nomadowie we współczesnej Europie Romowie , albo Cyganie (nazwa własna w języku romskim Roma ) - nieterytorialny naród lub grupa etniczna pochodzenia indyjskiego , której członkowie tworzą diasporę zamieszkującą większość państw świata.
Romowie stanowią społeczność wysoce zróżnicowaną pod względem językowym oraz kulturowym , a także zajmującą rozmaite nisze w ekonomiczno- społecznej strukturze krajów zamieszkania. Mimo takiej niejednolitości czynnikiem wspólnym dla większości tradycyjnych grup jest przestrzeganie zwyczajów , wynikających z subiektywnego rozumienia zasad romskiej kultury ( romanipen ).
Terminologia [ edytuj ] Etnonimy [ edytuj ] Współcześnie używany w wielu językach etnonim "Romowie" ( ang. Romani people , fr. Rroms itp.) został wprowadzony w 2. połowie XX wieku w oparciu o romską nazwę własną Roma (l.poj. r.m. Rom , r.ż. Romňi ). Słowo to jest bowiem jedynym endoetnonimem występującym w większości dialektów języka romskiego, który byłby równoznaczny licznym, używanym wcześniej terminom. Jest także najgłębiej ugruntowane w historycznej oraz współczesnej świadomości Romów, stanowiąc często podstawę ich narodowej samoidentyfikacji . Przyczyną wprowadzenia nowej nazwy były związane z dotychczas używanymi określeniami, liczne negatywne skojarzenia, bazujące na antycygańskich stereotypach , które narosły przez wieki. Użycie terminu "Romowie" jest zatem według większości organizacji romskich bardziej poprawne politycznie .
Mimo to w wielu językach dawne nazwy pozostały powszechnie uznawanymi synonimami dla nowego określenia. Tak też jest w języku polskim , gdzie coraz częściej stosowanemu etnonimowi "Romowie" odpowiada starszy " Cyganie ". Wydaje się jednak, iż między obiema nazwami istnieje pewna afektywno-semantyczna różnica. Określenie "Cyganie" niesie większy ładunek emocjonalny niż "Romowie" (niezależnie czy jest on negatywny, czy nie), jest więc ono właściwsze dla tekstów artystycznych, np. piosenek, niż dla terminologii naukowej. W wielu językach jest też różnica merytoryczna, np. w przypadku języka angielskiego czy francuskiego , gdzie Gypsy czy Gitan oznacza czasem styl życia lub ubioru, zaś do określenia grupy etnicznej używa się najczęściej określeń, pochodzących właśnie od romskiego słowa Roma .
Termin "Cyganie" może być traktowany szerzej niż "Romowie", obejmując poza właściwymi Romami także inne diasporowe społeczności indyjskiego pochodzenia (np. Domów , Jatów , Lomów , Lulich itd.), grupy etniczne pochodzące od Romów (np. Sinti , Aszkali , Egipcjanie Bałkańscy ), zamieszkujące Półwysep Indyjski kasty , z których najprawdopodobniej wywodzą się powyższe społeczności (np. Domba , Bandżarowie
(…)
… romska w większości krajów Europy była obiektem bezpośredniej polityki szykan, operującej np. zakazami używania języka romani, noszenia tradycyjnych strojów czy zawierania małżeństw pomiędzy dwiema osobami romskiego pochodzenia. Przymusowa asymilacja, której skutkiem często stawało się załamanie międzyetnicznych granic, pociągała za sobą także dobrowolną integrację społeczną, która obecnie, wraz z coraz…
… dla osiadłych Romów z terenu Bałkanów, Kotliny Panońskiej i łuku Karpat, nie znali ich natomiast prześladowani edyktami banicyjnymi koczownicy z Europy Zachodniej. W ich rozumieniu zasad romanipen rolnictwo posiada więc mniejszy prestiż niż wymienione wcześniej zawody. Wiązać się to może również z powszechną w kulturze Indii oraz Bliskiego Wschodu ogólnie niższą oceną tej profesji w porównaniu z zajęciami…
… około 60 000. (1600 w Rosji, 7000 w Finlandii, 17 000 w Szwecji i 40000 w Norwegii). Tylko jedna trzecia Samów posługuje się językami lapońskimi (z grupy języków ugrofińskich), pozostali mówią językami urzędowymi krajów, w których mieszkają.
Samowie są potomkami przedindoeuropejskiego ludu zwanego Lappami, który zamieszkiwał tereny Fennoskandii od czasów ostatniego zlodowacenia (10 tys. lat temu)[1…
… ubóstwem postindustrialnych terenach krajów Europy Wschodniej ma zbieranie i sprzedaż surowców wtórnych, zwłaszcza złomu i szmat. Częstym towarem widywanym w rękach wschodnioeuropejskich romskich handlarzy są różnego rodzaju tekstylia oraz drobne przedmioty codziennego użytku (używane lub fabrycznie nowe), które nabywają oni najczęściej od innych pośredników.
Do trzeciej kategorii tradycyjnych romskich…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)