2.12.09
GENEZA USA
wykład 7
W Kalifornii kończy się złoto, resztki na dnie rzek. Lata 40 XIX w. to złoto z rzek kończy się w 1850 r. Zaczęto zatem stosować drogi i szkodliwy dla środowiska sprzęt wdobywczy - wydobycie hydrauliczne niszczące skały w nadziei ze będzie tam złoto.
Sun Francisco stało się portem w którym stało mnóstwo statków którymi dopływano do Kalifornii i porzucano by szukać złota. Spowodowało to wzrost cen. 16 tys. $ za działkę do 45.tys$ Miasto płonęło 4 razy, ale zaraz odbudowywano bo ludzie mieli pieniądze.
Właścicielem większości terenów wokół miasta był Sam Brannan's = pierwszy milioner w Kalifornii, rozpił się, rozwiódł i zmarł na ławce na ulicy, której był właścicielem.
W1852 r. znaleziono 81 uncji złota. W 1848 r. było na terenie Kalifornii było ok 150 tys. Indian a w 1853r. Już tylko 25 tys. Okradali poszukiwaczy. Ci z kolei dokonali w odwecie rzezi wioski indiańskiej. Gorączka złota zmieniła Kalifornię. Nastąpił rozwój rolnictwa bo poszukiwacze musieli coś jeść. W 1853 Kalifornia była importerem zboża ale w 1856 już była eksporterem, Bydła było 150 tys. a w 1859 r. już 2 mln. Poszukiwacze jadąc do Kalifornii przejeżdżali przez Midwest gdzie były ogromne farmy. Zauważyli, że można uprawiać ogromne treny przy użyciu maszyn. Największa popularność miała tania i szybko rosnąca pszenica.
I poł XIX w. to okres zmian w społ. Amerykańskim. Wew. migracja, urbanizacja, wzrost przemysłu i powiększenie terytorium. Powstał naród kontynentalny. Społ liczyło 23 mln. Ludzi. Obecnie 300 mln.
Powstawały ruchy sekciarskie i utopijno-religijne.
Towarzystwo wyznające 2 przyjście Chrystusa = SZAKE'RZY czyli „kwakrze” trzęśli się gdy Duch Św. Na nich zstępował. Kwakrze byli „normalni” bo zwyczajnie tak jak wszyscy funkcjonowali w społ. Byli pacyfistami, istnieją jako sekta do dziś. Szejkersi mieli za to obyczaje które nie były normalne więc dziś już ich nie ma. Lubili prostotę, wszystko musi być użyteczne. Krzesła wisiały na kołkach na ścianie, brak szaf, magazynów, wiara w porządek i minimalizm. Kwestia płci dziwna. Prace odbywały się wspólnie, ale domy mieli już z odrębnymi wejściami dla kobiet i mężczyzn. W trakcie religijnych obrzędów i tańca wpadali czasem w spazmy co robiło dziwne wrażenie. Wyznają całkowity celibat. Łózko jako „szafka” Wykonywali b. praktyczne sprzęty, proste, solidne krzesła, specjalne szafki na dokumentacje dla lekarzy, stół na 3 nogach bo 4 to zbytek, bez ozdób, proste kosze, taczki, pudełka na szpulki nici uporządkowane. Piła okrągła, zębata, do tej pory piłowano z góry na dół. Pewna szejkerka wynalazła to koło bo to poprzednie to strata czasu a napęd wodny sprawia, że nie ma ruchu zwrotnego co jest oszczędnością czasu. Płaska miotła by wymiatać syf z każdego rogu.
(…)
…. Zaczęto zmierzać do ziemi obiecanej bo to mormonom jest pisane a ma to być gdzieś na kont. Am. jak oznajmił Smith'owi anioł. Tak się przenosili z miasta do miasta i zewsząd ich wygnawano. Założyli więc miejscowości ”Nouvoo” (Nowu) gdzie zbudowali piękną świątynię i bogatą co kontrastowało z biedą mieszkańców. Elementem wiary mormonów była poligamia choć tego w księdze nie było. Smith mówił, ze miał widzenie anioła, który mu to polecił. Nie podobało się to mieszkańcom. Był też problem braku kobiet nie tylko moralny. W sąsiedniej miejscowości Warsaw w gazecie opublikowano tą poligamię co spowodowało areszt Smitha i jego brat po czym zlinczowano (zabito). Ten moment zadecydował o przyszłości mormonów. Smith został męczennikiem a na czele ruchu stanął Brigham Young - bardzo zdolny organizator. Zarządził…
…. Jak zabrakło im kasy to kierowano mormonów na zach. używając wózków a nie wozów. Ciągnęli je mężczyźni przez 3 tys. km. Jak dotarli do Salt Lake City to Birgham uznał, że to tu i zaczęli się osiedlać w sposób b. zorganizowany. Nie każdy osobno tylko wszyscy razem, Było mało wody więc wspólnie trzeba było przeprowadzić irygację i dzielić się wodą. Zbudowali piękne miasto z szerokimi ulicami by pożary się nie rozprzestrzeniały od domu do domu. Na pustyni zbudowali ogród, chcieli zał stan Desert ale z powodu poligamii władze im na to nie pozwoliły więc powstał Utah. Do dziś są tam mormoni. Kandydat na prezydenta USA był mormonem, był gubernatorem i b. szybko odpadł z rywalizacji. Uprzedzenie pozostało.
Mormoni wznosili wspaniałe katedry do których nie maja wstępu niewierni. Są śluby na teraz i na wieczność (ważny…
… ograniczenia. Nie mogą:
kupować alkoholu
kupować broni
być w sądzie
Amerykanów na N i S dzieli kwestia podejścia do niewolnictwa kulturowo i gospodarczo. Niewolnictwo nazywano „specyficzną instytucją” Eufemizm dla złagodzenia.
Było konieczne dla S bo tam była bawełna, rolnictwo i trzeba było to obrabiać a odbywało się to na coraz większym terytorium. Bawełnę przewożono na barkach załadowanych po brzegi…
…, który zdradzał to właścicielowi. Najbardziej brutalny był bunt Nat'a Turner'a. Skoncentrowali się na zabijaniu dowolnych białych, nawet dobrych właścicieli, kobiety, dzieci. Ofiar wśród białych było nie mniej niż 60, rozrąbywali ich bardzo brutalnie siekierami na części.
American Colonization Society, postanowiło z tym skończyć, kupiło w Afryce ziemię, nazwało ja liberia i chciało przenieść Afrykanów do Afryki…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)