Istota i geneza kreatyki
Kreatyka w przeciwieństwie do innych metod inwentycznych typu "brainstorming" zakłada wykorzystanie wykształcenia i doświadczenia zawodowego jako sił napędowych twórczego myślenia. Wykorzystuje się ją najczęściej do znajdowania nowych pomysłów, rozwiązań dla istniejących już produktów bądź systemów lub przy projektowaniu nowego przedmiotu.
Kreatyka została opracowana przez M. Demaresta i M. Druela w 1966r. Pierwsza publikacja na temat tej metody ukazała się w 1970r.
Dla ułatwienia prezentacji graficznej poszczególnych faz, autorzy kreatyki wprowadzili następujące symbole graficzne:
trójkąt z podstawą po prawej stronie - eksploracja
prostokąt - strukturalizacja
trójkąt z wierzchołkiem po prawej stronie - redukcja.
1. Faza eksploracji zdarzeń
Wychodzimy od tzn. punktu zerowego, czyli pewnego problemu do rozwiązania. Następnie wyszukujemy wszystkie zdarzenia związane z danym problemem. Nie ma żadnych reguł dotyczących optymalnej liczby eksplorowanych zdarzeń, w praktyce jest to od kilkunastu do kilkudziesięciu. Mogą one być natury od technicznej, przez prawną, do społeczno-ekonomicznej. Ta różnorodność wymaga pewnego uporządkowania przez pogrupowanie zdarzeń. Kolejnym krokiem jest znalezienie tendencji bardziej generalnych dla każdej grupy. Na koniec należy w odniesieniu do każdej tendencji poszukać możliwych kierunków zmian.
2. Faza problemowa
Faza ta pozwala na bardzo dokładną i szczegółową analizę problemu oraz jego operacyjne sformułowanie. Jej celem jest zmiana tradycyjnego sposobu myślenia na tzw. myślenie w bok. W tej fazie wykorzystuje się tzw. technikę lambda, której nazwa wywodzi się od graficznego kształtu rozgraniczenia 3 wchodzących w rachubę sfer eksploracji, tzn:
elementy przedmiotu
elementy otoczenia
funkcje oczekiwane.
Zaczynając od sfery przedmiotu, poprzez sferę otoczenia i aż do oczekiwanych funkcji, wyszukujemy wszystkich możliwych elementów. Kolejny krok w fazie, to wytyczanie „ścieżek odkrywczych”, czyli wybieranie losowo po jednym elemencie z każdej sfery wykresu lambda i rozpatrzenie tego, jakich zależności można się między nimi dopatrzeć. Część kombinacji będzie bezużyteczna, ale pozostałe mogą przynieść ciekawe wyniki.
Następny krok to redukcja stref. Jest on najtrudniejszy, ale zarazem najbardziej owocny w całej kreatyce. Chodzi tutaj o znajdywanie wspólnego mianownika dla wszystkich elementów figurujących w danej strefie. Odnalezienie relacji pomiędzy tymi abstrakcyjnymi określeniami prowadzi do wyczerpującego i pełnego sformułowania problemu wstępnie zarysowanego w punkcie zerowym. Jest ono dużo bardziej operacyjne od poprzedniego. Dzięki odpowiedniemu stopniowi uogólnienia stwarza szerokie pole do znajdywania nowych rozwiązań, zwłaszcza takich, które funkcjonują na odmiennej zasadzie niż rozwiązania dotychczasowe.
(…)
… zewnętrzne
papier, litery, cyfry, ilustracje graficzne, strony okładki, obwoluta itp.
druk, opracowanie zwarte, lektura wielokrotna
biblioteczka domowa, tornister, witryna, magazyn, biuro
W skrajnych kolumnach tej tabeli wpisujemy kilka elementów przedmiotu i środowiska zewnętrznego z wcześniej opracowanego wykresu lambda, natomiast w kolumnie środkowej określamy zasady funkcjonowania. Określamy ją poprzez…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)