Jest to notatka z jednego wykładu z przedmiotu demografia. Na tymże przedmiocie zostały opisane takie zagadnienia jak: pojęcie demografii, demometria, demografia ogólna, demografia opisowa, demografia historyczna, demografia potencjalna, doktryny demograficzne, demografia społeczna, teorie rozwoju ludzkości, Konfucjusz, Platon, prawa rzymskie, Malthus, maltusjanizm, neomaltusjanizm, Thompson, model 4-fazowy, koncepcja zmiennych pośredniczących, zmienne poczęcia, zmienne ciąży
DEMOGRAFIA
WYKŁAD Demografia to nauka o prawidłowościach rozwoju ludności w konkretnych warunkach gospodarczych i ekonomicznych i społecznych badanego terytorium. Zajmuje się statystyczno - analitycznym opisem stanu i struktury ludności oraz badaniem i oceną zmian wynikających z dotychczasowego i przewidywanego ruchu naturalnego i wędrówkowego. Jej nazwa pochodzi od greckich słów „demos” czyli lud i „grafia” czyli opis. Współczesny szybki rozwój nauk demograficznych spowodował wyodrębnienie się wielu subdyscyplin. Wyróżnia się:
Demografia ogólna - jej przedmiotem jest rozwiązywanie zarówno problemów teoretycznych dotyczących pomiaru, jak i opis struktur oraz procesów demograficznych.
Demometria - to nauka o metodach pomiaru i predykcji (przewidywaniu) procesów demograficznych za pomocą wyspecjalizowanego aparatu matematyczno - statystycznego.
Demografia opisowa - zajmuje się naukowym opisem struktur i procesów demograficznych (urodzenia, zgony, małżeństwa)
Demografia historyczna - zajmuje się opracowywaniem metod pomiaru oraz opisu struktur i procesów demograficznych w minionych okresach. Metody stosowane w demografii historycznej zaczerpnięto z arsenału metod obecnie opracowywanych w celu umożliwienia analizy struktur i procesów w krajach słabo rozwiniętych gospodarczo, w których nie prowadzi się pełnej rejestracji faktów demograficznych.
Demografia potencjalna - stworzyła własny system pomiaru i oceny procesów demograficznych nadając każdemu człowiekowi wagę zależną od jego płci, wieku i ewentualnie innych cech. Wagą jest tu długość dalszego przeciętnego trwania życia.
Doktryny demograficzne - to kierunek zajmujący się formułowaniem teorii rozwoju ludności
Demografia społeczna zajmuje się społecznymi uwarunkowaniami i konsekwencjami procesów demograficznych. Z kolei demografia ekonomiczna zajmuje się ekonomicznymi uwarunkowaniami i konsekwencjami procesów demograficznych.
Teorie rozwoju ludzkości
Jak dotychczas nie sformułowano pełnej teorii demograficznej.
551 - 479 p.n.e. Prace Konfucjusza i jego uczniów świadczą o tym, że zajmowali się oni przede wszystkim koncepcją optimum ludności w odniesieniu do ludności pracującej w rolnictwie. Pisząc o idealnej proporcji między liczbą ludności, a wielkością obszaru, formułowali pod adresem władzy postulaty przenoszenia ludności z obszarów przeludnionych na niedoludnione. Zwracali uwagę na czynniki kształtujące przyrost naturalny. Stwierdzili, że umieralność wzrasta wraz z niedostateczną liczbą żywności; przedwczesne małżeństwa powodują wzrost śmiertelności wśród niemowląt, a wysokie koszty ceremonii ślubnej zmniejszają ilość zawieranych małżeństw.
Platon (427 - 347 p.n.e.) oraz Arystoteles (384 - 322 p.n.e.) zajmowali się formułowaniem polityki i zasad postępowania w celu osiągnięcia optimum ludności w warunkach ówczesnego państwa niewolniczego. Optimum ludności miało zapewnić najlepsze wykorzystanie ludzkich możliwości z punktu widzenia bezpieczeństwa państwa i klasy rządzącej. Platon zalecał wprowadzenie nagród, dora
(…)
… tj. stosunku płciowego, poczęcia i porodu. Klasyfikacja ta zawiera 11 następujących zmiennych: czynniki mające wpływ na stosunki płciowe
czynniki wpływające na formowanie i rozwiązywanie się związków w trakcie trwania okresu rozrodczego wiek rozpoczęcia stosunków płciowych, permanentny celibat [proporcja kobiet, które nigdy nie podjęły stosunków płciowych],
długość okresu rozrodczego po ustaniu związku lub między związkami [związki mogą być przerwane przez rozwód, separację, rozłąkę albo śmierć małżonka]
czynniki mające wpływ na stosunki płciowe w ramach związków dobrowolna wstrzemięźliwość, niezamierzona abstynencja z powodu choroby, impotencji lub nieuniknionych okresów rozłąki, częstotliwość stosunków płciowych wyłączając okresy wstrzemięźliwości
Czynniki mające wpływ na szanse zajścia w ciąże (zmienne poczęcia):
zdolność rozrodcza lub bezpłodność wynikająca z przyczyn niezamierzonych stosowanie lub niestosowanie środków antykoncepcyjnych
zdolność rozrodcza lub niepłodność wynikająca z przyczyn zamierzonych (sterylizacja, przecięcie jajowodów, leczenie medyczne itp.)
Zmienne ciąży:
umieralność płodowa z przyczyn niezamierzonych
umieralność płodowa z przyczyn zamierzonych
Zdaniem…
…. Rozróżniał on 2 rodzaje oddziaływania umożliwiającego utrzymanie liczby ludności na właściwym poziomie. Środki prewencyjne to:
opóźnienie wieku zawierania małżeństw
dobrowolny celibat (zwłaszcza wśród ubogich)
Pozytywne przeszkody skracające długość życia:
epidemie
wojny
klęski głodu
Z jego nazwiskiem związane są 2 pojęcia:
maltusjanizm - opowiada się za ograniczeniem tempa przyrostu ludności na drodze…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)