Instrumenty pochodne

3. INSTRUMENTY POCHODNE
Instrument pochodny to umowa między dwiema stronami, w której ustalone zostają warunki (w szczególności terminy), na jakich dokonywane będą przepływy pieniężne między stronami. Instrument pochodny, to każdy instrument finansowy, którego wartość zależy (jest pochodną) od wartości jakiejkolwiek zmiennej, zwanej instrumentem podstawowym lub bazowym (underlying). Instrumenty pochodne nazywane są instrumentami transferu ryzyka (przekazywanie ryzyka drugiej stronie)
Instrumentami bazowymi mogą być: akcje, obligacje, indeksy giełdowe, stopy procentowe, waluty, inne instrumenty pochodne, energia elektryczna, indeksy temperaturowe, indeksy katastrof, towary (ropa naftowa, zboża, metale). Instrumenty pochodne można podzielić na trzy podstawowe grupy: kontrakty terminowe: -kontrakty forward, -kontrakty futures. opcje, swapy. Powyższe instrumenty można łączyć uzyskując bardziej skomplikowane i jednocześnie bardziej dostosowane do potrzeb inwestorów instrumenty (inżynieria finansowa). Kontrakt terminowy
jest umową, w której jedna ze stron zobowiązuje się do sprzedaży (dostawy) określonej ilości danego instrumentu bazowego w ustalonym dniu zwanym terminem realizacji lub terminem wygaśnięcia. Druga strona kontraktu jest zobowiązana do uiszczenia w chwili przyjmowania dostawy z góry określonej ceny - ceny kontraktu (terminowej). Kontrakt terminowy ma charakter bezwarunkowy - w terminie wygaśnięcia żadna ze stron nie może się wycofać z zawartej umowy, cz też dokonywać w niej zmian. Kontrakty terminowe są symetryczne - prawa i obowiązki stron uzupełniają się. Inwestora, który w związku z kontraktem zobowiązuje się do sprzedaży instrumentu bazowego, nazywamy sprzedającym kontrakt. Nazywa się go również wystawcą kontraktu, jak również zajmującym pozycję krótką (short position) w danym kontrakcie terminowym. Inwestora, który w związku z kontraktem zobowiązuje się do kupna instrumentu bazowego, nazywamy kupującym kontrakt. Mówi się również, że ten inwestor zajmuje pozycję długą (long position) w danym kontrakcie terminowym. Pojęcie kupno/sprzedaż kontraktu terminowego wskazuje jakie czynności strony kontraktu będą musiały wykonać w przyszłości. Przy zawieraniu kontraktu żadna ze stron nie wnosi opłaty, poza ewentualnymi kosztami manipulacyjnymi, zatem w chwili zawierania kontraktu terminowego jego wartość jest równa zero.

(…)

…, pomniejszonej o premię. Wystawca europejskiej opcji kupna osiąga korzyści w sytuacji odwrotnej. Posiadacz europejskiej opcji sprzedaży zrealizuje swoje prawo, gdy cena wykonania będzie wyższa od instrumentu bazowego. Wówczas jego dochód będzie równy różnicy między tymi cenami, pomniejszonej o premię. Oczywiście dla wystawcy opcji korzystna będzie sytuacja odwrotna. W zależności od relacji pomiędzy ceną instrumentu bazowego w momencie wygaśnięcia i ceną wykonania opcja kupna nazywana jest: -in-the-money (ITM), jeżeli wartość instrumentu bazowego jest większa od ceny wykonania, -out-of-the-money (OTM), gdy wartość instrumentu bazowego jest mniejsza od ceny wykonania, -at-the-money (ATM), jeśli ceny instrumentu bazowego i wykonania są równe. W przypadku opcji sprzedaży mówimy, że opcja jest: -in-the-money…
… się ubezpieczenia przed niekorzystną zmianą ceny. Jeśli posiadacz opcji kupna wykorzysta przysługujące mu prawo do nabycia instrumentu bazowego za cenę wykonania, to traci tym samym odsetki od wydanej kwoty, za czas pomiędzy wcześniejszym wykonaniem a terminem wygaśnięcia. Natomiast amerykańska opcja sprzedaży zawiera premię związana z możliwością jej wcześniejszej realizacji (early excersise premium). Wykonując…
... zobacz całą notatkę