FUEL CYCLES
Fuel combustion emissions to air,
water and soil.
CYKLE PALIWOWE
Emisja zanieczyszczeń z procesów
spalania do powietrza, wody i gleby.
„MANHAZ”
dr M. Borysiewicz
mgr I. Garanty
mgr A. Burgs
1
Bibliografia:
„Integrated Pollution Prevention and Control
(IPPC). Draft Reference Document on Best
Available Techniques for Large Combustion
Plants.” European Commission, Directorate –
General JRC Joint Research Centre; Draft,
March 2003;
“Inventory of Dioxin and Furan Releases in
Poland” DANCEE – Danish Cooperation for
Environment in Eastern Europe; August 2002;
B. J. Alloway, D. C. Ayers “Chemiczne
podstawy
zanieczyszczenia
środowiska”,
Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1999;
„Inwentaryzacja emisji gazów cieplarnianych i
ich prekursorów za 2001”, Instytut Ochrony
Środowiska, Krajowe Centrum Inwentaryzacji
Emisji, Warszawa 2003.
Materiały ze strony internetowej ESPERE:
www.atmosphere.mpg.de
2
SPIS TREŚCI
1.Etapy cyklu paliwowego.
2.Źródła substancji szkodliwych.
3.Charakterystyka substancji szkodliwych i ośrodków
rozprzestrzeniania się:
- emisja substancji szkodliwych do powietrza
i do wody,
- omówienie własności: COx, SOx, NOx,
pyłów,
metali
fluorowodorów,
ciężkich,
kwasu
lotnych
solnego,
substancji
organicznych (VOC), dioksyn i furanów,
substancji radioaktywnych,
- emisja hałasu.
4.Produkty uboczne i pozostałości procesu spalania.
5.Podsumowanie.
3
1.Etapy cyklu paliwowego
Cykl paliwowy składa się z wielu etapów.
Są to kolejno:
• wydobycie paliw kopalnych
• oczyszczanie i przygotowywanie
• transport
• wykorzystanie paliw w przemyśle
i w obszarach zurbanizowanych
• utylizacja odpadów
4
Rysunek 1: Cykl paliwowy.
5
2. Źródła substancji szkodliwych
Substancje szkodliwe dla środowiska
powstają w kolejnych etapach łańcucha
paliwowego
poprzez
począwszy
od
wydobycia,
przetwórstwo
i
transport,
wykorzystaniu w przemyśle, a kończąc na
utylizacji.
Następnie substancje te rozprzestrzeniają
się
w
różnych
ośrodkach:
powietrzu,
wodzie, glebie.
6
• Wydobycie i przetwórstwo kopalin:
Powietrze: - SOx, Pb, Cd, As, Hg, Ni, Tl itd.,
- pyły;
Woda: - S2O4-, CN,
- środki spieniające,
- jony metali;
Gleba: - hałdy skały płonej i odpadów - erozja
wietrzna;
- zwietrzałe cząstki kopalin;
- odpady zawieszone w rzekach – osadzone
na glebie w wyniku powodzi, wydobyty muł
rzeczny itd.;
- kawałki kopalin zgubione podczas
transportu;
- przetwórstwo kopalin – cyjanki, liczne
metale;
7
• Transport:
Powietrze: gazy spalinowe, aerozole, pyły np.COx, NOx,
SOx, dym, O3, V, Mo, WWA, PbBrCl;
Woda: - wycieki paliwa, wycieki transportowanych
ładunków (np. węglowodory, pestycydy,
substancje chemiczne),
- odpady – szczególnie skażenie morza na skutek
pracy i awarii tankowców),
- odladzanie dróg i lotnisk (np. glikol etylenowy,
różne sole),
- osadzanie się produktów spalania, dym, WWA,
NOx, SOx, PbBrCl;
Gleba: - cząstki (PbBrCl, WWA), osadzanie się kwasów,
- substancje odladzające, szeroka gama
rozpuszczalnych i nierozpuszczalnych związków
na
(…)
… o ostrym, charakterystycznym zapachu,
cięższy od powietrza.
Czas życia SO2 w atmosferze wynosi kilka godzin, ponieważ
ulega on rozpuszczeniu w wodzie powierzchniowej.
26
Tlenki siarki powodują powstawanie kwaśnych deszczy, czyli
opadów atmosferycznych wraz z kwasem siarkowym.
Skutkami
są
wapiennych
uszkodzenia
budowli,
liści
roślin,
zakwaszanie
gleb
rozpuszczanie
czy
korozja
konstrukcji metalowych…
…
może
reagować
z
rodnikami
hydroksylowymi lub innymi z wytworzeniem kwasu
azotowego: HNO3.
Ten, podobnie jak kwas siarkowy H2SO4, opada wraz z
opadami atmosferycznymi na ziemię jako kwaśny deszcz.
Związki azotu (i siarki) zanieczyszczają zarówno powietrze
(tlenki siarki i azotu), jak i glebę (zakwaszenie – obniżenie
jej naturalnego pH) oraz wodę (przedostając się do
zbiorników wodnych niszczą faunę i florę).
29
Całkowita światowa emisja tlenków azotu NOx wynosi
99,3 mln ton.
20
Emisja NOx [mln ton]
18
16
14
12
10
8
6
4
2
0
USA
Chiny
Indie
Rosja Brazylia Kanada Japonia Ukraina Anglia Niemcy
Wykres 3: Histogram ilustrujący ilość emitowanych NOx przez poszczególne kraje.
[http://www.atmosphere.mpg.de]
30
Wpływ tlenków azotu i siarki na
środowisko i zdrowie człowieka
kwaśne deszcze
zakwaszanie gleb,
niszczenie roślin…
…,
SOx , As, Pb, U, V, Zn, WWA, pyły);
Woda: - szeroka gama ścieków,
- WWA z sadzy,
- Pb, Zn, zużyte oleje,
- chloropochodne,
- detergenty;
Gleba: - Pb, Zn, V, Cu, Cd, PCB, WWA, dioksyny,
- chloropochodne,
- azbest;
11
• Niszczenie odpadów związane z cyklami
paliwowymi:
Powietrze: - spalarnie – gryzące dymy i aerozole,
- pyły (np. Cd, Hg, Pb, NOx, COx itp.),
- miejsca zakopywania odpadów – CH4,
- lotne…
… czy czyszczenia
stanowią duże zagrożenie dla środowiska.
Dla przykładu popioły ze spalania węgla w
kotłowniach
substancji:
zawierają
silikon,
wiele
niebezpiecznych
aluminium, żelazo,
wapń,
magnez, potas, sód, tytan, antymon, arsen, bar,
kadm, ołów, stront i wiele innych.
46
5.Podsumowanie
Substancje szkodliwe pochodzą z różnych etapów
łańcucha paliwowego: od wydobycia i przetwórstwa rud,
transport…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)