Scholar, student, bakałarz, magister - edukacja w średniowieczu Choć wciąż trwają spory o to, od kiedy zaczyna się epoka zwana średniowieczem ( media aetas, medium aevum ), jedno zdaje się nie budzić żadnych wątpliwości: był to okres, na którego początkach zaciążyły najazdy barbarzyńskie na Europę. To, że została zachowana ciągłość kulturowa, i że nie uległ zniszczeniu dorobek myśli starożytnej, zawdzięczamy w dużej mierze działalności Kościoła. Istniejące klasztory i działające przy nich biblioteki i skryptoria pozwoliły zachować dla potomnych wielką liczbę tekstów starożytnych autorów. Dało to dobre podstawy dla rozwoju intelektualnego średniowiecznego społeczeństwa i wypracowania modelu edukacyjnego. Wart podkreślenia jest fakt, że system szkolnictwa, który stworzono w średniowieczu w oparciu o metody wypracowane w starożytności, był dostępny dla wszystkich warstw społecznych, nawet tych najuboższych. Wielość i różnorodność szkół, które wtedy powstały, doprowadziła z czasem do wyłonienia się tak niezwykłej instytucji, jak uniwersytet.(...) Najogólniej możemy przyjąć, że w interesującej nas epoce istniały trzy rodzaje szkół: - szkoły elementarne, do których należały parafialne szkoły miejskie i wiejskie; - szkoły średniego stopnia, tzw. partykularne - katedralne, kolegiackie i zakonne; - szkoły wyższe, do których należały uniwersytety. Ponieważ od IX w. kolejne sobory nakładały na biskupów obowiązek tworzenia szkół otwartych także na kształcenie ludzi świeckich, a nie tylko kleru, dlatego w tym początkowym okresie program szkół katedralnych obejmował wszystkie szczeble nauczania. Zaczynano od elementów czytania i pisania. Dalszy etap kształcenia prowadził przez siedem sztuk wyzwolonych ujętych w trivium , w skład którego wchodziła gramatyka, retoryka, dialektyka i quadrivium , które tworzyły arytmetyka, geometria, muzyka i astronomia. W lepiej zorganizowanych ośrodkach uczono także elementów teologii i prawa kanonicznego .(...) Do szkoły zapisywano dzieci w wieku 6-7 lat, a nauka trwała 8-12 lat. Uczniów szkół średniowieczych określano pojęciem scholar i dotyczyło ono zarówno uczniów szkół elementarnych i partykularnych, jak i tych, którzy pobierali nauki w uniwersytetach, chociaż w tym ostatnim przypadku używano równorzędnie pojęcia student. Uczono w różnych miejscach: w krużgankach kościelnych, pod zadaszonymi częściami różnych budynków, czasem w budynkach. Bardzo często zajęcia odbywały się na placach miejskich albo ulicach. Z upływem czasu uczący coraz częściej wynajmowali dla siebie i swoich uczniów jakieś pomieszczenia, w których uczono się siedząc na podłodze. Ławki i krzesła to udogodnienie, które pojawiło się dopiero w późnym średniowieczu.(...) Pierwszy etap kształcenia, czyli tak zwane
(…)
… razie groziło im, że nie zostaną dopuszczeni do promocji magisterskiej.(...) Licentia ubique docendi, którą w Paryżu nadawał legat papieski, a na innych uniwersytetach kanclerz, który był przedstawicielem władzy kościelnej, wieńczyła studia uniwersyteckie na ówczesnych wydziałach sztuk wyzwolonych. Otrzymujący ją licencjat miał prawo do nauczania w uniwersytetach całej Europy.(...)
Studia…
… na średniowiecznym uniwersytecie była dysputa (disputatio). Był to rodzaj ćwiczeń prowadzonych do głównego wykładu, w czasie których w sposób zaplanowany dyskutowano jakiś problem mniej lub bardziej związany z wykładem głównym. Prócz dysput odbywanych regularnie, na uniwersytetach, raz na rok albo raz na pół roku, organizowano tzw. disputationes quodlibetales, uroczyste dysputy, w czasie których można było zadawać…
… bakałarz w języku uniwersyteckim oznaczało tego, który był uwieńczony wawrzynem, czyli zdobył pierwszy stopień naukowy na wszystkich wydziałach średniowiecznych uniwersytetów. (...) Po egzaminie, najczęściej w ciągu najbliższych czterech miesięcy, następowała promocja bakalarska.(...) Tylko 1/4 - 1/3 zapisanych studentów dochodziła do stopnia bakałarza, a około 20% finalizowało studia stopniem magistra…
… względami majątkowymi nie odgrywały aż tak wielkiej roli - pomagano tym, którzy byli ubodzy. Możliwość kształcenia ludzi pochodzących z tak różnych warstw społecznych sprawiała, że średniowieczne uniwersytety były miejscem dynamicznego rozwoju życia intelektualnego. Ich studenci, nauczający i absolwenci stanowili tę grupę osób, która tworzyła inteligencję epoki średniowiecza.
…
… szkoły parafialnej i dysponować znajomością łaciny. Wstępujący na uniwersytet scholarzy swoje studia rozpoczynali zazwyczaj od wydziału sztuk wyzwolonych (facultas artium). Wstąpienie w szeregi uniwersyteckiej wspólnoty poświadczone było wpisem do metryki uniwersyteckiej, tzw. intytulacją albo immatrykulacją i wniesieniem stosownej opłaty za studia. Od tego momentu student zaczynał korzystać…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)