To tylko jedna z 3 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Symbolika świątyni chrześcijańskiej WPROWADZENIE się swoim własnym natchnieniom; jego praca to poszukiwanie formy doskonałej
sztuka jest sakralna nie przez subiektywne intencje artysty, lecz przez jej obiektywną zawartość
estetyka zostaje podporządkowana kosmologii, a tym samym ontologii i metafizyce
kościół nie jest po prostu pomnikiem architektury, ale sanktuarium, świątynią
SYMBOLIKA TEOLOGICZNA I KOSMOLOGICZNA dwa typy symboli:
intencjonalne (konwencjonalne): natura przedmiotu w swej zasadniczej warstwie nie tłumaczy nadawanego im znaczenia, sens narzucony i wymienny
istotowe (esencjalne): ukryty i nierozerwalny związek łączący przedmiot materialny z jego znaczeniem duchowym
symbole porządku kosmologicznego
symbole porządku teologicznego
człowiek tradycyjny widział świat jako organizm harmonijny i zhierarchizowany, zajmuje się jego wewnętrzną strukturą, duchową architektoniką symbolika wertykalna- od świata do Boga
symbolika horyzontalna- stosunek części do całości i części wobec siebie
symbolika świątyni i liturgii ma charakter głęboko kosmologiczny, ale chrześcijaństwo samo w sobie i u swoich początków w zasadzie symboli kosmologicznych nie posiadało, było wizją czysto duchową i mistyczną; jednak jedną z podstawowych cech chrześcijaństwa jest dążenie do uniwersalności, powszechności we wszelkich dziedzinach, a ponieważ na swej drodze spotykało tradycje religijne, które posługiwały się symboliką kosmologiczną przejęło ją od nich
NIEBIAŃSKIE POCHODZENIE ŚWIĄTYNI myśl tradycyjna: świątynia jest darem Boga; jest realizowana wedle wzoru niebiańskiego, przekazanego ludziom za pośrednictwem proroka świątynia chrześcijańska jest kontynuacją- oczywiście z pewnymi różnicami- świątyni Żydów; Arka Przymierza jest uznawana za prefigurację Kościoła i w konsekwencji świątyni widzialnej świątynia chrześcijańska jest ziemskim odbiciem archetypu niebiańskiego, Jerozolimą z Apokalipsy św. Jana
Jerozolima niebieska jest głównym symbolem, centrum liturgii konsekracji kościoła, z niej świątynia wyprowadza swoje fundamentalne znaczenie; Jeruzalem niebieskie łączy chrześcijańską ideę „wspólnoty wybranych” i „ciała mistycznego” z ideą świątyni żydowskiej- mieszkania Boga - ciągłość Starego i Nowego Testamentu, a w konsekwencji starej i nowej świątyni ŚWIĄTYNIA I KOSMOS każda budowla sakralna jest kosmiczna- zbudowana na podobieństwo świata; nie jest jedynie „realistycznym” obrazem świata, lecz przede wszystkim obrazem „strukturalnym”, odtwarza strukturę wewnętrzną i matematyczną universum architektura sakralna sprowadza się do operacji „kwadratury koła”, przekształcania koła w kwadrat
(…)
… tak wszyscy Ojcowie Kościoła; ołtarz jest Ciałem Chrystusa, w rozumieniu także Ciała mistycznego (Corpus Mysticum)- obowiązkowo w ołtarzu znajdują się relikwie- dusze świętych stoją u stóp ołtarza Bożego (Ap 6,9); ołtarz jest Sercem Chrystusa
ołtarz jest centrum, skąd wszystko promieniuje i dokąd wszystko się zbiega; jest najświętszym miejscem w świątyni, powodem jej istnienia i jej istotą
stół, kamień ofiarny…
… koła słonecznego KWADRAT
w większości kościołów zachodnich rzut poziomy jest prostokątem (a nie kwadratem), do którego przylegają dwa kwadraty tworzące ramiona transeptu oraz trzeci kwadrat przedłużony o półkole, tworzący chór i absydę; wszystkie te figury dają krzyż, którego ramiona wskazują cztery strony świata; nie zmienia to jednak ukrytego znaczenia rytuału fundacyjnego, bo prostokąt w geometrii…
…; stosunek koło-kwadrat (kula-sześcian) jest fundamentem architektury sakralnej
HARMONIA LICZBOWA
aż do początku epoki nowożytnej geometria była uznawana za naukę świętą (Platon- św.Augustyn); Bóg stworzył wszystko „według liczby, wagi i miary”
RYTUALNE ORIENTOWANIE ŚWIĄTYNI
orientowanie było integralną częścią rytuału fundacyjnego; kościół chrześcijański jest budowany rytualnie wzdłuż osi E-W, przy czym…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)