ŚREDNIOWIECZE Upadek Zachodniego Cesarstwa Rzymskiego bynajmniej nie oznacza całkowitego upadku szkół łacińskich. Chociaż Rzym przestał być stolicą państwa, stanowił nadal ważny ośrodek życia umysłowego. Bujny rozwój przeżywały szkoły średnie w Mediolanie, Rawennie i Pawii. Także w Galii, np. w Bordeaux i w Clermont szkoły cieszyły się dużym zainteresowaniem miejscowych notabli. Fakt przejścia wielu nauczycieli na chrześcijaństwo nie wywarł większego wpływu na ich pracę . Wykształcone koła Galii traktowały chrześcijaństwo nie tyle jako religię , ale raczej jako nową ideologię . Niemal wszyscy biskupi byli nadal silnie związani z kulturą rzymską . Jednakże wędrówki narodów , które wstrząsnęły w posadach państwem rzymskim i obaliły jego część zachodnią , zniszczyły także znaczną część skarbów nauki i sztuki. Wiele bezcennych ksiąg spalono, wiele pomników i świątyń obalono. Nieustanne wojny i wyprawy rozbójnicze spowodowały ogólne zubożenie, zmniejszyły także liczbę tych, którzy widzieli sens w tym, by oddawać się sztuce i nauce. Brak wyraźnej materialnej opieki państwa nad szkołami odbijał się na nich ujemnie. Część szkół publicznych przekształca się w zakłady prywatne, inne przejmowane są przez zarządy miejskie. Wiele innych upada zupełnie. Książki nie znajdowały nabywców. Powoli zaprzestano ich odpisywania; sporządzano zaledwie wyciągi z obszernych utworów pisarzy greckich i rzymskich, często ograniczano się do sporządzania streszczeń , nie dających najmniejszego wyobrażenia o wartości owych pomników klasycznej nauki. ** W tych szkołach, które egzystowały , mimo narastającej średniowiecznej atmosfery, przepojonej religijnością , nie troszczono się zupełnie o religijne wychowanie . Nadal starano się pielęgnować starożytne tradycje i uczono wyłącznie przedmiotów świeckich. One uratowały od zagłady najcenniejsze zdobycze literatury i kultury antycznej. Były to głównie szkoły miejskie w północnych Włoszech. Bardzo zbliżone do nich , pod względem poziomu i programu nauczania były szkoły w Irlandii , prowadzone przez celtyckich kapłanów pogańskich, zwanych druidami. Gdy w początku V w., jeszcze przed upadkiem Rzymu, przybył do Irlandii św. Patryk z polecenia papieża Celestyna I, ażeby nawrócić ją na chrześcijaństwo - przyrzekł druidom, że nowa religia nie będzie broniła im prowadzenia pracy oświatowej. Duża odległość od Rzymu i luźne związki z papiestwem powodowały, że przejście na chrześcijaństwo nie przyniosło większych zmian w ich oświatowej działalności. Nadal do swoich przyklasztornych szkół przyjmowali wszystkich szukających oświaty. Uczniowie nie musieli zmienia religii, przyjmować kapłaństwa, ani legitymować się określoną narodowością. Uczyli wszystkich.
(…)
… irlandzkie; z drugiej przekazywano uczniom wiedzę obejmującą osiągnięcia nauki starożytnej, tzn. cenniejsze teksty greckiej i łacińskiej literatury, kształcono uczniów w retoryce, arytmetyce, geometrii, astronomii i muzyce. Słowem poza dialektyką , było całe siedem sztuk wyzwolonych.
Niektóre szkoły stały na bardzo wysokim poziomie.
Kiedy pod koniec VI w. (593 r.), papież Grzegorz Wielki wysłał do Anglii…
… siedmiu sztuk wyzwolonych, ale rzadko kiedy uczono wszystkich.
Podstawę nauki stanowiła gramatyka łacińska. Na gramatyce opierała się nauka retoryki, ale niewiele miała wspólnego z kultem pięknej wymowy. Ważne miejsce zajmowała dialektyka. Polegała ona, jak w starożytności, na poznawaniu reguł logicznego rozumowania. Nauki kwadrywium zachowały stare nazwy, ale z nich pielęgnowano głównie: astronomię…
… pieśni o bohaterstwie i o miłości, oddawania usług damom swojego serca oraz prowadzić walk dla zjednania sobie sławy.
Siedmiu sztukom wyzwolonym, które zgłębiało duchowieństwo, przeciwstawiło rycerstwo
swoich 7 cnót : jazdę konną , pływanie, strzelanie z łuku, szermierkę , łowy, grę w
szachy i poezję . W tych cnotach kształcono młodzież . Odżywają więc w tej nowej formie
ideały greckiego, harmonijnego…
…, jak i kościelnych.
Każdy, kto okazał chęć nauki lub głębszą wiedzę , mógł znaleźć dla siebie miejsce w
owym studium generale bez względu na stan i narodowość ; to też w Paryżu uczyła się
młodzież i wykładali mistrzowie różnych nacji i zajmujący się różnymi dyscyplinami naukowymi.
Tu wykładali wielcy mistrzowie tej miary co: św. Albert Wielki, Tomasz z Akwinu, Bonawentura itd.
W celu zabezpieczenia pełnej…
… był znakomity znawca dialektyki, Piotr Abelard (1079- 1142). Uważał on , że każdy powinien mieć pełną wolność myślenia i dyskutowania o wszystkich zagadnieniach.
Gdziekolwiek nauczał on i inni mistrzowie - ciągnęły za nimi tłumy uczniów. Działalność Abelarda i innych wybitnych filozofów spowodowała, że Paryż , już w pierwszej połowie XII w. stał się głośnym ośrodkiem życia naukowego ówczesnej Europy…
…
francuskie uniwersytety: w Montpellier, w Angres, w Tuluzie i Orleanie.
W ANGLII na tej samej formule oparł swoją organizację uniwersytet w Oxford.
Impulsem do jego powstania był spór Henryka II z arcybiskupem Canterbury, który
sprzeciwił się próbie ograniczenia w Anglii przywilejów Kościoła . Król, dla zawezwanych w 1167 r. do powrotu z Paryża studentów, pod groźbą konfiskaty majątków, zorganizował…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)