To tylko jedna z 4 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
WYKŁAD 4
GRAWITACYJNE RUCHY MASOWE
SOLIFLUKCJA Trójkątny diagram - ile wody w masie, jaka szybkość, podział ruchów masowych.
Powolne spływanie mas zwietrzelinowych nasiąkniętych wodą z miejsca wyższego do niższego
Przyczyny spływu soliflukcyjnego:
Obecność przemarzniętego - zatem nie przepuszczalnego głębszego podłoża
Nasycenie wodą pochodzącą z rozmarzającej warstwy aktywnej, pokrywy śnieżnej i opadu atmosferycznego W porze zimowej grunt całkowicie przemarznięty, latem temperatura rośnie (niekiedy znacznie - Syberia podścielona zmarzliną - wzrost do 20 st. C i opady, rozmarznie stropu i przypowierzchniowej warstwy zmarzliny (woda zamarza w lód i części mineralne) - odwrotne przejście fazowe postępujące od powierzchni. Zależy od temperatury, składu granulometrycznego i stropu. Strop jako nieprzepuszczalny ekran, woda nie infiltruje w głębsze warstwy, udział wody większy, przekroczenie graniczy plastyczności i płynności. Nachylenie powoduje spływ materiału. Warstwa aktywna - biorąca udział w rozmarzaniu i zamarzaniu. Może mieć ona 20 - 30 cm (później strop) maksymalnie do 3,5 metra grubości - bezpośrednia dostawa wody, topnienie płatów śniegu.
Skąpa pokrywa roślinna - roślinność powstrzymuje ruch, wiązanie materiału przez system korzeni
FORMY SOLIFLUKCYJNE Płaszcz tworzy równą powierzchnie stokową lub drobne formy terenu:
Loby
Jęzory soliflukcyjne - wałami o wysokości kilkudziesięciu centymetrów. Pewne partie warstwy humusowe profilu glebowego - pogrzebane w jęzorze soliflukcyjnym przesuwającym się szybciej przez większe nasycenie wodą. Formy niewielkie i nieefektowne np. Szkocja, Hornsund, Spitsbergen. Segregacja materiału, działa jak spychacz rozpychając na boki drobny materiał. Cały czas aktywna - wieloletnia zmarzlina w wysokich górach np. Tatry (przełęcz Krzyżne)
PEŁZANIE GRUNTU Pęcznienie całej warstwy gruntu. Prześledzenie drogi pojedynczego ziarna w gruncie.
Wraz z całą resztą ku górze, przyjmuje położenie. Ziarno podniesione przemieszcza się zgodnie od powierzchni geoidy pod wpływem sił grawitacji. Cykle mogą trwać tydzień lub rok… Ciągła wędrówka. Największe przemieszczenia na samej powierzchni. Fragmenty niżej leżące tez są przemieszczane ale w mniejszej skali. Suma pojedynczych przemieszczeń zygzakowatych. Niewielki. Proces jest niezauważalny gołym okiem. Nie tworzy widocznych form. Alfred Jahn - inicjator badań procesu pełzania gruntu. Metoda do zbadania zasięgu przemieszczeń to kolumna z 5 cm długości kołeczkami. Efekt po odkopaniu po kilkunastu latach. 25 cm warstwa - Hala pod Łabskim szczytem. Silniejsze przy powierzchni, głębiej wygasa.
(…)
…, sumaryczny czas spłukiwania, podatność pokrywy stokowej na erozję. Spłukiwanie osiąga największe rozmiary na stokach rolniczych, później pastwiskach i lesie o skąpym podszyciu. Spłukiwanie jest znikome w lasach o gęstym podszyciu i na łąkach.
Efekt antropopresji. Brazylia - u dołu warstwy deluwialnej węgle drzewne, wypalanie lasów związane z różnymi potrzebami, ogołacanie z pokrywy roślinnej. Pole - okresy…
… humusowej (do kilku cm) ale wielokrotnie powtarzane co powoduje, że efekty są wyraźne. Selektywne obniżanie powierzchniowego spływu.
Badania nad spłukiwaniem są prowadzone na eksperymentalnych poletkach (różniące się np. zawartością roślinności, nachyleniem, czy też długością stoku). Zakładany jest tam posterunek meteorologiczny. Utwory deluwialne - deluwium. Efekt spłukiwania. Pojedynczy epizod do warstwy…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)