To tylko jedna z 7 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
WYKŁAD VII
POJĘCIE I RODZAJE DEFICYTU BUDŻETOWEGO
Deficyt budżetowy jest podstawową kategorią ekonomiczną, przy czym pojęcie
deficytu jest stosowane w wielu znaczeniach, wyróżniamy bowiem kilka
rodzajów deficytu, które mogą być określane dla różnych podsektorów sektora
finansów publicznych jak i dla całego tego sektora.
Budżet państwa jest najważniejszym funduszem publicznym. Wynik budżetu
państwa wpływa na wynik nie tylko podsektora rządowego finansów
publicznych, lecz również na wynik całego sektora tych finansów. Wyróżniamy
następujące rodzaje deficytu budżetu państwa:
1. konwencjonalny deficyt finansów publicznych – określany również jako
deficyt rzeczywisty budżetu państwa, zarówno w publicystyce
ekonomicznej jak i w badaniach naukowych przedmiotem dyskusji
zainteresowań jest przede wszystkim deficyt rzeczywisty (konwencjonalny);
jest to nadwyżka wydatków nad dochodami budżetu państwa w danym
okresie, najczęściej rocznym;
2. deficyt strukturalny – wielkość hipotetyczna, mianowicie deficyt ten określa
się przy założeniu pełnego wykorzystania zdolności produkcyjnych
gospodarki; określa jaki byłby deficyt gdyby zdolności produkcyjne były w
pełni wykorzystywane; przy ich pełnych wykorzystaniu budżet powinien
zamknąć się nadwyżką; jeżeli zatem występuje deficyt strukturalny oznacza
to, że w celu przywrócenia równowagi budżetu państwa należy
przeprowadzić reformę finansów publicznych, która powinna zmierzać do
odpowiedniego zwiększenia dochodów i obniżenia wydatków budżetowych;
3. deficyt koniunkturalny (cykliczny) budżetu państwa – wynika z wahań
cyklicznych gospodarki o charakterze średnio-okresowym, jest różnicą
między deficytem rzeczywistym a strukturalnym; wynik budżetu państwa
jest uzależniony od fazy cyklu koniunkturalnego, w fazach recesji i depresji
jest najwyższy, a w fazie rozkwitu gospodarki powinna występować
nadwyżka koniunkturalna budżetu a nie deficyt. Niestety w Polsce
niezależnie od fazy cyklu zawsze występuje deficyt
4. deficyt pierwotny – rzeczywisty deficyt pomniejszony o wydatki budżetu
państwa na obsługę długu Skarbu Państwa, gdy występuje oznacza to, ze
wszystkie wydatki na obsługę tego długu pokrywane są ze środków
budżetowych pochodzącym z nowo zaciągniętych pożyczek i kredytów
publicznych; do wydatków na obsługę długu Skarbu Państwa zaliczamy
odsetki od sprzedanych papierów wartościowych oraz odsetki od
zaciągniętych przez Skarb Państwa pożyczek i kredytów, a nie zaliczamy
środków wydatkowanych na wykup skarbowych papierów wartościowych
oraz spłatę zaciągniętych kredytów i pożyczek. Stale występujący deficyt
pierwotny powoduje pułapkę długu publicznego, który może stać się tak
wysoki, że jego spłata będzie niemożliwa. Dla gospodarki oznacza to ciężki
kryzys finansowy i gospodarczy (Grecja).
Nadwyżka budżetowa – dodatnia różnica między dochodami i wydatkami
budżetowymi w danym okresie, w Polsce wystąpiła tylko raz w 1990r. i
wynosiła nieco ponad 200mln złotych co stanowiło 0,3% PKB. Jednak budżety
jednostek samorządu
(…)
…, co zniechęca jednostki gospodarcze i gospodarstwa domowe do ich
zaciągania i hamuje wzrost wydatków prywatnych pokrywanych tymi
kredytami, wstępuje zatem efekt wypychania wydatków prywatnych przez
wydatki publiczne;
6. wzrost waluty krajowej, hamujący wzrost eksportu i stymulujący wzrost
importu, co powoduje deficyt bliźniaczy w postaci ujemnego salda na
rachunku obrotów bieżących bilansu płatniczego…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)