MYŚLENIE POLITYCZNE Terminu ,,myślenie polityczne" uŜywa się w celu opisania tych procesów myślowych, które dotyczą sfery przedmiotów i zjawisk politycznych. Myślenie polityczne rządzi się takimi samymi ogólnymi prawidłowościami jak myślenie dotyczące innych sfer Ŝ ycia, choć ma takŜe pewne cechy szczególne wynikające z charakteru problemów, których dotyczy (Reykowski, 2002). | Modele umysłowe. Konstrukcje mentalne umoŜliwiające orientację w określonej sferze rzeczywistości . Mogą być proste i złoŜone, o róŜnym zasięgu, oparte na bardziej lub mniej zaawansowanych formach myślenia, bardziej abstrakcyjne lub konkretne (Obuchowski, 1970). Przykład: ,,W Polsce panowała zła władza". ,,Zła władza została obalona dzięki ofiarności i odwadze pewnych ludzi (bojowników dobra)". ,,Przystąpiono do naprawiania szkód wyrządzonych przez złe władze". ,,Proces naprawy natrafia na przeszkody ze strony popleczników złej władzy oraz ze strony społeczeństwa nie przygotowanego do nowych czasów". ,,TakŜe i zwycięzcy (bojownicy dobra) kierujący owym procesem naprawy popełniają pewne błędy - główny błąd to pobłaŜliwość wobec popleczników złej władzy". ,,Wszystko to musi pociągać za sobą pewne koszty społeczne, ale juŜ osiągnięto znaczące postępy". ,,Cel (czyli zasadnicza przebudowa) na pewno zostanie osiągnięty". Umysłowe modele rzeczywistości politycznej Model zawiera: sądy diagnostyczne (koncepcja tego, co się dzieje) sądy wyjaśniające (dlaczego tak się dzieje) sady prognostyczne (co będzie się działo) sady normatywne (jak być powinno) sądy oceniające (oceny tego, co było, tego, co jest, oraz oceny aktorów wydarzeń) Modele umysłowe są zazwyczaj wytwarzane kolektywnie. Tworzy się je na podstawie informacji i opinii otrzymywanych od innych ludzi – w kontaktach bezpośrednich (rodzina, przyjaciele, współpracownicy) i pośrednich (środki masowego przekazu). Ich podstawowe elementy są podzielane przez jakieś mniejsze lub większe grono ludzi. Osoby, które nie posiadają modeli umysłowych, nie mogą samodzielnie ustosunkować się do tego, co sie w sferze polityki dzieje. Ich opinie są chaotyczne, a reakcje na zdarzenia polityczne - mniej lub bardziej przypadkowe. Podejmując decyzje często ulegają presji autorytetu lub poglądów grupy. Myślenie polityczne moŜe równieŜ przybierać formę nie zwerbalizowanych przeświadczeń, które przejawiają się przez spontaniczne reakcje emocjonalne na
(…)
…. Na przykład, heurystyka dostępności czy heurystyka reprezentatywności.
Rola afektu
Przetwarzanie kategorialne vs analityczne (Fiske, Pavelchak; 1986). Reakcja na
nowo poznawane osoby składa się z dwóch etapów: pierwotnej fazy kategoryzacji i
następującej po niej fazy afektywnej. Kategoryzacja pobudza schematy społeczne - na
najwyŜszym poziomie schematu jest jego nazwa (etykieta kategorii), na niŜszym
poziomie spostrzegane cechy. KaŜda z cech zawartych w danej kategorii ma własny
ładunek afektywny (oceny cech). Nazwa kategorii ma takŜe swój ładunek afektywny
(wypadkowa wszystkich ocen).
Trzy etapy:
- Podmiot próbuje skategoryzować spostrzeganą osobę. Wynik kategoryzacji
warunkuje przebieg następnej fazy: reakcji afektywnej.
- Jeśli kategoryzacja doszła do skutku, obiekt zostaje oceniony według modelu
kategorialnego i wzbudza reakcję afektywną. W pamięci uaktywnia się nazwa
kategorii i związany z nią afekt. Reakcja afektywna odnosi się raczej do etykietki niŜ
do wszystkich cech spostrzeganego obiektu stanowiących niŜszy poziom kategorii.
- Kiedy kategoryzacja się nie powiedzie konieczne jest ocenienie osoby w sposób
analityczny, cecha po cesze. Podmiot uśrednia lub sumuje ładunki afektywne
poszczególnych…
… wywierane
na jednostkę). Na przykład, badania Lau, Browna i Searsa (1978) pokazały, Ŝe
symboliczne ideologie (militaryzm, antykomunizm, liberalizm-konserwatyzm) wyznawane
przez badanych miały większy wpływ na postawy wobec wojny wietnamskiej niŜ czynniki
subiektywnie racjonalne.
Koncepcja symbolicznych ideologii uznaje prymat emocji nad poznaniem.
…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)