Dioksyny - skutki ich działania, miejsca, na które oddziałują.
Dioksyny to potoczna nazwa setek związków chemicznych z grupy chlorowanych węglowodorów. Nazwa dioksyna używana w publikacjach ekologicznych nie jest właściwą nazwą chemiczną, ale skrótem stosowanym przede wszystkim dla polichlorowanych dibenzo-p-dioksyn (PCDD), których najbardziej znanym przedstawicielem jest 2,3,7,8-tetrachlorodibenzo-p-dioksyna (w skrócie nazywana TCDD). Łącznie do tej grupy należy 75 różnych związków o tej samej strukturze pierścieniowej, lecz różnym stopniu podstawienia chlorem. Ponadto ze względu na właściwości toksyczne podobne do TCDD, do dioksyn zalicza się również polichlorowane dibenzofurany (PCDF), czyli furany, która są reprezentowane przez 135 izomerów. Wśród nich najbardziej znany jest 2,3,7,8-tetradibenzefuran ( TCDF). Toksyczność dioksyn dla organizmów żywych
Przede wszystkim dioksyny podejrzewa się o silne działanie rakotwórcze. W ciągu ostatnich kilku lat przeprowadzono wiele badań nad ich rakotwórczym działaniem na różne formy organizmów żywych oraz ich działaniem mutagennym, teratogennym a także alergicznym. Przypisuje się im podobnie jak innym chloroorganicznym związkom działanie powodujące obniżenie zdolności immunologicznych organizmów ludzi i zwierząt. Jak już wcześniej wspominałem dioksyny bardzo dobrze rozpuszczają się w tłuszczach. Dzięki tej właściwości z łatwością akumulują się w organizmach zwierzęcych i ludzkich. Toksyczność TCDD porównywalna jest z takimi toksynami bakteryjnymi jak np.:Botulinus, Tetanus, Diphteria itp. tab
Jak widać z powyższego zestawienia dioksyna TCDD jest np. 10.000 razy bardziej trująca niż cyjanek potasowy. W przeciwieństwie do większości znanych substancji i lekarstw TCDD nie jest rozkładana w organizmie. Czas połowicznego jej zaniku u myszy wynosi 15-30 dni, podczas gdy u człowieka szacuje się na jeden rok.
WHO - Światowa Organizacja Zdrowia - na podstawie wieloletnich doświadczeń i obserwacji na zwierzętach oraz badań klinicznych ustaliła niebezpieczną dla zdrowia ilość dioksyn na poziomie 1 ng (1 nanogram to 1 miliardowa część grama) na kilogram masy ciała dziennie, a jako całkowicie bezpieczną- porcję 100 razy mniejszą. I wreszcie w 1997 roku International Agency for Research on Cancer uznała najbardziej toksyczną dioksynę (TCDD) za czynnik rakotwórczy I grupy, czyli o udowodnionym działaniu.
Drogi przenikania dioksyn do organizmu: kontaktowa (przez skórę), oddechowa, pokarmowa (woda, żywność).
Za najbardziej niebezpieczną dla człowieka uważa się drogę pokarmową. Nawet przyjmując wartości maksymalne dla pobierania drogą oddechową i kontaktową, ponad 90% PCDD/F przenika do organizmu ludzkiego z żywnością. W krajach wysoko rozwiniętych, gdzie spożywa się żywność przetworzoną, a dieta zawiera więcej mięsa i jego przetworów, z żywności pochodzi nawet powyżej 95% pobieranych PCDD/F.
(…)
…
- zaburzenia funkcjonowania układu wydzielania wewnętrznego(czyli hormonalnego) oraz immunologicznego.
Objawy zaobserwowane u ludzi narażonych na wysokie stężenia dioksyn (np. w wyniku katastrof):
- zmiany skórne tzw. trądzik chlorowy (polega na hiperkeratozie i hiperplazji naskórka, hiperkeratozą mieszków włosowych oraz zaburzeniem funkcji i budowy gruczołów łojowych. Skóra twarzy i małżowin usznych jest nieregularnie wzniesiona, na niej stwierdza się występowanie licznych zaskórników, tworzących stwardniałe skupienia i zgrubienia. Gruczoły łojowe są poszerzone, ich ujścia są zaczopowane przez masy rogowo-łojowe; istnieje tendencja do tworzenia torbieli łojowo-rogowych.
- hiperplazja (to rozrost tkanki, narządu ponad norme)
- hiperkeratoza naskórka (znaczne pogrubienie warstwy rogowej naskórka związane…
… w poziomie hormonów tarczycy) - nawet krótkotrwała niedoczynność tarczycy u noworodków manifestuje się zmniejszonym ilorazem inteligencji u dorosłego osobnika.
- dioksyny już w niewielkich dawkach (1.4 ng/kg/dzień) wywołują procesy nowotworowe; nowotwór piersi - ekspozycja na dioksyny matki podczas ciąży odbija się na rozwoju gruczołu mlekowego u płodu; normalny rozwój gruczołu mlekowego u dziewczynek…
… chemicznych jest bardzo podobna do cząsteczki hormonów steroidowych, głównymi miejscami ich działania są męski i żeński układ rozrodczy, tarczyca, endometrium macicy, gruczoł mlekowy oraz inne organy gdzie produkowane są lub gdzie działają hormony sterydowe. Należy jednak podkreślić, że działanie dioksyn nie ogranicza się tylko do wiązania z receptorem.
Skutki toksycznego działania dioksyn:
Objawy zatrucia…
… mający miejsce podczas życia płodowego zależy od kompleksowego działania hormonów, między innymi estradiolu, progesteronu i prolaktyny; jest wiele substancji chemicznych produkowanych przez człowieka, w tym także dioksyn, które naśladując endogenne hormony ingerują w prawidłowy rozwój gruczołu mlekowego u płodu; zaburzenie metabolizmu hormonów, zwiększenie lub zmniejszenie ilości receptorów, zmiany…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)