OCHRONA PRAW CZŁOWIEKA - dr Agnieszka Demczuk WYKŁAD NR 1 (13.10.2009 r. ) Fazy tworzenia katalogu praw człowieka: faza idealizacji - określenie, sprecyzowanie idei faza konceptualizacji - tworzenie koncepcji, bardzo sprecyzowane faza jurydyzacji : a) po zytywizacja - stworzenie pozytywnego programu - czego chcielibyśmy, żeby dotyczyły prawa człowieka b) normatywizacja - konkretne normy praktyka (głównie praktyka naruszająca) - zastosowanie i przestrzeganie praw człowieka Koncepcja prawa: Szczególne normy postępowania dające się wyodrębnić z ogólnych norm religijnych, obyczajowych, społecznych itp. Prawo jest odbiciem występujących w danym państwie norm moralnych, religijnych itp. Główne sfery zainteresowań praw człowieka: problem tolerancji - np. w przypadku obcokrajowców mieszkających na stałe w jakimś kraju problematyka związana z początkiem i końcem życia - aborcja, eutanazja, testamenty życia (pomoc innej osoby w samobójstwie, jeśli dana osoba nie może tego zrobić sama) Prawa człowieka to nie tylko normy moralne, etyczne i obyczajowe, ale także obowiązujące normy prawne w poszczególnych państwach oraz na poziomie międzynarodowym, których należy przestrzegać pod groźbą sankcji (dokonywanych przez obywateli i władze). Uregulowania prawne: Konstytucja RP 1997 r. - art. 7, 83 i cały rozdział II Europejska Konwencja Praw Człowieka i Podstawowych Wolności 1950 r. - twarde prawo, będące podstawą działalności Europejskiego Trybunału w Strasburgu Międzynarodowy Pakt Praw Obywatelskich i Politycznych i Międzynarodowy Pakt Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych 1966 r. Karta Narodów Zjednoczonych Karta Praw Podstawowych 2000 r. Prawa człowieka nie są nieograniczone - są konkretne sytuacje, w których można je ograniczyć (np. zatrzymanie maksymalnie na 48h z możliwością przedłużenia o 24h w przypadku oczekiwania na zasądzenie tymczasowego środka izolacyjnego - aresztu), ale muszą być zachowane wszystkie określone ściśle procedury: Ograniczenia muszą być podane w ustawie Muszą być proporcjonalne - adekwatność użytych środków Musi być uzasadniony cel ograniczeń Prawo - ogół swoistych norm postępowania, ukształtowanych w ramach organizacji państwowej i pochodzących (stanowione przez organ ustawodawczy) lub uznanych (umowy międzynarodowe) przez odpowiednie organy państwowe. Koncepcja prawa naturalnego (obecna od starożytności): Pochodzi od istoty nadprzyrodzonej (prawo naturalne pochodzi od prawa boskiego - średniowiecze) Pochodzi od nadrzędnych cech natury ludzkiej (np. zagadnienia związane z godnością osobową)
(…)
… pod wpływem postmodernizmu
PODWÓJNE STANDARDY W POSTRZEGANIU PRAW CZŁOWIEKA:
Orzecznictwo Europejskiego Trybunału Praw Człowieka - żelazne punkty wyroków - wyrok, wskazanie złamania prawa, zmiana prawa; skuteczność systemu Rady Europy
Kazus, np. Guantanamo, kazus Liberii i kazus Kosowa - niewydolność ONZ, interwencja humanitarna czy napad, zamach
ROZWÓJ TECHNOLOGII:
Technologie teleinformacyjne - prawo…
… się zdefiniować pojęcia praw człowieka
Posiedzenia Zgromadzenia Ogólnego kończą się dokumentami grudniowymi
Rada Gospodarczo-Społeczna - dostała zalecenie utworzenia Komisji Praw Człowieka (w 2006 r. została ona zastąpiona Radą Praw Człowieka)
Rada Powiernicza
Rada Bezpieczeństwa
Sekretarz Generalny ONZ
Przyjęcie POWSZECHNEJ DEKLARACJI PRAW CZŁOWIEKA (10.12.1948 r.):
Międzynarodowa Karta Praw Człowieka - soft law (deklaracje)
Międzynarodowy Pakt Praw Obywatelskich i Politycznych, Międzynarodowy Pakt Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych - hard law, 19.12.1966 r. (weszły w życie w Polsce w 1976 r.)
5 pozytywnych aspektów/skutków Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka:
Ochrona praw jednostek i gwarancje utrzymania demokratycznego państwa prawa
Stworzenie systemów powszechnego i regionalnych…
…: Komisja Praw Człowieka (18 państw) w ramach Rady Gospodarczej; elementy Karty:
Powszechna Deklaracja Praw Człowieka
Pakt Praw Człowieka - późniejsze 2 pakty
Środki dotyczące pracy nad Kartą (początkowo 36 artykułów, później zredukowano je do 33, przygotowane przez Komitet Redakcyjny); Podczas głosowania nad Deklaracją żadne państwo się nie sprzeciwiło, ale 8 wstrzymało się od głosu. Przyczyny wstrzymania…
…
Nad tekstem pracowali:
Przewodnicząca - Eleanor Roosevelt
Wiceprzewodniczący - Peng-chun Chang z Chin
Dyrektor Wydziału Praw Człowieka w Sekretariacie ONZ - John Peters Humphrey z Kanady
René Cassin z Francji
Charles Malik z Libanu
POWSZECHNA DEKLARACJA PRAW CZŁOWIEKA:
Pierwsze 3 artykuły odwołują się do Deklaracji Niepodległości USA
Art. 1 - wszyscy są wolni i równi
Art. 2 - każdy ma prawo do pełnego…
… generacji weszły do uregulowań międzynarodowych
John Stuart Mill - pierwszym niezaprzeczalnym prawem człowieka jest wolność sumienia, ale też zgromadzeń pod warunkiem, że nie przeszkadza wolności innych; chciał dopuszczenia do sceny publicznej przedstawicieli klasy robotniczej (w klasie robotniczej trzeba uznać partnera; przewidywał kolejny etap w rozwoju tej klasy zdolnej nawet do przejęcia władzy…
…
1907 r. - klauzula Martensa (IV Konwencja Haska)
PRAWA CZŁOWIEKA W SPOŁECZNEJ NAUCE KOŚCIOŁA
Czas pontyfikatów 3 papieży:
Leon XIII (XIX-XX w.) - polityka aggirnamento; Rerum novarum 1891 r., prawa własności, rozwiązanie drastycznych kwestii społecznych. Kwestia płatnicza - centrum konfliktów ówczesnego państwa, nienaruszalność prawa własności i wynikającej z niego nierówności, akceptował istnienie…
…
Normy, które należą do porządku prawa boskiego, którego odbiciem jest prawo naturalne o charakterze nadrzędnym
Idea szczególnych, naturalnych praw człowieka - nawet władca absolutny nie może ich naruszyć, np. w myśli europejskiej prawo do oporu (ius resistendi) - Magna Charta Libertatum, Habeas Corpus Act
Nakładanie przywilejów było charakterystyczne dla prawa precedensowego.
STAROŻYTNOŚĆ:
Kodeks…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)