historia gospodarcza. Notatki są podzielone na osobne działy i znajdują się w osobnych dokumentach: wprowadzenie, starożytność, średniowiecze, epoka genezy kapitalizmu, zwycięstwo i ugruntowanie kapitalizmu, kapitalizm monopolistyczny. Omówiono także poszczególne hasła takie jak: rewolucja przemysłowa, rozwój gospodarczy Stanów Zjednoczonych, prekapitalizm, pierwotna akumulacja kapitału, nacjonalizm, kapitalizm monopolistyczny, imperializm, nacjonalizm gospodarczy, ekonomiczne przyczyny I Wojny Światowej, Liga Narodów, hiperinflacja, sztuczna prosperity, Wielki kryzys gospodarczy, 1929-1933, rewolucja handlowa, ekonomiczne skutki wielkich odkryć geograficznych.
Średniowiecze - od upadku Cesarstwa Rzymskiego (476) do połowy XV stulecia (upadek Konstantynopola 1453) względnie do odkrycia Ameryki (1492). Trzy fazy rozwoju:
V-X w.wczesne średniowiecze
XI-XIII w.szczytowy okres rozwoju Europy
XIV-XV w.schyłek średniowiecza, kryzys polityczny i gospodarczy Europy.
Od V do ok.VII w.odbywała się wielka wędrówka ludów. Na ziemie Cesarstwa Rzymskiego masowo migrowały plemiona barbarzyńskie, w szczególności Hunowie i Germanie. Pierwszym organizmem państwowym po upadku cesarstwa było Państwo Franków (476). Stało się ono spadkobiercą kultury rzymskiej. 800 r.koronacja Karola Wielkiego na cesarza, wskrzeszczenie na nowo państwa rzymskiego. Upadek Cesarstwa Rzymskiego w V w.przyniósł głęboki regres cywilizacyjny zachodniej Europy (V-VII w.) spowodowany: zamętem politycznym, przemieszczeniem się całych ludów, wojny, wypieranie kultury rzymskiej przez obyczaje barbarzyńców, zanik znajomości łaciny, upadek miast, rzemiosła i hanldu (tylko drogą lądową), gospodarka naturalna, produkcja na własny użytek. Ożywienie gospodarcze V-VIIw.:
renesans karoliński: Karol Wielki zorganizował silne państwo, zreformował system pieniężny ->wzór dla innych krajów, rozwoj handlu dalekosiężnego (na Renie). Handlem zajmowali się Żydzi, Sasi, Fryzowie.Rowój rolnictwa: wprowadzenie nowej uprzęży dla koni i podków (większa sila i wydajności pracy), nowy system uprawy ziemi - dwupolówka (połowa obsiewana, połowa leżała ugorem)
rola zakonów: początkowo chrześcijaństwo było tylko w miastach, na wsiach panowali poganie. Dopiero od IV-V w.roczpoczęsto tam chrystializację. Klasztory stały się ośrodkiem zycia umysłowego (łacina, przepisywanie ksiąg) oraz gospodarczego (centrum rzadkiego rzemiosła:złotnictwo, wyrób szkła; wydajne rolnictwo - uprawa winnej latorośli).
Ludzie jednoczyli się - chrześcijaństwo było nośnikiem rozwoju życia gospodarczego i społecznego. Przykładem średniowiecznego miasta jest Chełmno (5 kościołów klasztornych).
Feudalizm - system polityczno-społeczny opierający się na prawej zależności jednostek, ktora ujęta jest w hierarchię oraz na systemie lennym. Na zachodzie ustrój ten przetrwał do połowy XIXw. Cechy feudalizmu:
dominacja gospodarki wiejskiej (rolniczej)
uzależnienie gospodarki od czynnika politycznego: w systemie lennym władza polityczna połączona była z władzą ekonomiczną
dominacja gospodarki naturalnej, wysoki stopień samowystarczalności, powolny rozwój sił wytwórczych (w tym postępu techniczego).
System lenny: w państwie Franków władca (senior) nadawał majątki wasalom (lennik). Zapoczątkowa to Karol Wielki oddając w użytkowanie beneficjum (ziemie jako wynagrodzenie za wykonanie obowiązków seniora; później nazwano to lennem). Lennik w zamian za ziemię zobowiązany był do udziału w wojnie po stronie seniora, obowiązek pełnienia służby wojskowej (posp
(…)
… przeciwnika niewolnictwa, spowodował wystąpienie (secesję) stanów południowych z federacji. Wybrały własnego prezydenta i zaatakowały zbrojnie stany północne. Wojna secesyjna (1861-1865) miała bardzo zacięty i krwawy charakter, przyniosła sukces wojskom Północy, które mialy przewagę techniczna i cieszyly się poparciem ludności murzyńskiej. Lincoln zniósł niewolnictwo Murzynów w całych Stanach (1863).
W XIXw…
… dla nowych gałęzi przemysłu (np.ropa naftowa, kauczuk)
rynki eksportu kapitału
punkty strategiczne strzegące ważnych szlaków morskich.
Ekspansja kolonialna przybierała różne formy: bezpośrdniego podboju oraz protektoratu - sprawowania władzy przez dane państwo nad określonym terytorium. System protekcjonizmu celnego, ochrona wlasnej wytwórczości oraz wojny celne nazwana nacjonalizmem gospodarczym.
Rozwój…
… naturalne(węgiel, ropa, rudy), imigranci z Europy i Azji. Postęp techniczny i zastosowanie naukowej organizacji pracy - rozwój wszystkich gałęzi przemysłu. Rozwój monopoli. Po wojnie secesyjnej i zniesieniu niewolnictwa podupadła gospodarka plantacyjna na Południu - produkcja bawełny i tytoniu(obudowa po wojnie). I potęga gospodarcza świata. Japonia (1868-1912): zaczęto stosować polityke "zamkniętych drzwi…
… wojskowej (pospolite ruszenie) oraz do służenia mu radą. Z czasem wasale mogli mieć swoich wasali -> ukształtowała się piramida feudalna. Niektórzy właściciele ziemscy zostawali obdarzeni immunitetem (przywilej zwalniający ze świadczeń ekonomicznych i sądowniczych na danej ziemi). Doprowadziło to do osłabienia wladzy centralnej. Poddani byli zobowiązani do płacenia renty feudalnej (powinność na rzecz…
… tradycyjnego do społeczeństwa nowoczensego:
społeczeństwo tradycyjne - wysoki udział zatrudnionych w rolnictwie (ok.75%), niska wydajność pracy, hierarchiczna struktura społeczeństwa, władza w rękach posiadaczy ziemskich; produkowanie na wlasne potrzeby
społeczeństwo przejściowe - tworzone sa podstawy do wzrostu gospodarczego, zmiany techniki produkcji i struktury społecznej, systemu politycznego i wyznawanej…
… (oligarchia), w skrajnych przypadkach do rządów militarnych (Sparta). Kolonizacja grecka była pierwszym w dziejach, planowo prowadzonym procesem zasiedlenia nowych terenów. Spowodowała ona narastanie poczucia wspólnoty językowej Greków oraz do powstania materialncych podstaw rozwoju kultury greckiej. W VI w.dużego znaczenia nabrały Ateny, w których zaprowadzono ustrój demokratyczny. Po wygranych wojnach…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)