38. Przedstaw podstawowe założenia myśli Sokratesa. Wskaż wpływ filozofii Sokratesa na późniejsze poglądy filozoficzne. Przedstaw podstawowe różnice, jakie zachodzą między teizmem a deizmem. Poglądy etyczne Sokratesa (469-399 p.n.e): Cnota jest dobrem bezwględnym . Cnota była rozumiana ogólnikowo, jako tężyzna życiowa, dzielność, sprawność w spełnianiu zawodowych czynności. Tak rozumieli cnotę jeszcze sofiści, którzy twierdzili, że jest ona względna, różna dla mężczyzn i kobiet, dziecka i dorosłego. Sokrates sprzeciwił się temu relatywizmowi . Cnota to zalety uniwersalne i trwałe (np. sprawiedliwość, odwaga), to specjalne zalety moralne . Cnota jest powszechna i wynika z natury rzeczy , nie z ustanowienia ludzkiego. Cnota, czyli dobra moralne są najważniejsze (ponad pieniędzmi, sławą, zaszczytami itp.) - moralizm. Sokratesa nazwano „twórcą etyki”.
Cnota wiąże się z pożytkiem i szczęściem. Dobro i pożytek są nierozdzielalne (tylko to co dobre jest naprawdę pożyteczne, coś co przyniosło pożytek jest dobre). Szczęśliwy jest ten kto posiada najwyższe dobro czyli cnotę.
Cnota jest wiedzą („jest jedno i to samo wiedzieć, co jest sprawiedliwe i być sprawiedliwym”). Zło wynika z nieświadomości (skoro dobro jest pożyteczne i gwarantuje szczęście, nie ma powodu, aby ktoś, kto je zna, nie czynił go). Intelektualizm etyczny - tylko wiedza prawdziwa i pełna wystarcza do cnoty (jeśli następuje rozdźwięk między rozumem a namiętnościami to znaczy, że wiedza jest niepełna). Wiedza potrzebna do cnoty to nie wiedza przyrodnicza (o żywiołach, gwiazdach, kosmosie), lecz wiedza etyczna (o sprawiedliwości, odwadze). Opiera się na praktycznym rozsądku , nie teoretycznym roztrząsaniu. Cnoty można się nauczyć (nie jest więc wrodzona) i jest jedyna (jasne definicje np. sprawiedliwość - wiedza o tym co się komu należy)
Poglądy logiczna Sokratesa: Metodą dochodzenia do prawdy, a tym samym do cnoty jest specjalnego rodzaju dyskusja, zwana dialektyką. Składała się ona z dwóch części , negatywnej („elenktycznej”) i pozytywnej („maieutycznej”). Pierwsza uczyła, jak usuwać fałszywe przekonania, druga - jak zdobywać prawdziwe. Metoda ELENKTYCZNA, czyli metoda zbijania - sprawdzanie i zbijanie twierdzeń rozmówcy poprzez wyprowadzanie z nich konsekwencji doprowadzających w końcu do tezy absurdalnej lub sprzecznej z twierdzeniem pierwotnym. Uważał, że jest uprawniony do krytyki, gdyż inni mniemali, że posiadają wiedzę, on natomiast miał świadomość własnej niewiedzy tzw. wiedza niewiedzy („wiem, że nic nie wiem”) Metoda MAIEUTYCZNA, czyli sztuka położnicza (która jest analogiczna do roli nauczyciela, który pomaga wydobyć nieuświadomioną wiedzę) - polega na dopomożeniu uczniowi w uświadomieniu sobie prawdy, którą już posiada, poprzez umiejętne stawianie pytań. Metoda ta zakłada, iż każdy człowiek posiada intuicyjną wiedzę o dobru (wyczuwamy, że sprawiedliwość jest dobrem, tchórzostwo złem)
(…)
… deizmu uważa się Barucha Spinozę.
Deizm był bardzo popularny w XVIII wieku zwłaszcza we Francji. Najbardziej znanymi deistami tych czasów byli Wolter, Denis Diderot i Jan Jakub Rousseau. Deizm jest też do dzisiaj bardzo popularny w kręgach naukowych - zwłaszcza wśród fizyków. Deistami byli: Albert Einstein, Linus Pauling, Werner Heisenberg oraz inni.
Teizm:
Forma wiary religijnej, która zakłada…
…. Na tym fundamencie budowano teorię poznania.
Platon (uczeń bezpośredni) i Arystoteles (uczeń pośredni) przejęli jego wiarę w poznanie bezwzględne, a na podłożu jego teorii pojęć etycznych stworzyli wielkie systemy filozoficzne
połączenie szkół Sokratesa i Sofistów np. Cynicy (Antystenes z Aten), Cyrenaicy (Arystyp z Cyreny)
Deizm:
Jest poglądem religijnym zakładającym istnienie jakiejś nieokreślonej dokładnie…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)