Dokument ma nieco ponad 4 strony i porusza zagadnienia takie jak: umowa darowizny, darczyńca, obdarowany, charakter czynności, treść umowy darowizny, przedmiot darowizny, zawarcie umowy, obowiązki darczyńcy, ograniczona odpowiedzialność darczyńcy, darowizna cum modo, odwołanie darowizny, skutki odwołania darowizny, rozwiązanie darowizny.
UMOWA DAROWIZNY (art. 888-902):
Definicja:
Przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku.
Strony:
darczyńca;
obdarowany.
Darowizna jest umową zobowiązującą do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem majątku darczyńcy. Ma zatem na celu dokonanie przysporzenia na rzecz obdarowanego bez ekwiwalentu. Sama idea darowizny jest znana w wielu systemach prawnych i są różne modele realizowania tej transakcji. Nie wszędzie ta transakcja przybiera charakter umowy np. prawo anglosaskie traktuje darowiznę jako czynność jednostronną. W systemach kontynentalnych, darowizna na ogół jest umową - tak w Polsce.
Charakter czynności:
W prawie niemieckim darowizna jest czynnością realną, samo uzgodnienie woli stron oznacza tylko przyrzeczenie darowizny. Prawo polskie przyjmuje konstrukcję konsensualną - dla wywołania skutków prawnych wystarcza już samo uzgodnienie woli stron. Darowizna jest ex definitione umową zobowiązującą, często jednak samo zawarcie umowy darowizny pociąga za sobą skutek wygaśnięcia innego zobowiązania (np. zwolnienie z długu) lub - z uwagi na stosowne przepisy - pociąga za sobą jednocześnie skutek rozporządzający (np. przeniesienie własności rzeczy oznaczonej co do tożsamości - art. 155; przeniesienie wierzytelności - art. 510) - jest więc często umową o skutku podwójnym.
Jednak darowizna ma specyficzną kauzę przysporzenia - w przypadku darowizny - causa donandi pokrywa się z treścią czynności prawnej, której najistotniejszym elementem jest sama chęć obdarowania (animus donandi) . Oceniając z zewnątrz ciężko jest stwierdzić czy wolą osoby dokonującej czynności prawnej była chęć obdarowania czy nie przypadkiem zapłatą ceny przy umowie sprzedaży. Dlatego też ustawodawcy krajowi różnie starają się rozwiązać ten problem, wskazując, że umowa darowizny jest zawarta wtedy gdy doszło do spełnienia świadczenia (umowa realna w prawie niemieckim), wydania jego przedmiotu bądź też, tak jak ustawodawca polski wymagają, zachowania określonej formy dla jej skuteczności po to by chronić darczyńcę przed nierozważnymi obietnicami.
Treść umowy darowizny:
Teoretycznie wyróżniamy 3 modele: darowizną jest przysporzeniem z majątku darczyńcy - ujęcie najwęższe, przysporzenie następuje na skutek przesunięcia majątkowego między dwoma majątkami; (wyjście aktywu z majątku darczyńcy);
darowizną jest przysporzenie kosztem majątku darczyńcy - ujęcie rozszerzone, obejmujące przysporzenie następujące na skutek przesunięcia majątkowego między dwoma majątkami oraz przysporzenia następujące jedynie na skutek zmniejszeniu majątku darczyńcy (wartość aktywów się zmniejsza, darczyńca wyzbywa się określonego aktywu)
(…)
… - jeśli polecenie ma na względzie interes społeczny.
Możliwości niewypełnienia polecenia - art. 895:
obdarowany może odmówić wypełnienia (każdego) polecenia, jeżeli jest to usprawiedliwione wskutek istotnej zmiany stosunków (mała klauzula rebus sic stantibus);
jeżeli wypełnienia polecenia żąda darczyńca lub jego spadkobiercy, obdarowany może zwolnić się wydając przedmiot darowizny w naturze w takim stanie, w jakim…
…, jaka leżała u podstawy dokonanego na rzecz obdarowanego przysporzenia, tym samym świadczenie darczyńcy staje się świadczeniem nienależnym - condictio causa finita. Po stronie obdarowanego powstaje obowiązek zwrotu świadczenia nienależnego - o zastosowaniu przepisów o bezpodstawnym wzbogaceniu mówi art. 898§2:
Zwrot przedmiotu darowizny powinien nastąpić stosownie do przepisów o bezpodstawnym…
…:
ze względu na wartość świadczenia;
i brak uzasadnionych pobudek, jest nadmierna.
Rozwiązania nie można żądać po upływie 2 lat od jej wykonania. - nie jest ograniczone terminem żądanie rozwiązania darowizny niewykonanej. Rozwiązanie pociąga za sobą tylko skutki obligacyjne i to ex nunc - zobowiązuje obdarowanego do zwrotu przedmiotu darowizny stosownie do przepisów o bezpodstawnym wzbogaceniu.
…
… - Pajor wskazuje, że nawet milczenie obdarowanego może być traktowane jako oświadczenie dorozumiane, skoro darowizna ma na celu jedynie korzyść majątkową dla obdarowanego. Oczywiście gdy przedmiotem darowizny będzie nieruchomość wymóg tej formy dotyczy też oświadczenia obdarowanego. Zd. 2. § 1. zawiera wyjątek od niemożności konwalidacji nieważnej czynności prawnej (tzw. darowizna rękodajna…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)