Krążenie mózgowe Krew do mózgu dopływa tętnicami szyjnymi wewnętrznymi i kręgowymi (łączą się one w tętnicę podstawną mózgu). Na podstawie mózgu tętnice łączą się w koło podstawne mózgu. U niektórych ludzi koło zapewnia krążenie przy zaczopowaniu którejś tętnicy, u innych nie. U człowieka tętnice szyjne wewnętrzne doprowadzają po 350 mL/min. Przed przejściem w naczynia włosowate mogą występować anastomozy, nie mają one jednak większego znaczenia. W naczyniach włosowatych istnieje bariera krew-mózg: • Szczelny śródbłonek z obwódkami zamykającymi, • Duża aktywność metaboliczna komórek śródbłonka, • Brak pinocytozy, • Transport glukozy poprzez nośniki, • Poza glukozą łatwo przechodzą tylko woda, tlen i CO2, • Istotna rolę mają astrocyty, ich wypustki otaczają naczynia włosowate, one regulu-
ją przepuszczalność bariery krew - mózg, ale między tymi wypustkami są dosyć szerokie przerwy. Regulacyjna rola astrocytów zależy od stężenia jonów potasu, które wpływają na napływ jo-
nów wapnia do śródbłonka i mogą powodować zmiany napięcia. W niektórych obszarach naczyniowych brak jest bariery: • Narząd okołokomorowy, • Dno III komory, • Blaszka końcowa, • Narząd podsklepieniowy, • Pole najdalsze - dno IV komory. W tych miejscach do neurocytów mogą docierać angiotensyna, wazopresyna, są tam osmoreceptory i tam mogą działać katecholaminy. Żyły z mózgu zbierają się w zatoce opony twardej. Naczynia krwionośne głowy są różnie połączone - naczynia mózgowe nie są izolowane od krążenia głowy (np. gałka oczna). Krążenie mózgowe zachodzi w zamkniętej przestrzeni mózgoczaszki, której zawartość to mózg, krew i płyn mózgowo-rdzeniowy. Z tych elementów płyn i krew są powiązane z rdze-
niem kręgowym. Reguła Monroe-Kelliego: Suma objętości tkanki mózgowej (mózg + płyn + krew), zamkniętej w przestrzeni czaszki, powinna być traktowana całościowo i zmiany jednego czynnika powodują zmiany innego; 1 : 2 : 3 = const. Natężenie przepływu jest duże, związane z tlenowym metabolizmem neuronów, które nie są zdolne do metabolizmu beztlenowego - mózg pobiera 20% tlenu pobieranego przez organizm - 3,5 mL O2/gram tkanki; substancja szara potrzebuje 6-7 mL O2/g.
(…)
…, są tu neurony cholinergiczne, ich aktywacja powoduje wpływ na naczynia mózgu - rozszerzający, • Rozszerzenie naczyń mózgu może być związane z aktywacją RAS, wtedy nawet, gdy do-
chodzi do ogólnego wzbudzenia układu współczulnego. Zależy to od różnych struktur: - Są struktury noradrenergiczne, działające za pośrednictwem α2, zloka-
lizowane są w rdzeniu przedłużonym, - Są tu struktury dopaminergiczne. • Z jądra…
…, adenozyna, jony wodoru, CO2, • Czynniki docierające z krwią mają działanie ograniczone, ale istotną rolę odgrywa EDRF, więc wiele czynników działa rozkurczająco, • Występują to receptory α oraz β. Regulacja ogólnosystemowa występuje też w nerce. Najważniejsza cecha naczyń mózgowych to autoregulacja - zachodzi w szerokim zakresie od 50 - 140mmHg, jej celem jest stałość ukrwienia mózgu i zapobieganie nadmiernej filtracji włośniczkowej (aby nie powstały obrzęki mózgu). Regulacja lokalna: • Przewaga regulacji miogennej, bo jest to ośrodek ważny dla życia, • Działanie kurczące na naczynia - wazopresyna, oksytocyna, serotonina, noradrenalina (powoduje spadek przepływu krwi). Oprócz receptorów α1 i β2, jest tu też receptor α2. Duża dawka amin powoduje redukcję przepływu (bariera krew-mózg dopuszcza aminy tylko do śródbłonka). Bardzo istotny jest stan śródbłonka naczyniowego wobec znaczenia EDRF. Gdy śródbłonek jest uszkodzony, to czynniki normalnie rozszerzające powodują wasospazm: serotonina, PGE. CO2 najmocniej rozszerza naczynia mózgowe. Regulacja nerwowa: neurogenna • Rola układu autonomicznego: - Układ współczulny kurczy naczynia, po podrażnieniu włókien współczulnych, poza noradrenaliną dużą rolę ma neuropeptyd Y - kotransmitter, który czasem działa mocniej od noradrenaliny. Są różne receptory - wyzwalają one różne reakcje, - Układ cholinergiczny, reprezentowany przez nerw skalisty powierzchowny większy, jego podrażnienie powoduje rozszerzenie naczyń. W czasie pobudzenia chemoreceptorów i hipoksji mamy rozszerzenie naczyń. • Wewnątrzmózgowy, bardzo rozbudowany, system regulacji nerwowej: Stwierdzono…
… miejsca sinawego są wpływy noradrenergiczne, które powodują albo rozszerzenie naczyń mózgowych, a jeśli działają przez receptor α1 - kurczenie, • Na krążenie mózgowe wpływa jądro wierzchu móżdżku - rozszerzająco - co jest związa-
ne z reakcją ortostatyczną, • ↑ p CO2 powoduje rozszerzenie naczyń mózgu - naczynia mózgu są wrażliwe na p CO2 w sposób szczególny, ale to wynika z oddziaływania CO2…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)