To tylko jedna z 8 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Temat nr 4
Określanie parametrów użytkowych lunety geodezyjnej
1. Sprzęt
Teodolit Zeiss Jena Theo 010A lub Theo 010B, niwelator Zeiss Jena Ni020 lub Ni050, techniczna łata niwelacyjna, przenośne stanowisko laboratoryjne, lupa luksomierz, 2. Miejsce odbywania ćwiczeń
Sala IIIG, na słupku obserwacyjnym oraz stanowisku laboratoryjnym, 3. Cel ćwiczeń
Określenie parametrów lunety: powiększenie, pole widzenia i jasność.
4. Opis zagadnienia Podstawowe instrumenty geodezyjne wyposażone są w układy optyczne zwane lunetami. Przeznaczeniem lunet jest wizualna obserwacja bliskich i dalekich przedmiotów z jednoczesnym ustalaniem położenia ich osi widzenia. Zasadnicze wielkości charakteryzujące lunetę geodezyjną to: powiększenie, pole widzenia, jasność oraz zdolność rozdzielcza.
Powiększenie lunety
Istotny wpływ na pomiary geodezyjne kątowe i niwelacyjne ma powiększenie lunety użytego instrumentu. W sensie fizycznym powiększenie lunety jest stosunkiem kąta widzenia pod jakim widzimy przez lunetę obraz odległego przedmiotu, do kąta widzenia tegoż przedmiotu widzianego bezpośrednia gołym okiem (wzór 1).
(1)
Stosowany jest również do wyznaczania powiększenia, przy znanych długościach ogniskowych obiektywu f1 i okularu f2, uproszczony wzór 2:
(2)
W instrumentach geodezyjnych optyczne układy lunetowe mają powiększenie w zakresie od 15 do 60 razy. Powiększenie lunety można wyznaczyć następującymi metodami. Wyznaczenie powiększenia lunety na stanowisku polowym
Po wykonaniu czynności ustawczo-poziomujących instrumentu na statywie lub słupku obserwacyjnym należy w niewielkiej odległości, około 5 metrów, ustawić pionowo techniczną łatę niwelacyjną. Po skierowaniu lunety instrumentu na łatę, patrząc dwoma oczyma, jednym poprzez lunetę, a drugim wprost, sprowadza się oba widziane obrazy do pokrycia, tak aby zobaczyć łatę oglądaną bezpośrednio na tle obrazu widzianego przez lunetę (rysunek 1).
Rys. 1. Widok łaty oglądanej jednocześnie (obojgiem oczu) okiem nieuzbrojonym i przez lunetę
Stosunek długości odcinków łaty widzianej przez lunetę i nieuzbrojonym okiem pozwala określić powiększenie lunety z następującego wzoru 3:
(3)
(…)
… elementami optycznymi. Wyraża się ją jako stosunek natężenia oświetlenia E' obrazu przedmiotu utworzonego przez lunetę na siatkówce oka do natężenia oświetlenia E obrazu utworzonego na siatkówce oka przy obserwacji przedmiotu gołym okiem. Określa się ją jako jasność względną ze wzoru 6:
(6)
gdzie:
k - współczynnik wyrażający straty światła po przejściu przez lunetę (przyjmuje się k = 0,85).
Znając…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)