To tylko jedna z 3 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Gatunki dziennikarskie - 4.12.2007
Gawęda: Geneza: Wyrosła z tradycji szlacheckiej - opowiadań ustnych wygłaszanych na spotkaniach towarzyskich.
Definicja: Dawna: Gawęda - sam wyraz wskazuje, że jest to opowiadanie stylem prostym, bezpretensjonalnym prowadzone, a dowcipem okraszone. O rzeczach błahych. Teraźniejsza: Gawęda - utwór epicki, będący opowiadaniem świadka, bądź uczestnika wydarzeń, ustylizowany na wypowiedź swobodną, bezładną, obfitującą w dygresje i epizody. Cechą kluczową jest obecność narratora. Narratorem może być sam autor, bądź wykreowana przez niego postać. Cechy: Narrator musi być reprezentantem jakiegoś środowiska.
Narrator musi być świadkiem wydarzeń, które opisuje.
Narrator prowadzi wypowiedź z osobistego punktu widzenia.
Narrator musi być sympatyczny.
Narrator ma prawo do wplatania w wywód dowcipów, anegdot, może przytaczać dialog, którego był świadkiem bądź współuczestnikiem.
Powinno się tworzyć wrażenie całkowitej spontaniczności.
Gawęda sprawdzała się w środowiskach wiejskich.
Kościół ewangelizował poprzez gawędę.
Tradycje gawędy w Polsce: W czasach stalinowskich prasa sięgała do gawędy, by skutecznie wpływać na poglądy środowisk robotniczych i chłopskich. W tej formie propagowano współzawodnictwo pracy.
Gawęda jeszcze przed II Wojną Światową pojawiła się na antenie radiowej. Kameralna rozmowa ze słuchaczem służyła popularyzacji wiedzy i szeroko rozumianemu poradnictwu, a w czasach PRL także propagandzie. Narrator „grający” głosem był bardziej sugestywny i mógł tworzyć klimat kameralnej rozmowy ze słuchaczem.
W okresie PRL radiowe gawędy pełniły tak jak prasowe funkcje propagandowe. Przez wiele lat w Radiowym Magazynie Wojskowym gawędził „Stary Wiarus”, a Juliusz Kubel z rozgłośni poznańskiej zdobył popularność dzięki cyklowi gawęd gwarowych Starego Marycha.
Struktura narracyjna, klimat i sugestywność gawędy najlepiej sprawdzają się w programach telewizyjnych. Autor lub narrator są widoczni, zajmują widzów zarówno glosem jak mimiką i gestem. W tym medium znaczenie ma więc powierzchowność i zdolności aktorskie. Formę telewizyjnej gawędy stosuje się najczęściej w programach dla dzieci. W polskiej telewizji najlepszym przykładem przydatności edukacyjnej i wychowawczej tej formy były gawędy Michała Sumińskiego w cyklu „Zwierzyniec”.
Gawęda dla dorosłych pojawiała się rzadziej, ale zawsze spotykała się z dobrym przyjęciem widzów. W historii polskiej telewizji stałe miejsca zajmują cykle „Paragraf i fajka” prowadzony przez prof. Jerzego Sawickiego czy „Rozmowy o współczesności” prof. Konstantego Grzybowskiego.
(…)
… także w malarstwie, choćby w pracach Pietera Bruegla.
W XVII stuleciu w Anglii powstaje wiele specjalnych broszur zawierających karykatury polityczne, a w czasach oświecenia rysunek satyryczny i karykatura uzupełniają publicystykę moralizatorską.
Trudną do przecenienia rolę odegrała karykatura polityczna w pismach Rewolucji Francuskiej. Pełniła funkcje informacyjno-perswazyjne wobec osób słabo wykształconych, bądź…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)