To tylko jedna z 13 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
R.3 Cechy jako składniki osobowości Psychologia cech G.W. Allporta Cechy jako podstawowe jednostki strukturalne osobowości Definiował cechy jako predyspozycje do reagowania w określony sposób Uważał, że cechy rzeczywiście istnieją i są osadzone w „systemie neuropsychicznym”(cechy wynikają z fizycznych i biologicznych różnic między ludźmi) Klasyfikował cechy: -klasyfikacja nomotetyczno-idiograficzna (opis cech charakterystycznych dla -wszystkich ludzi i takich które są charakterystyczne dla jednostek) -Dyspozycje dominujące -cechy które tak silnie wpływają na zach. człowieka, że praktycznie każde zach. można do niej odnieść -Dyspozycje centralne (uczciwość, uprzejmość, itd.) -Dyspozycje wtórne - to cechy najmniej wyraziste Przedkładał badania idiograficzne nad nomotetyczne Psychologia cech osobowości R.B. Cattella Stosował analizę czynnikową Najpierw wyróżnił 15 potem 16 a na końcu 21 cech(czynników podstawowych) Przy pomiarze osobowości stosował obserwację, kwestionariusze i pomiar laboratoryjny Interesował się dziedziczeniem cech (1/3 dziedziczenie, 2/3 środowisko) Interesował się ewolucją cech-stwierdził stabilność cech, zwiększającą się jeszcze w miarę upływu lat Psychologia cech osobowości Eysencka (PEN): Wyróżnił trzy podstawowe wymiary osobowości - ekstrawersja/introwersja, neurotyzm/stabilność emocjonalna i psychotyzm/kontrola impulsów Różnice w osobowości odzwierciedlają różnice w budowie biologicznej Dziedziczymy cechy Ewolucyjne uwarunkowania cech Stworzył Kwestionariusz EPQ do pomiaru osobowości Pięcioczynnikowy Model Osobowości (NEOAC) (Costa i McCrae) Wymienili 5 podstawowych wymiarów osobowości (ekstrawersja/introwersja, neurotyczność, otwartość na doświadczenia, ugodowość, sumienność) Kwestionariusz Osobowości NEO (NEO-PI) Wymienili następujące dowody na poparcie swojej tezy o istnieniu pięciu podstawowych wymiarów osobowości: 1. Podobieństwo międzykulturowe - analiza określeń oznaczających cechy osobowości w różnych językach wykazuje ich wielkie podobieństwo, pięć głównych czynników wyodrębniono w językach większości kultur ( podstawowa hipotez leksykalna Goldberga - najważniejsze różnice między ludźmi mają swoje określenia w językach wszystkich kultur). 2. Samoocenianie się i ocena innych ludzi - Dokonywane przez osoby badane oceny poziomu występowania u nich cech z modelu pięcioczynnikowego w zasadzie pokrywają się z ocenami dokonywanymi przez ich małżonków lub znajomych.
(…)
… zachowania się w określony sposób wynika z tego jak oceniamy wartość wzmocnienia i prawdopodobieństwo jego wystąpienia (model oczekiwania-wartości). Jest to coś podobnego do warunkowania instrumentalnego (zach.-wzmocnienie) ale Rotter brał pod uwagę jeszcze procesy poznawcze takie jak ocenianie wartości w wzmocnienia i prawdopodobieństwa jego wystąpienia.
Na to jak ocenimy wartość i prawdopodobieństwo…
… ze wszystkich trzech źródeł, by sprawdzić czy się ze sobą pokrywają
Osiągnięcia Cattella w zakresie teorii cech:
Zainteresowanie pochodzeniem cech i ich rozwojem opracował metodę badania wpływu, jaki na poszczególne cechy mają czynniki dziedziczne i środowiskowe ( => osobowość człowieka zależy w 1/3 od dziedziczności a w 2/3 od środowiska) - w bad. nad tym zagadnieniem (w ramach genetyki zachowania) od czasów…
…
SPÓJNOŚĆ OSOBOWOŚCI A PROBLEM OSOBOWOŚCIOWYCH I SYTUACYJNYCH DETERMINANT ZACHOWANIA
teoria cech zakłada, że osobowość człowieka jest względnie stała, czyli indywidualna konfiguracja cech pozostaje niezmienna
podstawowe bad. nad cechami (Allport, Cattell , Eysenck) zakończono w latach '50.
Lata '60 - krytyka kategorii cech oraz narzędzi do ich klasyfikowania i pomiaru
Powodem krytyki- trudności z predykcją…
… lub znajomych.
3.Motywy, emocje i kontakty interpersonalne - istnieje korelacja między Pięcioczynnikowym modelem osobowości i kwestionariuszem a innymi elementami osobowości, np. emocjami, motywami i kontaktami interpersonalnymi.
4.Diagnozowanie zaburzeń osobowości - niektóre wymiary są skorelowane z pewnymi zaburzeniami, powodują, że osoby są na nie podatne, np. osoby o niskiej ugodowości mają tendencje…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)