Drzewa iglaste

Tematem przewodnim są drzewa iglaste. Zajęcia odbywały się na Akademii Medycznej we Wrocławiu, prowadzony przez dr Magdalenę Wróbel- Kwiatkowska.

Informacje zawarte w notatce to opis roślin takich jak: sosna zwyczajna, świerk pospolity, modrzew europejski, cis pospolity, jałowiec, jałowiec sabiński, kosodrzewina.

DRZEWA IGLASTE
1) Sosna zwyczajna, pospolita (Pinus sylvestris L.) - gatunek wiecznie zielonego drzewa z rodziny sosnowatych (Pinaceae). Występuje powszechnie na terenach górskich Europy Północnej i Środkowej oraz Syberii Wschodniej.
Morfologia:
Pokrój
Drzewo iglaste, zimozielone, korona luźna, z konarami rosnącymi w pozornych okółkach (będących w rzeczywistości ciasnymi spiralami), początkowo stożkowata, z wiekiem staje się rozłożysta lub parasolowata, w zależności od warunków bytowania. Rosnące samotnie sosny mają rozłożyste, dosyć gęste korony. Rosnąc w zwarciu w skupiskach leśnych drzewa tracą dolne gałęzie i wykształcają prosty pień o wysokiej koronie. Sosny występujące na terenach nizinnych mają grubsze konary i korony lekko zaokrąglone, natomiast występujące na obszarach wyżynnych mają konary cieńsze i pokrój bardziej stożkowaty.
Pień
Przeciętnie osiąga wysokość 30 m, wyjątkowo rośnie do 40 m. Średnica pnia 0,5-1,2 m. Kora u podstawy pnia starych drzew jest szarobrązowa i gruba (ok. 10 cm), głęboko bruzdowana, w górnej części ma zabarwienie czerwonocynamonowe i łuszczy się cienkimi płatami.
Liście
Igły szarozielone do niebieskozielonych, osadzone parami na krótkopędach, długości 3-5(7) cm, grubości 1-2 mm. Sztywne i twarde, zaostrzone, drobno piłkowane, skręcone dookoła swojej osi. U młodych drzew na szczytach pędów igły mogą występować po 3 lub 4 na krótkopędzie. Pozostają na drzewie od 3 do 6 lat.
Kwiaty
Kwiaty męskie są jajowate o żółtym zabarwieniu, długości 5-8 mm, gęsto skupione u podstawy młodych pędów. Pojedynczy kwiat stanowią liczne pręciki osadzone na osi, każdy z dwoma pylnikami z wyrostkiem łącznikowym. Po przekwitnięciu kwiaty odpadają pozostawiając fragment pędu bez igieł. Kwiaty żeńskie, w postaci zielonkawych lub czerwonawych łusek zebranych w stojące, szyszeczkowate kwiatostany, wyrastają na końcach młodych pędów. Łuski okrywowe są przyrośnięte do grzbietów znacznie większych łusek nasiennych.
Szyszki
Osadzone na krótkich szypułkach, zamknięte są małe i zielone, niekiedy zakrzywione, wąskojajowate, z czasem otwierają się i przybierają kształt szerokojajowaty, brązowieją. Osiągają od 3 do 7 cm długości. Osadzone pojedynczo lub po 2-3 obok siebie. Tarczki łusek (apofyza) romboidalne, różnorodnie wykształcone - od płaskich po stożkowate z niewielkim wyrostkiem (piramidką). Zróżnicowany kształt wyrostka na tarczce, pozwala na wyodrębnienie czterech form szyszek: plana - o słabo wykształconym wyrostku (tarczka prawie gładka), gibba - z wyrostkiem prostym, hamata - z wyrostkiem zagiętym w kierunku nasady szyszki, reflexa - z wyrostkiem skierowanym ku wierzchołkowi szyszki. Nasiona czarne, długości 4-5 mm, ze skrzydełkiem długim na 12-20 mm, kleszczowato obejmującym nasienie.

(…)

…).
Skład chemiczny: pędy zawierają: olejek eteryczny ok. 0,4% (m.in. α-pinen, β-pinen, limonen, borneol), substancje żywicowe i goryczowe, garbnik, witaminę C. Olejek sosnowy zawiera m.in. mieszaninę α- i β-pinenu, borneolu i jego estru octowego. Terpentyna zawiera α-, β-pinen, kamfen, karen, cymen. Kalafonia jest mieszaniną tzw. kwasów żywicznych. Dziegieć zawiera m.in. gwajakol, krezol, węglowodory…
… rozdwojone lub wycięte, rzadziej tępe lub ostro zakończone. Na gałązce osadzone spiralnie, zebrane w boczne, dwustronne grzebienie. Igły ok. 25 mm długości, tępo zaokrąglone na końcach. Górna strona ciemnozielona, błyszcząca, z wgłębieniem pośrodku (bruzdką), dolna z liniami aparatów szparkowych, pokrytych dwoma białymi paskami nalotu woskowego. Na pędach generatywnych są sztywniej, bardziej nastroszone…
… - jednoroczne gałązki (cetyna jodłowa) zbierane jesienią lub zimą - Turio Abietis, liście - Folium Abiestis, żywica - Resina Abiestis.
Surowce służą do otrzymywania olejku eterycznego, który pozyskuje się przez destylację z parą wodną. W jego skład wchodzi kadynen, flawanol - taksyfolina, węglowodór seskwiterpenowy, pinen i limonen.
Stosowany jest do nacierań przy bólach reumatycznych, do kąpieli…
…. Jest rośliną światłolubną, wrażliwą na suszę. Dorosłe drzewa są odporne na silne mrozy, młode sadzonki mogą wiosną przemarzać. Dostosowany do klimatu kontynentalnego gór środkowej Europy, o mroźnych zimach. W Europie rośnie w wysokich partiach gór do 2500 m n.p.m., sięgając górnej granicy lasu (w Tatrach dużo niżej). W niższych partiach tworzy często lasy iglaste wraz ze świerkiem i sosną.
Zastosowanie…
... zobacz całą notatkę