monopolu oferenta. Nie będzie to jednak typowy przypadek tej formy rynku, ponieważ w fazie eksperymentowania istnieje dość duża niepewność co do rzeczywistego kształtowania się funkcji cena-zbyt. Ponadto na wielu rynkach ze względu na konserwatyzm nabywców nowy produkt musi być sprzedawany po niskiej cenie, co powoduje, przy wysokich kosztach promocji, że mimo monopolistycznej pozycji, przedsiębiorca nie osiąga w tej fazie zbyt wysokich zysków.
(…)
… prawne przeszkody wejściu na rynek, np. poprzez opatentowanie wynalazku lub zastrzeżenie wzorca produkcyjnego, technologii produkcji itp. Im bardziej skomplikowany wyrób, tym bardziej praco- i czasochłonnych badań wymaga stworzenie produktu podobnego, a jednak obchodzącego zastrzeżenia patentowe, a więc tym trudniejszy dostęp do rynku takiego wyrobu.
Im bardziej skomplikowany jest produkt to wymaga…
… (wielu drobnych oferentów) niż wtedy, gdy istnieje na nim oligopol (kilku znaczących oferentów). Ze względu na zmniejszające się zyski przy rosnącej konkurencji na danym rynku oraz pojawiającą się konkurencję ze strony produktów substytucyjnych na nowo powstających rynkach, w obu jednak przypadkach będziemy obserwować przede wszystkim wycofywanie się z rynku inicjatywnych przedsiębiorców, którzy będą wycofywać…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)