CHARAKTERYSTYKA EKONOMII JAKO DYSCYPLINY NAUK. Miejsce ekonomii wśród innych dyscyplin - klasyfikacja nauk Nauki teologia - oparta na Objawieniu
nauki oparte na rozumie
filozofia
nauki szczegółowe
formalne; przedmiot: myślenie człow., prawidła myślenia, np. logika, matematyka, semiotyka
przyrodnicze; przedmiot: przyroda nieożywiona i ożywiona, np. fizyka, chemia, biologia
techniczne, tzn. wdrożeniowe
humanistyczne
Klasyfikacja nauk humanistycznych - zob. schemat Specyfika ekonomii jako nauki humanistycznej - społecznej w przec. np. do nauk formalnych, pojęcia są tu niekiedy niewyraźne, desygnaty tych nauk nie są ściśle określone, np. towar, kapitał;
badacz, pod wpływem określonego światopoglądu, przyjętej ideologii, często sam kształtuje znaczenie tych pojęć
ten kontekst poglądów i przekonań wpływa też na wybór przedmiotu badawczego oraz na interpretację danych
w teoriach tych nauk kryją się pewne założenia natury filozof., zwł. antropolog. (kim jest człow., społ-wo?)
w naukach społ. elementem myślenia nauk. są dane pochodzące z obserwacji potocznej (są to uproszczone obserwacje i interpretacje)
w związku z w/w w ekonomii (i innych naukach społ.) istnieją różne szkoły nauk. i kierunki badawcze, np. klasyczna, neoklasyczna, ordoliberalna, ekonomii instytucjonalnej itp.
Ekonomia jest nauką humanist. - społeczną, bo jej przedmiot, tj. gospodarowanie jest procesem społecznym.
Każda społeczność gospodarująca musi rozwiązać 3 podstawowe kwestie:
1/ co wytwarzać?
2/ jak wytwarzać?
3/ dla kogo wytwarzać?
Stąd jedna z definicji ekonomii : Ekonomia bada, w jaki sposób społeczeństwo gospodarujące decyduje o tym, co, jak i dla kogo wytwarzać (lub: ekonomia jest nauką o tym, jak racjonalnie podejmować decyzje w życiu gosp.)
- Ponieważ „społ-wo” odgrywa rolę w rozstrzyganiu tych kwestii, ekonomię zalicza się do nauk społ. Badają one i wyjaśniają zachowania ludzi.
- Choć ekonomia jest nauką humanist. (społeczną), sytuuje się na pograniczu nauk humanist. i ścisłych (formalnych). - Jest nauką ścisłą nie ze względu na swój przedmiot, ale ze względu na sposób, w jaki ekonomiści analizują problemy (matematyzacja ekonomii).
Przedmiot i cel ekonomii Przedmiotem ekonomii jest obszar ludzkich zachowań, obejmujący produkcję, podział, wymianę, konsumpcję dóbr i usług.
Celem ekonomii jest formułowanie teorii ludzkich zachowań w gospodarce i ich weryfikacja. Można wyróżnić:
cel czysto poznawczy : odpowiedź na pytanie, dlaczego gospodarka działa tak, a nie inaczej? Jak naprawdę ona funkcjonuje?
(…)
…-1924) stosowana jest też nazwa ekonomika (economics), która stopniowo wyparła nazwę „ekonomia polityczna”. Łączy się z tym pewne przesunięcie akcentów w metodologii badań ekonom. W Polsce nazwy „ekonomika” używali: Adam Krzyżanowski (Założenia ekonomiki, Kraków 1919) i Edward Taylor (Wstęp do ekonomiki, Gdynia 1947).
7
1
…
… podmiotów gospodarujących (gosp. domowych, firm, państwa) w obszarach: prod., podział, wymiana, konsumpcja. Ponieważ dotyczy to nie tylko zdarzeń i relacji wewnątrz gospodarki narodowej, jej przedmiotem są też międzynar. stosunki gosp.
- Tę „koordynację” można badać z punktu widzenia opisu i wyjaśnienia danego stanu rzeczy (→ ekonomia pozytywna) oraz z punktu widzenia jego kształtowania (→ ekonomia normatywna).
→ Ekonomia pozytywna: ta część badań ekonom., która zajmuje się życiem gosp. takim, jakie ono jest; próbuje wyjaśniać, jak podejmuje się decyzje gosp.; bada konsekwencje zmian warunków gospodarowania i przedsięwzięć polityki gosp. Powstrzymuje się od wyrażania sądów wartościujących. Ekonomista pełni tu rolę niezależnego eksperta, określającego prawdopodobne następstwa działań gosp.
→ Ekonomia normatywna: bazuje na ustaleniach ekonomii pozytywnej; formułuje sądy wartościujące i określa jakie powinny być pewne wskaźniki ekonom., np. ceny, dochody, kierunki polityki gosp., płace minimalne itp. Sądy te zależą od preferencji, priorytetów, tradycji jednostek lub całych społeczności. Ekonomista pełni tu rolę doradczą.
Charakterystyka problemu ekonomicznego
2 cechy otaczającego nas świata…
…, statystyka matemat., cybernetyka, prakseologia (nauka o skutecznym działaniu stworzona przez T. Kotarbińskiego /Traktat o dobrej robocie/; ma dla ekonomii znaczenie metodolog.; prakseolog. zasady postępowania są elementem praw ekonom.- zwł. tam, gdzie zachodzi kwantyfikacja celu i środków działaln. gosp., tzn. w gosp. towarowo-wymiennej)
Nazwa ekonomii
→ pochodzi od Arystolelesa (384-322 przed Chr…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)