"Nadobna Paskwalina" - funkcje postaci mitologicznych

Funkcje postaci mitologicznych w „Nadobnej Paskwalinie" Samuela Twardowskiego. W utworze tym pojawia się wiele postaci, ale w akcji głównej biorą udział trzy osoby: poza Paskwaliną, dwie postaci z mitologicznego świata: Wenera i Kupido:
Wenera wypada tu blado (szczególnie w porównaniu z rywalką, na której skupia się cala sympatia autora), w jej charakterystyce eksponuje się głównie zawiść i złość
ciekawie przedstawiono Kupida, opisy bożka cechują się przede wszystkim malarskością oraz brakiem dydaktyzmu, przez co jest w tej postaci wiele lekkości
Pojęcia i wyobrażenia świata starożytnego z wyobrażeniami z doby kontrreformacji, anachronizmów jest wiele:
Wenus rezyduje w lizbońskim pałacu
Mars podkłada miny pod oblężone miasto amerykańskie, pomagając Portugalczykom
Cyklopy straszą ludzi w lesie, po którym w pogoni za zwierzyną ugania się Apollo i Diana
w „klasztorze” Minerwy śluby zakonne zupełnie takie, jak gdzieś u sądeckich Klarysek
Stosunek poety do bogów antyku (typowy dla tamtych czasów):
uznaje mitologię za dziedzictwo i własność kultury chrześcijańskiej Europy
przypisuje pozytywnym i negatywnym wyobrażeniom kościoła te tradycje mitów pogańskich, które sprowadzają się do koncepcji dualistycznych: Olimpu i podziemia, raju i piekła
Diana występuje jako literacki synonim Matki Boskiej (Paskwalina zwraca się do niej „Panno Święta”), udziela nauk chrześcijańskich i zapowiada sąd ostateczny Jowisza
*Na tej samej zasadzie inny ciąg mitów antycznych i postaci wyraża tu chrześcijańskie wyobrażenia piekła.
Przedstawienie antropomorficzności grupy bogów trudnej do kwalifikacji (np. Mars jako bóg wojny, Wenera jako bogini miłości). Twardowski umieszcza ich pośród ludzi:
bogowie starzeją się przystosowują się do panującej sytuacji politycznej nowej Europy
Mars wędruje do Ameryki i poznaje nową technikę wojny „inżynieryjnej”, dowodzi artylerią, podkłada miny pod warowne miasta
najszlachetniejsi z bogów przejmują starają się pomagać w krzewieniu ducha potrydenckiej reformy
Cała poetyka tego romansu oparta jest na logice analizy mitów świadomości barokowej (wiara w możliwość odkrycia na świecie tworów natury innych, doskonalszych lub dziwniejszych, świętych lub opętanych).
Źródłem cierpień bohaterki staje się nieodwzajemniona miłość, a bezpośrednim sprawcą tej kolizji jest Kupido, alegoria żywiołu.
Jednym z mitów o szczęśliwym życiu, który poznaje Paskwalina podczas swojej wędrówki jest arystokratyczna wersja niezależności, reprezentowana przez odosobnienie Apollina.
... zobacz całą notatkę