FILOZOFIA NOWOŻYTNA Upadek myśli średniowiecznej 2 połowa XV w. Początek XVI w. to przemiany i przewroty. Rozwój gospodarki - inicjatywy odkrywcze. Potrzeby ekonomiczne - rozbicie jedności polityczno-feudalnej. Powstanie republiki i państwa o autonomicznej polityce, konflikt z papiestwem, kryzys kościoła, niższe wykształcenie kleru. Wielka schizma. Słabną wpływy kurii rzymskiej na życie umysłowe. Rozwój nauki, poglądy fizykoastronomiczne. Filozofia ta powstaje w obszarze Europy zachodniej. Początek : 1 połowa XV w. Koniec: początek XX w.
Trudno o charakterystyczne cechy, próba negacji myśli średniowiecznej . Nie jest to filozofia kościoła, tworzona jest przez osoby świeckie. Odchodzi się od łaciny, tworzy w języku narodowym. Zadagnienia religijne mniej istotne. Przekonania sprzeczne z chrześcijaństwem. Filozofia ta chce mieć za punkt wyjścia to, co doczesne. Liczy się świat ziemski i tylko nim powinien zajmować się filozof. Słaby związek z antykiem. Słabo rozwija się logika, mniejsze zainteresowanie ontologią. Szereg etapów: OKRES ODRODZENIA - czas przejściowy, przełom XV - XVI w. OKRES SYSTEMÓW NOWOŻYTNYCH XVII w. OKRES OŚWIECENIA XVIII w. PONOWNY OKRES SYSTEMÓW do XIX w.
Od ok. 1830 r. - okres filozofii najnowszej, dążenia krytyczne. Najpierw rodzi się w Italii, potem do Francji, Anglii, Niemiec i innych krajów. Bunt przeciw wiekom średnim. Potępienie i odrzucenie myśli średniowiecznej. Główne hasło - wolność. Reformacja religijna, wolność narodu i jednostek, miernik prawdy - jednostka powinna rozstrzygać o prawdzie. Nie postrzegano filozofii starożytnej jako wyższą instancję, przestaje się cenić tradycje - filozofia rzadko związana ze szkołami, raczej indywidualni badacze .
NICCOLO MACHIAVELLI 1469 r. we Florencji, z dość zamożnej, szlacheckiej rodziny - wysokie funkcje urzędowe. Prawnik z wykształcenia. Sekretarz z kancelarii rady dziesięciu - sprawy wojny i administracji. 1512 - rodzina Medyceuszy, on odsunięty od władzy. Do końca życia na wygnaniu, umiera w 1527 r. Rzecznik dążeń humanizmu , opowiadał się za niezależnych etyków, wolność od wpływów kościoła w państwie była najwyższą zasadą - w dziele „Książe”. Przeciwstawiał etykę chrześcijańską niezależnej . Chrześcijańska nastawiona na cele ostateczne, niezależna na jednostkowe życie doczesne. Metoda badań : wnioskowanie z doświadczenia historycznego - przewidywanie wydarzeń, należy obserwować rzeczywistość i wyciągać wnioski. Nie słuchaj co ludzie mówią, a patrz co robią. Indukcja - od faktów do uogólnień, od szczegółu do ogółu. Ludzie są z natury obdarzeni możliwością do działania - VIRTU. Człowiek potrafi nie poddać się losowi, virtu mają też całe narody. Pojęcie
(…)
…, ma przygotować umysł to metody pozytywnej, która opiera się na eksperymencie i indukcji. Eksperyment - wynagradzanie prawdy zmysłowej. Bacon chciał naukę uniezależnić od dogmatów, niezależność od wiary, prawo do argumentacji rozumowej. Chciał, by nauka realizowała cele praktyczne, pisze o tym w traktacie „Nowa Atlantyda” - niedokończona. Liczne nawiązania do Platona w jego filozofii. „Nowa Atlantyda” a „Państwo słońca” Campanelli. „Utopia” Moora - dominujące chrześcijaństwo. Bacon nie likwidował własności prywatnej. Ben Salem wyspa na Morzu Południowym. Religia dominująca - chrześcijaństwo. Przeciwstawiał się korupcji angielskiej w tym dziele. Dom dla obcokrajowców. Narrator - kapitan stwierdził, że ludzie tam są odizolowani, jedyny kontakt za pomocą szpiegów wysyłanych co 12 lat. Święta rodzinne na część głowy rodu - Trisam - mężczyzna mający 30 żyjących potomków powyżej 3 roku życia. Przed świętem pada wiele decyzji, wystawne święto, na koszt kasy państwa. Społeczeństwo partriarchalne. Pomijana jest rola matki. Paternamizm - rodzice wybierają współmałżonka. Związki małżeńskie - alternatywa wobec większego zła. Potępiał homoseksualizm i wielożeństwo. „Dom Salomona” służący rozwoju nauki, zespół…
… wnioski. Nie słuchaj co ludzie mówią, a patrz co robią. Indukcja - od faktów do uogólnień, od szczegółu do ogółu. Ludzie są z natury obdarzeni możliwością do działania - VIRTU. Człowiek potrafi nie poddać się losowi, virtu mają też całe narody. Pojęcie fortuny (losu) - los przesądza o połowie ludzkich poczynań, ale resztą może kierować człowiek. Rwąca rzecza - los może niszczyć ludzkie dzieła…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)