Pierre Chaunu „Cywilizacja wieku Oświecenia”
ABY ZROZUMIEĆ EPOKĘ OŚWIECENIA.
Europa Oświecenia rozwija się między rokiem 1680 a 1770/80, przestaje wzrastać, gdy tylko znika Europa epoki klasycyzmu, ale jej blaski dogasają do końca XVIII w. Od roku 1620 do 1650 dochodzi do prymatu matematyki w nauce, do matematyzacji pojmowalnej umysłem struktury świata.
Następnie w latach 1680-1715 pojawia się religia naturalna, pierwsza afirmacja wiedzy społecznej, a za nią rewindykacja racjonalnego oddziaływania a priori na politykę- mechanistyczne metody wkraczają więc na tereny zastrzeżone. Europie Oświecenia przybywa ludności w rytmie, który niemal wszędzie prowadzi do podwojenia w okresie dwóch pokoleń. Kulturę zaczyna utożsamiać się z umiejętnością czytania i pisania. Oświecenie pomnożyło liczbę mózgów przez dziesięć Język pisany rozwarstwia się na kilka poziomów:
- poziom pierwszy- to język wielkich traktatów, nauki, filozofii; domena języka łacińskiego.
- poziom drugi- literatura od dramatu po powieści,
- poziom trzeci- język korespondencji, pisany spontanicznie, bez namysłu. - poziom czwarty- są to pozwolenia o zezwolenie na zawarcie małżeństwa, kajety skarg. Słownik ten zawiera słowa- klucze Oświecenia: rozum, filozofia, przesąd, zabobon, tolerancja, cnota, bezprawie, reforma, konstytucja, swoboda, poddany, obywatel, wolność, równość prawa, itp. W wieku XVIII Europa rozwija niemal w nieskończoność cały wachlarz kultur. Korpus tego świata myśli stanowi klasycyzm zrodzony z Kartezjusza i Galileusza, z awansu analizy matematycznej i postępów algebry. Ten system myślowy implikuje fundamentalne przeciwieństwo natury i rozumu. Bóg staje się nieskończenie daleki, ukryty, niemal nieuchwytny w swoim stworzeniu, jednakże dostępny ludzkiej świadomości. Jest fundatorem teorii poznania. Wielką pokusą tego wieku staje się sensualizm. Jest to również wiek ruchu, a więc postępu przede wszystkim w - rolnictwie- z tego wynika wszystko inne. Lepsze formy uprawy pozwalają mniejszej liczbie ludności wyżywić resztę, która może zająć się czymś bardziej wysublimowanym.
- dziedzinie rzemiosła- tym co najbardziej liczy się w wieku XVIII nie są jeszcze maszyny, one należą do przyszłości, lecz narzędzie, które doszło do kresu długiej ewolucji. Używa się teraz lepszego surowca, posługuje się nim ręka sprawniejsza. Nauka rzemiosła ma większe owoce wśród pokolenia ludzi potrafiących czytać i pisać. Jest to stulecie grubych ksiąg, rozpraw, a potem szkół inżynierskich. Pojawiają się takie sprzęty jak łóżko, szafa, wchodzi w użycie pościel, naczynia stołowe.
- demografii- przybywa ludności w tempie bardzo szybkim.
(…)
…, rozpraw, a potem szkół inżynierskich. Pojawiają się takie sprzęty jak łóżko, szafa, wchodzi w użycie pościel, naczynia stołowe.
- demografii- przybywa ludności w tempie bardzo szybkim. - stosunku do śmierci- związane jest to z wyższą oceną pary ludzkiej, która stanowi rodzinę nuklearną. Wciąż jednak 10-15% domów mieści w sobie trzy pokolenia ( ze względów wychowawczych atut nie do pogardzenia- dzieło babki i ciotki niezamężnej- coraz więcej osób pozostaje do końca w celibacie).
- alfabetyzacji- jest on wynikiem zwycięstwa nad śmiercią. Dzieci mające teraz większe szanse na dojście do wieku dojrzałego warto kształcić.
WYMIARY CZŁOWIEKA.
Pierwszą mniej więcej pewną przesłanką Oświecenia jest podwojenie ludności europejskiej. Osiągnięte zostaje wszędzie, wszędzie wyjątkiem Francji Włoch. Trzy klucze do dawnej demografii to:
- celibat- coraz częściej słyszy się o niezamężnych ciotkach i wujach lub o wdowieństwie. Definitywny celibat kobiecy zakłada pewną zamożność, samodzielność ekonomiczną, a zwłaszcza atmosferę bezpieczeństwa. - wiek zamążpójścia kobiet- małżeństwo dla kobiety jest czymś powszechnym i że zawiera się je bardzo wcześnie. Przeciwieństwem takiego modelu jest „model europejski” od 2 /5-3…
… godzinie przynosiły ulgę obecnym i umierającemu. ALFABETYZACJA
Proces ten wybucha w XVIIIw.; rozpoczął się już w XV i w początkach XVIw. Alfabetyzacja wymagała najpierw ujednolicenia języka i następnie ujednolicenie to przyspiesza. To, co w XVIw. Stworzyła inicjatywa osób prywatnych, to w system ujęły wielkie państwa Oświecenia. Ludwik XIV w roku 1698 przewiduje dla ogromnej Francji powszechną szkołę…
… jest spółką ekonomiczną założoną po to, aby żyć mniej nędznie. Nie ma już patriarchatu czy matriarchatu; związek równych na dobre i na złe. Rodzina opiera się teraz na parze małżeńskiej. Przewiduje długi okres narzeczeństwa, w praktyce społecznej zlaicyzowane zaręczyny stały się umową. Religijna moralność wieku XVII, w postaci neoaugustynizmu , jest religijną moralnością czystości: czystość zamiast miłości…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)