Pismo w starożytnym Egipcie Hieroglify były pismem starożytnych Egipcjan, znakami niezrozumiałymi poza ich krajem, ale i dla większości jego ludności. Sztuka pisania stanowiła tajemnicze, ekskluzywne narzędzie, jej znajomością mogli się szczycić tylko nieliczni spośród mieszkańców Egiptu. Z upływem czasu, w związku z przemianami kulturowymi, nastaniem ery chrześcijańskiej, księgi zapisane hieroglifami stawały się jeszcze mniej zrozumiałe, a wiele z nich uległo zniszczeniu. Zdarzało się, że wiadomości o mądrości egipskich kapłanów, o tajemnicach wyrażonych świętymi, niezrozumiałymi znakami przetrwały tylko w dziełach pisarzy greckich. Dzięki nim, a także za pośrednictwem Arabów i Żydów elementy kultury starożytnych Egipcjan stały się znane przedstawicielom kolejnych epok. Byłaby to jednak bardzo uboga i fragmentaryczna wiedza gdyby nie zdołano odczytać egipskich hieroglifów. Hieroglify pozostały tajemnicą dla ludzkości do czasu wyprawy armii napoleońskiej, wraz z grupą uczonych, do Egiptu (1798-1799). Wydarzenie to stało się impulsem dla nauki, uczeni zajmowali się między innymi kopiowaniem wyrytych w kamieniu inskrypcji i tekstów zapisanych na papirusie. Naukowym sukcesem tej wojskowej ekspedycji stało się odkrycie czarnej bazaltowej płyty pokrytej pismem, tzw. "kamienia z Rosetty". Ta niewielka kamienna płyta przyczyniła się do rozwoju egiptologii i wielkiego odkrycia jakiego dokonał w 1822 r. Jean Francois Champollion (1790-1832). Człowiek ten sprawił, że zachowane księgi - świadkowie starożytnej kultury egipskiej - przemówiły. Nie wszystkie jednak zagadki związane z pismem egipskim zdołano rozwiązać. Np. nie jest do końca jasne jak doszło do powstania tego pisma, badacze formułują na ten temat wiele teorii. Według niektórych hieroglify stanowią lokalny wytwór mieszkańców Egiptu. Inni zaś przypuszczają, że stanowiły one importowany element kultury i starają się określić najbardziej prawdopodobne źródło pochodzenia tego pisma. Niektórzy stwierdzając nieistnienie dowodów świadczących o stosowaniu pisma przez Egipcjan przed epoką kontaktów z Mezopotamią, uznają za prawdopodobne, że sztukę pisania przejęli oni od Sumerów. Według samych starożytnych Egipcjan stosowany przez nich system pisma pochodził od bogów. Uważali oni, że pismo wynalazł bóg Thot. Był on naczelnym bóstwem Hermopolis, bogiem wiedzy, mądrości. Był także bogiem Księżyca co wyraźnie podkreślano w ikonografii - umieszczano mu na głowie wizerunek Księżyca w dwóch jego fazach: jako rogalik i jako dysk w pełni. Thot (Rys. nr 1) uznawany był za wynalazcę pisma, a także za opiekuna pisarzy, ukazywany był jako ibis lub pawian, niekiedy też jako mężczyzna z głową ibisa. (Rys. nr 2) Egipcjanie wierzyli więc w boskie pochodzenie pisma, nazywali je "pismem mowy boskiej". Natomiast termin
(…)
… na płycie z czarnego granitu. Pismo hieroglificzne stwarzało i stwarza wiele trudności przy próbach odczytania go. Sprawiają one, że wiedza dotycząca starożytnego Egiptu, chociaż oparta na wielu materiałach źródłowych nadal jest niepełna. Jedną z trudności stanowi fakt, iż Egipcjanie nie stosowali odstępów miedzy wyrazami, zapis hieroglificzny powstawał z nieprzerywanego ciągu znaków. Ponadto pisano…
… swego rozwoju. Piktogram stanowił graficzne przedstawienie, rysunek wyobrażający konkretne przedmioty, istoty żywe, czy też sytuacje, o których chciano przekazać informację, nie miał jeszcze wartości fonetycznej. Pismo hieroglificzne posługiwało się znakami pełniącymi różne funkcje, istniały trzy zasadnicze ich rodzaje: ideogramy, fonogramy i determinatywy. Ideogramy były to znaki wyrazowe, rysunki…
… hieroglifów - fonogramów "alfabetem egipskim" (Rys. nr 7). Przypuszczalnie jednak starożytni Egipcjanie nie uważali tych znaków za jednospółgłoskowe lecz za dwuspółgłoskowe, gdyż mogły one wyrażać wraz ze spółgłoską niezapisane samogłoski
Mimo, że pismo hieroglificzne przetrwało od okresu Starego Państwa do czasów rzymskich zastosowanie jego klasycznej formy w piśmiennictwie egipskim było ograniczone…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)