Ma 22 strony. Porusza takie kwestie jak: opozycja lat 70. , charakterystyka dekady Gierka, stosunki Państwo-Kościół, Komitet Obrony Robotników, ROPCiO, stan wojenny, koniec PRL, okrągły stół, sejm kontraktowy, plan Balcerowicza, wybory parlamentarne, Solidarność.
OPOZYCJA LAT 70.
SYTUACJA W PAŃSTWIE PRZED OBJĘCIEM WŁADZY PRZEZ GIERKA
12 XII 1970 r. - rząd podjął decyzję o podwyżce cen; propaganda przedstawiła podwyżki jako niewinną regulację, próbując ukryć jej wpływ na obniżenie stopy życiowej społeczeństwa.
14 XII - w Stoczni Gdańskiej rozpoczął się masowy ruch protestu, wyłoniono rzeczników załogi i sformułowano pierwsze, głównie ekonomiczne postulaty. Mówiono o konieczności rekompensaty za podwyżkę i o fasadowości związków zawodowych. Wobec braku reakcji demonstranci ruszyli pod gmach KW w Gdańsku, po południu tłum rozpoczął szturm gmachu KW, do akcji wkroczyły oddziały MO, starcia trwały do wieczora, było wielu rannych i aresztowanych.
15 XII - do strajku przystąpiła gdyńska stocznia im. Komuny Paryskiej. Komitet strajkowy zażądał cofnięcia podwyżki, sprawiedliwego podziału premii i wyrównania dla najmniej zarabiających, a także wolności prasy i religii. W nocy komitet aresztowano. W Gdańsku strajki rozpoczęły załogi Stoczni im. Lenina, Stoczni Północnej, Gdańskiej Stoczni Remontowej. Spalono gmach KW.
15 XII - rano na posiedzeniu ścisłego kierownictwa PZPR zapadła decyzja zezwalająca na użycie broni aby stłumić demonstracje na Wybrzeżu
16 XII - rano wojsko obsadziło główne drogi i gmachy w Trójmieście, Stocznia Gdańska uchwaliła rozpoczęcie strajku okupacyjnego, postulaty obejmowały ukaranie winnych złego stanu gospodarki, podwyżkę płac i usunięcie wojska z Trójmiasta.
17 XII - masakra w Gdyni, wojsko bez ostrzeżenia użyło ognia
18 XII - większość członków Biura Politycznego opowiedziała się za politycznym rozwiązaniem konfliktu, którego cenę musiał zapłacić Gomułka. 20 XII Gomułka złożył pisemną rezygnację, odsunięto też Strzeleckiego, Spychalskiego, Jaszczuka i Kliszkę, jako ludzi najbardziej związanych z Gomułką.
VII Plenum KC - wina za kryzys spada na Gomułkę i jego czterech współpracowników, zostali odsunięci a ich miejsce zajęli: Jaroszewicz, Moczar, Szydlak, Babiuch. Edward Gierek został I Sekretarzem.
Gierek wygłosił mowę telewizyjną, w której zapowiedział rozpatrzenie możliwości poprawy położenia materialnego najniżej uposażonych, pochwalił robotników, którzy nie strajkowali i wybaczył tym, którzy „dali się ponieść emocjom”. Przemówienie to zostało przyjęte raczej pozytywnie.
CHARAKTERYSTYKA DEKADY GIERKA
zmiana sposobu propagandy - mówiono o rozwoju „demokracji socjalistycznej”, o wzmożeniu roli organów przedstawicielskich, rozszerzaniu praworządności i tworzeniu gwarancji uczestnictwa mas w rządzeniu państwem
złagodzenie cenzury
20 I 1971 r. Gierek zakomunikował decyzję Biura Politycznego o odbudowie Zamku Królewskiego w Warszawie. Realizacja podjętej przez Sejm uchwały jeszcze w 1949 roku miała dowodzić, że nowe władze troszczą się o kulturę narodową
(…)
… projektu ustawy o zmianie konstytucji. Biskupi krytykowali zasadę przewodniej roli partii i konstytucyjnego sojuszu z ZSRR. Podkreślali konieczność wzięcia pod uwagę Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka. Żądali usunięcia z projektu zapowiedzi, że „nadużywanie wolności sumienia i wyznania dla celów sprzecznych z interesem PRL będzie karane”, wiązania praw obywatelskich ze spełnieniem obowiązków wobec…
… działaczy - Leszka Moczulskiego i Andrzeja Czumy. Owe spory doprowadziły najpierw (czerwiec 1978) do powstania w jej obrębie dwóch frakcji pod przywództwem wspomnianych działaczy, a następnie do stopniowego jej rozpadu. W 1979 r. Leszek Moczulski utworzył Konfederację Polski Niepodległej, zaś ROPCiO z Andrzejem Czumą na czele trwał nadal, lecz po sierpniu 1980 r. roztopił się w głównym nurcie "Solidarności". Konfederacja Polski Niepodległej (KPN) - 1 IX 1979
STAN WOJENNY
OKOLICZNOŚCI I KONSEKWENCJE OGŁOSZENIA STANU WOJENNEGO
Niedziela 13 XII 1981 r. - radiowo - telewizyjne przemówienie gen. Jaruzelskiego o wprowadzeniu stanu wojennego. Wojskowy przewrót rozpoczął się tuż przed północą, gdy zablokowano połączenia telefoniczne. Internowano ok. 6,6 tys działaczy związkowych i politycznych, zawieszono działalność…
… się od rozlewu krwi. W 1982 roku Polską rządziła formalnie nadal partia komunistyczna, w praktycę przejęła jednak władzę jawna WRON i niejawny Komitet Obrony Kraju. Na szczycie władzy w praktyce stała trójka generałów: Jaruzelski, Kiszczak i Siwicki oraz wyżsi funkcjonariusze partyjni: Barcikowski, Milewski, Olszowski i Rakowski.
UGRUPOWANIA OPOZYCYJNE
Po masowych aresztowaniach struktury związkowe…
… do kwestii odpowiedzialności komunistów za 45 lat rządów. Chodziło o obornę praworządności i zapobieganie rewanżowi.
Rząd Mazowieckiego likwidował pozostałości państwa policyjnego. W listopadzie 1989 rozwiązano ORMO, w kwietniu 1990 milicję zastapiono Policją Państwową, a Służbę Bezpieczeństwa Urzędem Ochrony Państwa. W wojsku i policji wprowadzono zakaz przynależności do partii politycznych.
PLAN…
… w dokumentach), który obejmowałby poprzez swoich członków wszystkie organizacje samorządowe.
Projekt ten nigdy nie został zrealizowany.
21 postulatów z 17 sierpnia 1980 roku
Akceptacja niezależnych od partii i pracodawców wolnych związków zawodowych wynikających z ratyfikowanych przez PRL Konwencji nr 87 Międzynarodowej Organizacji Pracy, dotyczących wolności związków zawodowych. Zagwarantowanie prawa…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)