Historia Władzy w Europie - Zjawisko władzy

ZJAWISKO WŁADZY, WŁADZA POLITYCZNA I PAŃSTWOWA
Władza - (w ujęciu socjologicznym) stosunek społeczny między dwiema jednostkami, między jednostką a grupą lub między dwiema grupami, polegający na tym, że jedna ze stron może w sposób trwały I uprawniony zmuszać drugą ze stron do określonego postępowania I posiada środki zapewniające jej kontrolę tego postępowania. Upoważnienia do kierowania postępowaniem innych członków grupy zwane są kompetencjami I są zawarte w statucie grupy. W przypadku państwa rolę takiego statutu pełni konstytucja. Władza opiera się na faktycznej mocy (lub pozorach, wytworzonych przez sprawujących władzę, że taką moc posiadają) oraz na autorytecie. Autorytet opiera się na legitymizacji władzy, czyli istniejącym przekonaniu, że sprawowanie władzy przez daną grupę jest uzasadnione, usprawiedliwione, powinno być aprobowane. W pierwszym wydaniu Encykolopedii Britanniki z 1771 r przy haśle „władza” natrafiamy na informację iż jest to „zdolność czynienia czegokolwiek . Władza państwowa to władza suwerenna i uniwersalna na danym terytorium państwa, zdolna do zabezpieczenia porządku prawnego, społecznego i ekonomicznego odpowiadającego formie rządów. W przypadku władzy państwowej jej legitymizacja może opierać się na tradycji (np. monarchia), charyzmie przywódcy (władza charyzmatyczna - oparta na zdolnościach przywódczych osoby ją sprawującej) lub na racjonalnych przesłankach, takich jak np. wyniki wyborów. Władza z reguły jest ograniczana do określonej dziedziny spraw. Dzieje się to albo przez nadanie osobie ją sprawującej pewnych uprawnień, albo przez umożliwienie stwarzania sytuacji przymusowej. Władza państwowa realizuje też cele wytyczane przez władzę polityczną. Władza polityczna jest to realizacja przez sprawującą ją elitę (partię polityczną lub osobę) pożądanej przez nią wizji ładu społecznego (programu społecznego - ideologii), między innymi przez stanowienie prawa. W demokracji władza polityczna danej partii wynika z większości w organach władzy ustawodawczej - Sejmie I Senacie. Sprawujący władzę polityczną decydują o celach I kierunkach działania państwa. Władza państwowa (w uproszczeniu wykonawcza) realizuje te cele I jednocześnie zapewnia sprawne funkcjonowanie państwa (ochrona granic, szkoły, sł. zdrowia, policja, drogi itp). Partie sprawują władzę polityczną także przez obsadzenie "swoimi" przedstawicielami organów władzy państwowej (rząd, organy centralne I terenowe, organizacje)
Więc główna różnica między władzą polityczną a państwową jest to, że władza polityczna wytycza kierunek zmian a władza państwowa - realizuje ten kierunek. I jeszcze kilka słów z wykładu prof. Jana Baszkiewicza:

(…)

… ze stanu techniki i nauk. Państwo potrzebuje informacji o ludności, gospodarce itp. Nauka się rozwijała ale technika pozostawała daleko w tyle. Kolejny problem to stan komunikacji. Czasem wiadomości dochodziły dopiero po kilku miesiącach. Pomiędzy granicami technicznymi a społecznymi jest cienka granica. Często wpływają na siebie wzajemnie.
Społeczne- specyfiką Europy jest daleko idący pluralizm. Dawniej grupy społeczne uważały, że mają prawa, czasem prawa różnych grup społecznych spierały się ze sobą dlatego Europa od zawsze jest miejscem nieustających awantur i bijatyk. Koszt społeczny tych sytuacji był bardzo wysoki, jednak Europa też miała z tego korzyści. Gdy państwa broniły swej suwerenności zapobiegały rozlewaniu się na cały kontynent ustrojów despotycznych ( np. imperium osmańskie, Habsburgowie, Napoleon, Hitler). Monteskiusz tłumaczył to jako rodzaj impulsu do innowacji, gdy wciąż coś się działo to ludzie nie trwali w zastoju.
…
... zobacz całą notatkę