96
JW
7. Klasyfikacja stali*
Klasyfikacji gatunków stali dokonuje się zgodnie z PN-EN 10020:1996 według składu
chemicznego oraz wg ich zastosowania i własności mechanicznych lub fizycznych.
Klasyfikacja stali według składu chemicznego
- stale niestopowe (węglowe),
- stale stopowe.
Do stali niestopowych zalicza się te gatunki stali, w których zawartość pierwiastków jest
mniejsza od zawartości granicznych podanych w tabl. 7.1.
Do stali stopowych zalicza się gatunki stali, w których zawartość przynajmniej jednego
pierwiastka jest równa lub większa od zawartości granicznej podanej w tabl. 7.1.
Tablica 7.1
Granica między stalami niestopowymi i stopowymi (wg PN-EN 10020:1996)
Nazwa i symbol
Zawartość graniczna
chemiczny pierwiastka (% wagowy)
Aluminium, Al
0,10
Bor, B
0,0008
Bizmut, Bi
0,10
Chrom, Cr*
0,30
Cyrkon, Zr*
0,05
Kobalt, Co
0,10
Krzem, Si
0,50
Lantanowce, każdy
0,05
Mangan, Mn
1.65**
Miedź, Cu*
0,40
Molibden, Mo*
0,08
Nikiel, Ni*
0,30
Niob, Nb*
0,06
Ołów.Pb
0,40
Selen, Se
0,10
Tellur, Te
0,10
Tytan, Ti*
0,05
Wanad, V*
0,10
Wolfram, W
0,10
Inne (każdy oprócz
0,05
fosforu, siarki i azotu),
* Jeżeli te pierwiastki określa się dla stali w kombinacji dwu, trzech lub czterech, a ich zawartości są
mniejsze niż podane w tablicy, to przy kwalifikacji stali należy dodatkowo uwzględnić zawartość
graniczną wynoszącą 70% sumy poszczególnych zawartości granicznych tych dwu, trzech lub
czterech pierwiastków
** Jeżeli jest określona tylko maksymalna zawartość manganu, jego graniczna zawartość wynosi
1,80% i nie stosuje się zasady 70%.
Klasyfikacja stali według zastosowania i własności mechanicznych lub fizycznych
A. Klasy jakości stali niestopowych
• stale niestopowe podstawowe,
• stale niestopowe jakościowe,
• stale niestopowe specjalne.
Stale niestopowe podstawowe
Stale podstawowe to gatunki stali o takich wymaganiach jakościowych, jakie można
osiągnąć w ogólnie stosowanym procesie stalowniczym, bez dodatkowych zabiegów
technologicznych.
* Oznaczanie stali wg PN-EN 10027-1 na stronie 146
97
JW
Wyroby z tych stali nie są przeznaczone do obróbki cieplnej (z wyjątkiem wyżarzania
odprężającego, zmiękczającego i normalizowania).
Z wyjątkiem manganu i krzemu (oraz granicznych zawartości C, P, S), zawartość innych
pierwiastków stopowych nie jest wymagana.
Nie określa się dodatkowych wymagań jakościowych dotyczących np. głębokiego tłoczenia,
ciągnienia, kształtowania na zimno itp.
Własności w stanie walcowanym na gorąco lub wyżarzonym odprężające, zmiękczająco albo
normalizowanym powinny odpowiadać następującym wartościom granicznym dla wyrobów o
grubości do 16 mm:
minimalna wytrzymałość na rozciąganie (Rm)
1 e
maksymalna zawartość węgla
0,10%,
maksymalna zawartość fosforu
0,045%,
maksymalna zawartość siarki
0,045%.
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)