To tylko jedna z 2 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
prof. dr hab. Edmund Morawiec. Notatka składa się z 2 stron.
BYT A PIĘKNO W języku codziennym słowem „piękno” oznacza się przedmioty, które budzą w odbiorcy estetyczne wrażenia upodobania. Zwykle wrażenia te są mocno zsubiektywizowane, bowiem to, co dla jednego podmiotu poznającego jest piękne, dla drugiego nie przedstawia się takim. Jest to konsekwencją tego, że w poznaniu potocznym, nie mamy ustalonego jednoznacznego kryterium piękna. Inaczej wygląda sprawa w poznaniu naukowym takich nauk, jak estetyka i filozofia klasyczna. U Tomasza z Akwinu odnajdujemy następujące filozoficzne określenie piękna: Piękne jest to, co ujrzane wzbudza upodobanie . Określenie to można interpretować przynajmniej dwojako: raz, gdy termin „ujrzane” zinterpretuje się w sensie zmysłowo-intelektualnej percepcji, drugi raz, gdy termin ten zinterpretuje się w sensie intelektualnego rozumienia. Przy pierwszej interpretacji wzbudzanie upodobania bywa zwykle nacechowane momentami subiektywnymi i takie pojęcie piękna niczym nie różni się od potocznego pojęcia piękna. Przy drugiej interpretacji termin „ujrzane” jest wzięty w sensie wizji intelektualnej, stanowiącej rezultat intelektualnych, najogólniej mówiąc analiz, rezultatem których jest ujęcie w rzeczywistości takich treści, które wzbudzają upodobanie. Powstaje pytanie: jakie elementy przedmiotowe w bycie jako takim, stanowią podstawę do wzbudzania intelektualnego upodobania? Elementami tymi są: wszystkie dotychczas odkryte transcendentalne aspekty bytu jako takiego, a więc: organizacja tego, co istnieje, tożsamość bytu z sobą, niesprzeczność, odrębność, prawdziwość, dobro. W odbiorze intelektualnym konstytuują one transcendentalne piękno bytu. Są bowiem zdolne wywołać upodobanie, gdy byt w tych aspektach stanie się przedmiotem zrozumienia, Piękno tkwi więc w samym bycie, a ściślej powiedziawszy, tak jak inne własności transcendentalne, jest samym bytem. Jest to piękno ontyczne. Przeżycie tego piękna, objawiające się w podmiocie rozumiejącym, jest takie, że jego stopień intensywności, warunkowany jest z jednej strony stopniem doskonałości bytu, z drugiej stopniem jego zrozumienia.
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)