Tematem przewodnim są instrumenty ochrony środowiska. W notatce można znaleźć informacje takie jak:internacjonalizacja kosztów zewnętrznych, instrumenty dyrektywne, instrumenty ekonomiczne, kategorie standardów, opłaty produktowe, podatek Pigou, depozyty ekologiczne, subwencje, handel pozwoleniami na emisję w Unii Europejskiej.
Instrumenty ochrony środowiska
Ochrona zasobów środowiska może odbywać się za pośrednictwem różnych instrumentów. Instrumenty te zasadniczo można sklasyfikować pośród: instrumentów dyrektywnych (prawnych) oraz ekonomicznych. Wprowadzenie tych instrumentów jest realizacją zasady zanieczyszczający płaci (Polluter Pays Principle - PPP), która z kolei wynika z konieczności internalizacji kosztów zewnętrznych. Internalizacja kosztów zewnętrznych polega na włączaniu w rachunek ekonomiczny sprawcy kosztów zewnętrznych i społecznych przez niego spowodowanych. Koszty zewnętrzne i społeczne związane są ze zjawiskiem efektu zewnętrznego powstającego, gdy decyzja jednostki o produkcji lub konsumpcji wywiera bezpośredni wpływ na produkcję lub konsumpcję innych osób inaczej niż za pośrednictwem cen rynkowych. Negatywnym efektem zewnętrznym jest na przykład zrzut ścieków do rzek (koszty kąpiących się i rybaków). Korzyścią społeczną jest na przykład pielęgnowanie ogrodu.
Do instrumentów dyrektywnych w ochronie środowiska zaliczamy:
Regulacje prawne takie jak: dyrektywy, ustawy, rozporządzenia, itd.
Standardy
Umowy dobrowolne Instrumenty ekonomiczne:
Opłaty
Podatki ekologiczne
Zróżnicowanie podatkowe
Systemy depozytowe
Subwencje
Systemy tworzenia specjalnych rynków - Uprawnienia zbywalne (handel pozwoleniami na emisje)
- Odpowiedzialność i rekompensata za szkody:
Kategorie standardów:
1. Standardy jakość środowiska - charakteryzują pożądany stan otoczenia np. maksymalne stężenie azotanów w wodzie pitnej, SO2 w atmosferze (=> normy imisji); stanowią one w istocie cele ekologiczne.
2. Standardy emisji i ścieków - maksymalne dozwolone ilości wprowadzanych do środowiska zanieczyszczeń, np. maksymalna ilość ładunku biochemicznego zapotrzebowania na tlen BZT (Biochemical Oxygen Demand - BOD) lub maksymalna emisja SOX z określonego typu zakładu do atmosfery. Szczególna forma takiego standardu to zakaz używania lub spuszczania danej substancji, zwykle toksycznej.
3. Standardy techniczne - określają typ procesu produkcji lub aparatury redukującej emisje, którą zanieczyszczający zakład musi zainstalować (np. określony typ płuczki, komina czy środków oczyszczających wodę).
4. Standardy produktowe - określają cechy potencjalnie zanieczyszczających produktów, takich jak chemikalia, detergenty, nawozy sztuczne, samochody i paliwo.
Główne cechy umów dobrowolnych:
Są w gruncie rzeczy kontraktami między władzą a przemysłem: cele środowiskowe i terminy są negocjowane i uzgadniane.
Sam przemysł przyjmuje na siebie zastosowanie wszystkich możliwych środków, aby osiągnąć cel.
Władza nie angażuje się w egzekwowanie umowy.
(…)
….
Standard Zarządzania Środowiskowego (norma ISO 14001) jest normą międzynarodową, modelem, z którego korzystają jednostki sektora zarówno prywatnego, jak i publicznego. Zastosowanie wytycznych normy pomaga w przygotowaniu systemu zarządzania organizacją w taki sposób, aby przy realizacji swoich podstawowych zadań zadbała również o środowisko naturalne.
Wdrożenie standardu oraz jego certyfikacja jest dobrowolną decyzją zarządzających organizacją. Organizacje sektora publicznego coraz częściej decydują się na wdrożenie Systemu Zarządzania Środowiskowego zgodnego z normą ISO 14001 z wielu powodów. Należą do nich:
poprawa stanu zdrowia i bezpieczeństwa mieszkańców,
redukcja przyczyn zanieczyszczeń środowiska naturalnego,
podnoszenie świadomości pracowników poprzez wyznaczanie konkretnych celów,
wzmacnianie odpowiedzialności za środowisko na poziomie całej organizacji,
eliminacja nieefektywnych rozwiązań,
tworzenie przekonania, że zagadnienia ekologiczne są istotne dla organizacji i są przez nią monitorowane,
poprawa wizerunku organizacji.
Wspólnotowy System Ekozarządzania i Audytu (EMAS) (ang. Eco-Management and Audit Scheme) to system zarządzania środowiskowego, w którym dobrowolnie mogą uczestniczyć organizacje…
… zarządzania środowiskowego,
systematycznym poszukiwaniu możliwości praktycznego ograniczenia oddziaływania na środowisko i przyjmowaniu nowych celów w zakresie ochrony środowiska,
systematycznym identyfikowaniu i eliminowaniu niezgodności z wewnętrznymi i zewnętrznymi wymaganiami,
systematycznym identyfikowaniu aspektów środowiskowych wymagających nadzoru lub poprawy,
szkoleniu personelu, aby zwiększyć…
…. Z reguły są to opłaty za jednostkę emisji, np. kg czy m3, a wysokość jednostkowej opłaty uzależniona jest od stopnia szkodliwości emisji (jest to w pewnym sensie cena prawa do zanieczyszczenia).
Główne grupy opłat:
opłaty za emisję - nakładane na jednostkową emisję zanieczyszczeń,
opłaty usługowe - za wykonanie usługi mającej na celu unieszkodliwienie zanieczyszczeń,
opłaty produktowe - nakładane na cenę…
… roku funkcjonuje w Unii Europejskiej nowy ekonomiczny mechanizm dotyczący ochrony powietrza - system handlu uprawnieniami od emisji gazów cieplarnianych. Ramy prawne dla funkcjonowania tego rozwiązania stworzyła dyrektywa 2003/87/WE z dnia 13 października 2003 roku ustanawiająca system handlu przydziałami emisji gazów cieplarnianych we Wspólnocie, transponowana do polskiego porządku prawnego za pomocą ustawy [13…
… instalację musi nabyć ilość potrzebną do prowadzenia produkcji. Istotne jest by na koniec okresu rozliczeniowego, każde źródło posiadało taką liczbę uprawnień, która będzie nie mniejsza od ilości wyemitowanych przez to źródło zanieczyszczeń. Każda tona emisji ponad liczbę posiadanych uprawnień powoduje konieczność zapłacenia wysokiej kary. Ten mechanizm zapewnia, że łączna emisja zanieczyszczeń z grupy…
…, a także ewentualne przychody z tytułu sprzedaży uprawnień oraz szybszy zwrot kosztów inwestycji, w porównaniu z brakiem takiego rynku.
Systemem handlu uprawnieniami do emisji objęte są w szczególności następujące sektory przemysłu: elektrownie zawodowe, elektrociepłownie zawodowe, ciepłownie zawodowe, przemysł rafineryjny, koksowniczy, hutnictwo żelaza i stali, przemysł cementowy, wapienniczy, szklarski, ceramiczny…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)