Tematyka przedmiotu obejmuje podstawy funkcjonowania kapitalizmu począwszy od jego rozwoju w wyniku wielkich odkryć geograficznych w XVI w. i ich skutków dla rozwoju gospodarczego świata. Omówienie znaczenia języka francuskiego jako języka dyplomacji. Powstanie, zasady i znaczenie gospodarki wolnorynkowej. Cechy układu kapitalistycznego. Chęć osiągnięcia zysku jako główny motyw funkcjonowania podmiotów gospodarczych. Okres kształtowania się kapitalizmu handlowego XVI ? XVII w. Kompanie handlowe: Angielska wschodnioindyjska i Holenderska wschodnioindyjska. Pierwsze spekulacje: afera tulipanowa i afera kompanii mórz południowych. Rozwój pierwszych banków - bank Mediolański. Rewolucja przemysłowa w Anglii w obszarach: Włókiennictwo, Hutnictwo żelaza, Wprowadzenie nowej energii ? maszyny parowej. Duch protestantyzmu a rozwój kapitalizmu. Rola państwa w procesach industralizacyjnych: przykład Anglii i Polski. Powstanie sektora usług i jego ekspansja do gospodarki międzynarodowej. Międzynarodowy system specjalizacji produkcji. Rozwój systemu komunikacyjnego; koleje, żegluga morska. Powstanie organizacji międzynarodowych.
30.10.2009
Historia gospodarcza - wykład 3
Gospodarka wolnorynkowa - jej powstawanie to proces długotrwały (w Europie trwał około 300 lat),
Kapitalizm handlowy - podstawą była gospodarka handlowo-pieniężna, jego narodzinom towarzyszyły narodziny zcentralizowanej władzy państwowej.
XVI - XVIII - tworzenie się rynków narodowych.
Cechy układy kapitalistycznego (5):
Dominacja prywatnej własności, dotyczy środków produkcji, (które służą nie tylko zaspokojeniu potrzeb własnych, ale stanowią kapitał, bogactw naturalnych itp. sytuacja inna niż w feudalizmie i socjalizmie) - własność prywatna najwyższą świętością. Dlaczego w feudalizmie nie było własności prywatnej? Nie było takiej jak kapitalistyczna, zarządzanie tą własnością nie było możliwe. Trzy formy własności w feudalizmie:
Dobra alodialne - dziedziczone (z nich zrodziły się majątki folwarczne) - znaczenie własności prywatnej takie jak w kapitalizmie.
Dobra feudalne - miały inny status prawny (Montesquie - określił system feudalny, jako ten, który utworzył prawo chłopa do rzeczy cudzej ziemi. Zgodnie z prawem feudalnym chłopi, którzy się starzeli nie musieli się wynosić z ziemi, na której gospodarowali, - więc sądzili, że ziemia jest ich. Chłop nie myślał, że w zamian za to, że przebywa na ziemi płaci czynsz (rentę feudalną), która została zamieniona na rentę odrobkową w okresie rewolucji cen. W okresie uwłaszczenia w XIX wieku dobra feudalne przeszły na własność chłopa, ale chłop musiał zapłacić odszkodowanie. Jeśli nie miał pieniędzy to 1/3 ziemi oddawał panu, a 2/3 zostawiał dla siebie.
Serwituty - użytki wspólne, tereny często były zalesione. Dziedzic osadzając chłopów na ziemi pozwalał, aby chłopi mogli brać chrust z lasu, zbierać wszelkie runo leśne. Chłop również czerpał korzyści z lasów Pana. Pan pomagał chłopu w odbudowie chaty w razie zniszczeń. Chłopi wypasali bydło na polanach przy pańskich lasach. Nie mogli jedynie polować, kłusować, za to groziła kara chłosty Metody stosowane przez Ossolińskiego, żeby nabyć dzieło: kupić, pożyczyć, ukraść, jego biblioteka była darem kogoś tam dla narodu.
„Chłopi” Reymontowscy - doskonale obrazują rodzenie się własności kapitalistycznej. Nie było jasno sprecyzowane prawo własności, u nas jeszcze funkcjonowało w tych czasach prawo feudalne.
W komunizmie doszło do rozmycia własności prywatnej - wszystko należało do ludu pracującego
(…)
… w II części kampanii morskiej mieli gorsze wiatry i przez to przegrali, nie znali prądów morskich, statki im się porozbijały przez te wiatry i prądy morskie. Płynęli do przodu, a prąd morski wznosił ich do wybrzeży a na brzegu mordowali bezwzględni Anglicy Królowa rekompensowała sobie, to, że po ospie wyłysiała i miała dziobatą twarz.
Król Ludwik XVI dużo jadł miał zdrowy organizm…
… ale dlatego, że musieli czekać kilka lat woleli kupować u tubylców i przemycać to do „Starego świata”
Hiszpanie nie inwestowali w rolnictwo
1675 rok - raport dowodzący, że wszystkie kraje przygotowują dobra dla Hiszpanii
Francuzi również preferowali głównie konsumpcję, byli głównie kalwinami
Społeczność żydowska - pracowali w rzemiośle, nie byli robotnikami rolnymi, murarzami, szukali głównie zajęć prostych…
…. Po 1945 roku, kiedy pozycja Anglii osłabła Ghandii, który studiował w Anglii prawo wymyślił, żeby jego rodacy bojkotowali wyroby tekstylne angielskie i zakupy soli (sól była wtedy traktowana jako konserwant, zużywano jej dużo Anglicy na tym dużo zarabiali). Kobiety hinduskie zaczęły tkać na nowo. Indie dzięki temu pociągnięciu doprowadziły do pogarszania sytuacji Anglików. Anglicy popełnili błąd, kazali…
… kolonialnych, które były coraz tańsze. Konkurencja dla rolników Duńskich, holenderskich, którzy musieli się przebranżowić.
Europa była największym importerem, ale też eksporterem. Nie płacono za to, co p[przywożono pieniądzem, ale towarami, środkami przemysłowymi (maszyny parowe, fabryki). Anglia była największym importerem. Eksportowano wyroby bawełniane, sprzedawano tekstylia do Indii, węgiel żelazo…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)