Optymizm i pesymizm - opracowanie

OPTYMIZM I PESYMIZM W związku z tym pojęciem celowości pozostaje inne zagadnie­nie metaf i zyczne, występujące pod mianem zagadnienia optymizmu i pesymizmu . W z a gadnieniu tym chodzi o to, czy świat jest urządzony celowo, tzn. tak, że prz y czynia się do urzeczywistnienia takiego lub in­nego dobra, czy też, przeciwnie, urzeczywis t nieniu tego dobra się prze­ciwstawia. Pierwszy pogląd nazywa się optymizmem, dr u gi pesymizmem. Zależnie od tego, o jaką przy tym wartość, czyli o jakie dobro ch o dzi, mamy do czynienia z różnymi odmianami optymizmu i p e symizmu. Może chodzić o dobro biologiczne, o warunki pomyślne dla utrzymania orga­nizmów lub gatunków biologicznych przy życiu. Można pytać, czy wszyst­kie szczegóły urządz e nia organizmów są korzystne dla utrzymania ich przy życiu i normalnego ich ro z woju w danych warunkach. Dobrem, o które może chodzić, może być szczęście. Wtedy w zagadni e niu optymizmu i pesymizmu idzie o to, czy urządzenie świata sprzyja osiągnięciu na nim szczęścia. Byłby to optymizm lub też pesymizm euda j monol o giczny. Może dalej chodzić o dobro moralne, można mianowicie pytać, czy świat zmie­rza ku urzeczywistnieniu dobra m o ralnego, czy też, przeciwnie, przewa­ża w nim zło moralne. Tu mielibyśmy do czynienia z optymizmem lub też pesym i zmem etycznym. Można wreszcie też mówić o optymizmie czy pesymizmie est e tycznym; pierwszy utrzymywałby, że w świecie przewa­ża piękno, drugi w i działby w nim przewagę brzydoty. Zagadnienie optymizmu i pesymizmu zalicza się zwykle do metafizy­ki, leży ono jednak na pograniczu między metafizyką a tą lub inną nauką aksjologiczną (n a uką o wartościach), a więc na pograniczu metafizyki i etyki, metafizyki i estetyki itd. 1
... zobacz całą notatkę