Izrael
Konstytucyjne podstawy ustroju państwa
Państwo żydowskie
Nie ma pisanej konstytucji - 11 Ustaw Zasadniczych + Deklaracja Niepodległości
Idea suwerenności ludu
Przedstawicielem narodu jest parlament Izraela powoływany w wyborach powszechnych i bezpośrednich
Trójpodział władzy
Kneset - dominująca pozycja Republika demokratyczna parlamentarno - gabinetowa
13.06.1950 przyjęto tzw. Ustawę Harariego, mówiącą o tym, że poszczególne elementy systemu konstytucyjnego są regulowane przez osobne akty prawne, które następnie zostaną połączone w konstytucję
Wzorem są rozwiązania brytyjskie
System praw i wolności obywatelskich
Zasada równości płci
Zniesienie dyskryminacji kobiet w zakresie opieki nad dzieckiem, posiadania własnego majątku i rozporządzania nim oraz dziedziczenia ziemi
Wolność słowa, pracy, zrzeszania się
Nietykalność osobista
Nienaruszalność mienia
Prawo składania petycji do organów władzy publicznej
Gwarantowane prawa wyborcze - czynne - 18 lat - bierne - 21 lat w dniu wyborów
Prawo do ochrony życia, integralności fizycznej i godności
Każdy obywatel ma prawo wyjechać z kraju i do niego wrócić Prawo do prywatności Wolność zatrudnienia - władze muszą to szanować
System wyborczy a system partyjny
Jedynym organem państwowym, który jest wybierany przez obywateli jest jednoizbowy parlament - Kneset
Ograniczenie biernego prawa wyborczego - decyzja sądu, skazani za przestępstwo przeciwko bezpieczeństwu państwa na kare powyżej 5 lat wiezienia, posłowie Knesetu, którzy podczas kadencji występują ze swojej frakcji parlamentarnej nie mogą kandydować w następnych wyborach z list żadnej frakcji, która miała swoich przedstawicieli w Knesecie w upływającej kadencji
Nie może kandydować: prezydent, dwaj naczelni rabini, sędziowie, sędziowie trybunałów religijnych, kontroler państwowy, szef sztabu generalnego izraelskich sil obronnych, rabini oraz duchowni innych wyznań w okresie piastowania płatnego stanowiska, wyżsi urzędnicy państwowi oraz oficerowie izraelskich sil zbrojnych, policjanci i strażnicy więzienni. Mogą natomiast premier i ministrowie
Dzień glosowania jest dniem wolnym od pracy
120 deputowanych do Knesetu wybiera się wyłącznie z ogólnokrajowych list kandydatów - brak podziału na okręgi wyborcze Każda partia zgłasza jedna ogólnokrajową listę, a te partie, które maja swoich przedstawicieli w Knesecie mogą składać listy bez żadnych dodatkowych warunków, a reszta list musi być poparta przez 2500 wyborców
(…)
… do Knesetu o wotum zaufania
Liczba ministrów nie może być mniejsza od 8 ani większa niż 18
Premier - musi być zawsze członkiem Knesetu, jest liderem partii, która zdobyła większość w parlamencie, może w każdej chwili odwołać ministra, prawo rozwiązania parlamentu, powoływany na 7 lat, a kandydat musi mieć ukończone 30
Możliwości odwołania premiera:
Wotum nieufności uchwalone przez Kneset większością głosów…
… - rygorystyczna dyscyplina partyjna, oddanie głosu na posiedzeniu Knesetu wbrew stanowisku własnej frakcji podczas glosowania nad wotum zaufania dla rządu oznacza jego wystąpienie z frakcji. Jednak taka postawa posła nie jest uznawana za wystąpienie z frakcji, jeżeli nie uzyskał on żadnej korzyści w zamian za glosowanie wbrew stanowisku własnej frakcji parlamentarnej Struktura naczelnych władz państwa
Stosunki miedzy parlamentem a prezydentem - Kneset mianuje go na 7 lat, bez możliwości reelekcji, może być tez przez niego odwołany przed upływem kadencji
Stosunki miedzy parlamentem a rządem - co najmniej polowa ministrów musi być członkami Knesetu, parlament musi udzielić rządowi wotum zaufania, rząd ponosi odpowiedzialność przed parlamentem, premier może rozwiązać Kneset, rząd ma prawo inicjatywy…
… to następuje rozwiązanie parlamentu System rządów
System parlamentarno - gabinetowy
Prezydent mianuje premiera z uwzględnieniem zdania liderów wszystkich frakcji partyjnych w Knesecie
Premier mianuje ministrów - po utworzeniu koalicji i rządu premier występuje do Knesetu z wnioskiem o udzielenie wotum zaufania
Kontrola - zapytania poselskie
Odpowiedzialność rządu przed parlamentem np. parlament uchwala wotum…
… - z reguły jest ich od 3 do 5 - zastępują przewodniczącego izby
3 komisje parlamentarne:
komisje stale - powoływane na okres kadencji, ok. 20 członków, ich liczba jest ustalana na początku kadencji, szczególnie ważna jest Komisja Knesetu, zwykle jest ich od 8-10
komisje nadzwyczajne komisje śledcze - albo powstaje nowa komisja, albo jej uprawnienia przejmuje jedna z komisji stałych
kadencja Knesetu trwa 4…
… czytaniach i opiniowany przez komisje parlamentarne, przed 1 czytaniem projekt musi być wyłożony w izbie na co najmniej 48h przed 1 czytaniem, aby posłowie mogli się z nim zapoznać
1 czytanie - wystąpienie wnioskodawcy, debata nad założeniami projektu, glosowanie w sprawie skierowania projektu do komisji, projekt jest kierowany zawsze do tej komisji, do której należy dana dziedzina, komisje nie maja…
… i nie jest za tym, by go obalać Stany nadzwyczajne
Stan zagrożenia państwa - wprowadzony w 1948 r. dekret o prawie i administracji - trwa do dzisiaj
Stan zagrożenia wprowadza Kneset - z własnej inicjatywy lub na wniosek rządu
Nie może obowiązywać dłużej niż rok
Rząd podejmuje decyzje o stanie zagrożenia tylko wtedy, gdy zaistnieje potrzeba niezwłocznego ogłoszenia tego stanu, zanim Kneset zdoła zebrać się na posiedzenie
Rządowy…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)