RODZIAŁ 14 ROZWÓJ SPOŁECZNY I ROZWÓJ OSOBOWOŚCI W OKRESIE DOROSŁOŚCI KRYZYS INTYMNOŚC VS IZOLACJA WG ERICSONA zadanie: znalezienie życiowego partnera intymność - zdolność do zaangażowania się w dający oparcie związek uczuciowy bez poczucia utraty własnego „ja”
rozwiązanie tego konfliktu zależy od rozwiązania poprzedniego - ustalenia własnej tożsamości, bez tego niemożliwe jest stworzenie intymnego związku ERY ŻYCIA WG LEVINSONA era życia - podstawowy model życia jednostki w danym momencie życia: wszystkie role, relacje z innym, konflikty oraz równowaga poszczególnych elementów
wkraczając w dorosłość: faza nowicjatu - reorganizacja struktury życia , potem: faza kulminacji - przywrócenie stabilności, udoskonalanie struktury
zadaniem: stworzenie związku, przyjęcie nowych ról TEORIA EWOLUCJI W WYBORZE PARNTERA wybór partnera-proces selekcji
preferencje:
Kobiety Mężczyźni
Mężczyźni o wysokim statusie społeczno-ekonomicznym, gwarantujący zasoby materialne, stabilizację, bezpieczeństwo Inwestycja rodzicielska wymaga dłuższego czasu (9 miesięcy + poród)
Kobiety młode (płodność + długie życie=wychowanie dzieci) , atrakcyjny wygląd, dostępność (mogą obniżyć wymagania), możliwość krótkotrwałych związków, zdrowie ich inwestycja rodzicielska wymaga kilku minut
zgodność tych czynników w różnych kulturach = uwarunkowanie genetyczne TEORIA ROLI SPOŁECZNEJ W WYBORZE PARTNERA wybór ze względu na przystosowanie do codziennej rzeczywistości
mężczyźni: kobiety, które podołają codziennym obowiązkom, kobiety: mężczyźni o wyższych niż one same dochodach, statusie materialnym (aby mogły zawiesić swoją karierę zawodową) kojarzenie wybiórcze (homogamia) - tendencja do wybierania jako partnera osoby o podobnych cechach do własnych (statusie, wykształceniu, poglądach) + proces wymiany - wnoszenie przez obydwojga partnerów, jak najlepszych cech, umiejętności
zmieniająca się sytuacja ekonomiczna kobiet - inne podejście, już im tak nie zależy na umiejętnościach domowych i kasie męża ZWIĄZKI UCZUCIOWE 60% dorosłych Amerykanów mieszka z życiowym partnerem, 14% kobiet i 22% mężczyzn to single (liczba ta wzrosła)
Małżeństwo - 20% małżeństw kończy się rozwodem, przy czym po 8 latach szansa na rozwód znacznie spada korzyści zdrowotne - dłuższe życie, mniej zaburzeń psychicznych na trwałość wpływa: cechy osobowości( gdy któreś lub oboje neurotyczni - spadek trwałości), podejście do rozwodu, przywiązanie do rodziców (wzorzec jaki wynosi się z domu) - bezpieczne, zdystansowane, absorbujące- powielane w małżeństwie
(…)
… w karierze ( mamina kariera) - brak ciągłości zatrudnienia =niższe stanowisko, mniejsze zarobki
Kobiety bardziej odczuwają konflikt ról: matki, pracownika, żony, ale wyżej stawiają one role rodzinne niż zawodowe
Zbliżone zarobki = równość w podejmowaniu decyzji w związku, podział prac domowych
ROZDZIAŁ 15 ROZWÓJ FIZYCZNY I POZNAWCZY W WIEKU ŚREDNIM Mózg
30 rok życia - zmniejszenie gęstości synaps, spadek…
… pamięci roboczej w wieku średnim
Tworzenie KLUCZY - wskazówek, które ułatwiają przypominanie
Osłabienie pamięci wzrokowej, pamięć słuchowa bez zmian
Ok 50r. ż. - osłabienie zadań związanych z zapamiętywaniem złożonych zadań pamięciowych
Stabilność w funkcjonowaniu pamięci krótkotrwałej, ale zmienia się skutecznośc wykorzystywania możliwości
Pamięć epizodyczna - pamięć zdarzeń osobistych i epizodów…
… określa zachowania i cechy, jakie są oczekiwane od osoby ją pełniącej.
Konflikt ról - sytuacja w której zachodzi co najmniej częściowa niezgodność pomiędzy dwoma lub więcej rolami, z powodu sprzecznych zachowań lub nieumieszczenia się w czasie Napięcie w roli -poczucie, ze nie ma się wystarczających cech i umiejętności dla sprostania wymaganiom danej roli
Przekształcenie niektórych ról wraz z wiekiem…
… się rodzicami rośnie tj, rośnie długość życia, ale w przyszłości może spaść bo starość nie będzie się równała zniedołężnieniu + lepszy status materialny
Obciążenie roli opiekuna - jeśli rodzic jest zniedołężniały (np. choroba Alzheimera), to wymaga od opiekuna wielu kosztów, powodując obciążenie przejawiające się w depresji, mniejszym zadowoleniu z życia, mniej wydolnym układem odpornościowym=częstszymi chorobami. Częściej występuje u białoskórych badanych.
Przyjaciele - niewielka sieć wsparcia społecznego, ale ich bliskość taka jak dawniej, słabnie konflikt ról i napięcie w roli, przyjaźń-poczucie że można na kogoś liczyć
Negatywizm emocjonalny w adolescencji = gorsze zdrowie w wieku średnim, ale sam negatywizm słabnie
Sami badani mówią o zmienności zarówno cech jak i ich nasilenia - ale to złudzenie…
… do rzeczywistości, duży stres. Większe nasilenie emocji negatywnych u kobiet obarczonych dużą odpowiedzialnością, stersem.
Od 40 r.ż. spada liczba produkowanych plemników Spadek ilości testosteronu ( bo utarta tkanki mięśniowej)
Zaburzenia erekcji=impotencja (słaba kondycja fizyczna, otyłość, nadciśnienie, palenie, alkoholizm)
Układ szkieletowy
Osteoporoza - utrata wapnia w kościach-> spadek masy kości…
… kompetencji kompensacja - wykorzystywanie praktycznych sposobów pokonywania trudności (np. okulary)
utrata pracy i bezrobocie ma poważniejsze konsekwencje dla osoby w średnim wieku niż dla młodej, pogarsza się stan zdrowia psychicznego i fizycznego, powstają napięcia w rodzinie, złagodzenie - gdy zmuszenie do innej pracy (neurotyczność, otwartość na doświadczenie) lub wsparcie społeczne
dobrowolne odejście…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)