To tylko jedna z 4 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Pierre Chaunu: Cywilizacja Oświecenia Wymiary Człowieka Chaunu stwierdza na wstępie, że Europa Oświecenia nie zaistniałaby bez jak on to określa - Vital Revolution czyli gwałtownego przyspieszenia przyrostu naturalnego (podwojenie ludności europejskiej między 1680 a 1800 rokiem) . Jest to punkt wyjścia bezprecedensowego 10-krotnego wzrostu ludności w Europie w ciągu trzech stuleci i stopniowej europeizacji świata . Jak stwierdza Chaunu jest to wynik „kojarzenia się par i ich twórczego trudu” oraz wzrostu długości ludzkiego życia . Głównym źródłem wiedzy na temat ruchów demograficznych są akta parafialne stopniowo wyzwalane od przeznaczenia religijnego i wciągane w służbę stanu cywilnego . Trzy klucze do dawnej demografii to: celibat, wiek zamęścia kobiet, interwał intergenetyczny . Celibat jest arystokratycznym rozwiązaniem sprawy i głównie jest to celibat kościelny . Dla świeckich bardziej charakterystyczny jest celibat czasowy czyli późny wiek przy zawieraniu małżeństwa. Średnia okresu zamążpójścia umiejscawia się około 25-27 roku życia . W sumie wykorzystywano tylko 40-60% okresu płodności co daje rezerwę zdolności prokreacyjnej.
Specyfiką społeczeństwa europejskiego była okoliczność istnienia wśród kobiet od dwóch do trzech piątych panien i wdów . Mamy tu znów potencjalną rezerwę w krajach chrześcijańskich. Cechą charakterystyczną zmian demograficznych w Europie jest także szybki rytm o zmniejszonej amplitudzie okresu, w przeciwieństwie do wielowiekowych oscylacji innych kontynentów. Interwał intergenetyczny to okres pomiędzy ciążami wynoszący zależnie od obszaru 22-23 miesiące do 35-37 miesięcy. Tak duże różnice wynikają ze sposobu odżywiania, zmęczenia mięśniowego i nerwowego, wieku matki oraz długości karmienia piersią poprzedniego dziecka. Kombinacja tych zmiennych daje w konsekwencji okres braku miesiączki po porodzie . Dochodzi do tego oczywiście jeszcze częstość stosunków seksualnych, która zależy od wieku męża , czasu trwania małżeństwa, odżywiania, zmęczenia mięśni i nerwów, rozporządzalność sobą. Nie można zapominać o czynnikach kulturowych i środowiskowych. I na tym nie koniec ponieważ trzeba wziąć pod wzgląd porody kończące się poronieniami (w społeczeństwach gdzie kobiety ciężko pracują jest to ok. 1/3 ogólnej liczby ciąż) oraz wszelkie możliwe naówczas sposoby zapobiegania ciąży a także jej przerywania . Jak wspomniałem wyżej drugim powodem wzrostu jest rosnąca długość życia. Między 1680 a 1780 10% więcej dzieci przekracza próg pierwszego roku życia, podobnie wygląda spadek liczby zgonów przed dojściem do wieku młodzieńczego . W Anglii śmiertelność wśród dzieci przed 5 rokiem życia spada dwukrotnie (30 do 15%) co osiągnięto tylko dzięki drobiazgowemu przestrzeganiu elementarnych zasad czystości i zdrowego rozsądku (higiena życia i oszczędzanie się matek podczas ciąży)
(…)
… km. wokół dzwonnicy, choć z końcem XVIII i początkiem XIX mamy do czynienia z falą małżeństw endogamicznych, które zawsze były bardziej popularne na południu Europy, na północy preferowano egzogamię. 40-dniowa wstrzemięźliwość wielkiego postu odchodzi w przeszłość wraz z średniowieczną ascezą. Pojawia się jednak inna tendencja zwana oświeceniowym maltuzjanizmem czyli dobrowolne zahamowanie…
… apokaliptycznym. Jeżeli nawet mają miejsce lokalne klęski nieurodzaju to coraz lepszy stan dróg pcha ludzi ku terenom dostatniejszym. Medycyna XVIII wieku ma charakter raczej empirycznej higieny niż nauki ale spełniała wstępny warunek ruszenia z miejsca i trwałego wzrostu. Na czele idzie Anglia: obfitsze, wartościowsze, różnorodniejsze pożywienie, domy kryte dachówką a nie wilgotną i utrzymującą pasożyty strzechą, coraz lepsze kominki i szyby w coraz większych oknach. Wynalazca szczepionki przeciw ospie Edward Jenner jest końcowym produktem empirycznego podejścia do ludzkiego środowiska, które prezentowali Locke i Bacon. Chaunu w pewnym momencie czyni dygresję na temat umierania powołując się na Ariesa. Europa i Ameryka tzn. świat chrześcijański, znały cztery style umierania:
Śmierć w milczeniu…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)