To tylko jedna z 5 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
II. POWOŁANIE DO SPADKU $ 157. Dziedziczenie testamentowe Powołanie do spadku wynikało z woli spadkodawcy, wyrażonej w testamencie Testament - jednostronna czynność prawna, bez udziału osób trzecich
- wyraża ostatnią wolę testatora, odwołalna aż do śmierci, skuteczna po śmierci
- musiało być ustanowienie dziedzica
- testament miał pierwszeństwo nad dziedziczeniem ab intestato, dotyczyło to nawet nie rozdysponowanej w testamencie części majątku
- forma
- dawne prawo - testamentum calatis comitiis - w czasie pokoju przed zgromadzeniem ludowym
- testamentum in procinctu - w czasie wojny przed gotowym do boju oddziałem - prawo klasyczne - testamentum per eas et libram - testament mancypacyjny
- akt prywatne, mógł być dokonany w każdej chwili
- w obecności 5 świadków (obywateli) + osoby trzymającej wagę
- testator mancypował majątek zaufanemu powiernikowi, dając ustne polecenie co do jego rozdzielenia po śmierci testatora
- później testament zaczęto spisywać na tabliczkach woskowych, przekazywanych powiernikowi w trakcie mancypacji
- testament prawa pretorskiego - w celu pominięcia uciążliwej formy mancipatio
- testament na piśmie z pieczęciami 7 świadków, z tradycji mancypacyjnej: 5 świadków + trzymający wagę + powiernik
- pretor udzieli bonorum possesio każdemu, kto będzie w nim wymieniony - prawo poklasyczne - testamentum apud acta conditum - wpisany do akt sądowych albo gminnych
- testamentum principi oblatum - złożony u cesarza
- testamentum per holographam scripturam - spisany własnoręcznie i podpisany przez testatora
- bez konieczności pieczęci świadków
- nowoczesna forma, wprowadzona w V ne
- testamentum militis - testament żołnierza, mógł być sporządzony w jakiejkolwiek formie, ustnej bądź pisemnej - ustanowienie dziedzica - fundament testamentu
- forma
- dawne prawo - umieszczane na początku testamentu, określona formułka słowna, np. „Titus niech będzie dziedzicem”
- prawo klasyczne - umieszczane na początku testamentu, jakiekolwiek słowa dające do zrozumienia kto ma być dziedzicem
- prawo poklasyczne - dowolna kolejność i sformułowanie
- mógł powołać 1 dziedzica
- mógł powołać więcej dziedziców
- przyznawał im określony udział w spadku wyrażony w uncjach,
(…)
… - j.w., dotyczyło chorych umysłowo
- traciło moc po wyzdrowieniu chorego
- dalsze postanowienia
- wydziedziczenia ($. 159)
- legaty ($. 162)
- wyzwolenie niewolników
- powołanie opiekunów dla niedojrzałych i kobiet
- inne polecenia
- warunki skuteczności
- testamentum factio activa - zdolność do sporządzenia testamentu
- obywatel rzymski, sui iuris, wolny
- pełna zdolność do czynności prawnych
- później także
- Latyni
- peregryni posiadający commercium
- osoby alieni iuris wyposażone w peculium castrense albo quasi…
- kobiety sui iuris
- testamentum factio passiva - zdolność do dziedziczenia z testamentu - osoby mające pełną zdolność prawną, sui iuris
- osoby alieni iuris
- ale spadek przypadał pater familiae
- niewolnicy
- ale spadek przypadał panu
- niewolnicy testatora
- w połączeniu z wyzwoleniem
- często zapisywano im spadek zadłużony, którego nikt inny nie chciał przyjąć, niewolnik był tu dziedzicem koniecznym więc musiał
- testament nieważny
- przez osobę pozbawioną testamentum factio activa
- niewłaściwa forma
- niewłaściwe ustanowienie dziedzica
- testator ulega capitis deminutio (po sporządzeniu testamentu)
- wszyscy dziedzice odrzucają spadek (testament ważny, ale bezskuteczny)
- sporządzenie nowego testamentu
- świadome zniszczenie albo uszkodzenie testamentu pisanego
- w ius civile nie ma znaczenia, utrudnia tylko dowodzenie
- w prawie pretorskim ma znaczenie, bo opieczętowany dokument trzeba pokazać pretorowi
- Justynian - odwołanie testamentu bez sporządzania nowego, po 10 latach, w obecności 3 świadków
- kodycyl - zwykły list zawierający dyspozycje pośmiertne…
… było wyrazem wolnej woli jednostki
- dziedziczenie beztestamentowe chroniło zbiorowe interesy rodziny
- dziedziczenie przeciwtestamentowe było kompromisem pomiędzy poprzednimi metodami
Ochrona przed pominięciem - dawne ius civile
- pater famlias w testamencie musiał się określić co do dziedziców sui heredes
- mógł powołać do spadku
- mógł wydziedziczyć, nie musiał podawać przyczyny
- ale nie mógł pominąć…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)