To tylko jedna z 2 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
F. Znaniecki Narzędzie rozumienia: współczynnik humanistyczny (Marta Łysiak; 627-630)
współczynnik humanistyczny przedmiotów i faktów - przedmioty i fakty istnieją w działaniu i doświadczeniu pewnych ludzi i posiadają te właściwości, które im owi działający i doświadczający ludzie nadają w swych czynnościach i doznaniach;
współczynnik humanistyczny = ludzkie działanie + doświadczenie
Humanista bada właśnie ten współczynnik i gdyby nie było go w jakiejkolwiek badanej przez naukę humanistyczna dziedzinie, dziedzina ta przestałaby istnieć dla danej nauki (np. język danej populacji, czy to angielski, francuski, czeski, czy jakikolwiek inny istnieje w działaniu i doświadczeniu ludzi, którzy się nim posługują; bez tego nie istnieje). TEN SAM PRZEDMIOT, TEN SAM FAKT MOŻE MIEĆ RÓŻNE WŁAŚCIWOŚCI W ZALEŻNOŚCI OD PUNKTU WIDZENIA ( np. osoba wykonująca pewną czynność i osoba przyglądająca się z boku, różnie ocenia tę sama czynność )
Najważniejszą właściwością humanisty jest punkt widzenia podmiotu działającego, a zarazem doświadczającego przedmiot czy fakt ( wykonawcy czynności) . Przedmioty dla humanisty są przede wszystkim tym, czym są dla człowieka, który się nimi posługuje jako materiałami lub narzędziami albo wytwarza je jako zamierzone wyniki pewnej czynności. Z kolei fakty są tym, czym są dla człowieka, gdy je powoduje, aby urzeczywistnić zamierzony wynik, albo im przeciwdziała, gdy mu przeszkadzają.
Doświadczenia podmiotu są dla niego samego doświadczeniami OBIEKTYWNEJ RZECZYWISTOŚCI. Poprzez to, że obiektywna rzeczywistość okazuje się także obiektywna dla wielu innych ludzi (podmiotów), podmiot znajduje częściowe potwierdzenie własnego środowiska. Obiektywna rzeczywistość dla humanisty istnieje także niezależnie od doświadczeń i czynności każdego człowieka, ALE NIE ODWROTNIE: obiektywna rzeczywistość nie istnieje niezależnie od doświadczeń i czynności wszystkich tych ludzi razem, którzy ją doświadczają i w niej działają..
OBIEKTYWNA RZECZYWISYOŚĆ JEST WSPÓLNYM ICH WYTWOREM PODTRZYMYWANYM PRZY ISTNIENIU, ROZWIJANYM I PRZEKSZTAŁCANYM W PROCESIE, W KTÓRYM KAŻDY Z NICH BIERZE UDZIAŁ. Obiektywna rzeczywistość humanistyczna rozszerza punkt widzenia badacza, biorąc pod uwagę punkt widzenia innych. Ten rozszerzony punkt widzenia ma większą wartość niż doświadczenia samego działającego człowieka.
POSTULAT BADACZA: gdyby podmiot działający wzniósł się ponad swój aktualny (ograniczony) punktu widzenia, na stanowisko obiektywnej rzeczywistości humanistycznej, jego czynność byłaby dla niego taka sama jak dla badacza.
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)