To tylko jedna z 2 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
BUDOWA I ROLA SKÓRY WARSTWY ODDZIELAJĄCE ORGANIZM OD ŚRODOWISKA ZEWNĘTRZNEGO * bezkręgowce - okrywę ciała chroniącą głębiej położone narządy tworzy nabłonek jednowarstwowy , często wytwarzający oskórek ( kutykulę ), - jest bardzo dobrze rozwinięty u stawon ogów (wzmocniony białkami , chityną oraz solami wapnia tworzy zewnętrzny szkielet całkowicie nieprzepuszczalny dla wody)
- nabłonkowy fałd płaszcza większości mięczaków wytwarza ochronną muszlę * kręgowce (w tym człowiek)
- najbardziej skomplikowany rodzaj powłoki - skóra * rośliny a) ryzoderma - zewnętrzna warstwa ochronna młodych korzeni b) epiderma - żywa tkanka okrywająca liście i młode łodygi - zbudowana jest z kilku rodzajów komórek , w tym tworzących aparaty szparkowe - umożliwia wymianę gazową - przepuszcza promieniowanie świetlne niezbędne komórkom miękiszowym do fotosyntezy (większość komórek epidermy nie ma chloroplastów)
- zewnętrzna powierzchnia komórek epidermy pokryta jest warstwą słabo przepuszczalną dla pary wodnej - kutykulą (jej skład chemiczny jest odmienny niż kutykuli bezkręgowców)
- epiderma części roślin wytwarza wyspecjalizowane wyrostki - różnego rodzaju włoski mogące zmniejszać transpirację (np. tworzące kutner) lub kolce pełniące funkcje ochronne
c) korkowica - okrywa starsze łodygi i korzenie roślin o wtórnym przyroście na grubość
ZMIENNOCIEPLNOŚĆ * temperatura ciała organizmu zmiennocieplnego zmienia się wraz z temperaturą otoczenia
* płazy i gady
STAŁOCIEPLNOŚĆ * organizm stałocieplny przez cały rok, mimo zmian temperatur środowiska, utrzymuje wysoką, prawie stałą temperaturę ciała
* ptaki, ssaki, człowiek
* wymaga istnienia złożonych mechanizmów termoregulacyjnych
* w strefie komfortu termicznego (21°C - 24°C) nasz organizm ponosi najmniejsze „koszty” utrzymania stałej temperatury ciała
- zbyt niska temperatura
* na chwilowy spadek temperatury nasz organizm reaguje „gęsią skórką” (szczątkowy mechanizm stroszenia włosów), zwężeniem naczyń krwionośnych skóry i drżeniem mięśni ( termogeneza drżeniowa )
* jeśli będziemy dłużej znajdowali się w obniżonej temperaturze, nasz organizm przyspieszy „wytwarzanie ciepła” przez podniesienie tempa metabolizmu, m.in. dzięki zwiększeniu poziomu hormonów tarczycy ( termogeneza bezdrżeniowa )
* zbyt niska temperatura doprowadzi do hipotermii (obniżenie ciepłoty ciała) i śmierci z wychłodzenia
* na niewielki wzrost temperatury powyżej strefy komfortu organizm reaguje rozszerzeniem skórnych naczyń krwionośnych, pogłębieniem oddechów i nieznacznym wzrostem tempa pracy serca
(…)
… w skórze ma swoje zalety
* w okresie jesienno-zimowym komórki skóry osób z bardzo jasną karnacją łatwiej przekształcają prekursor witaminy D w jej ostateczną formę
d) zmiany barwnikowe
* na ogół nieszkodliwe
* część z nich może ulec zezłośliwieniu prowadzącemu do rozwoju czerniaka złośliwego
SKÓRA
BUDOWA
FUNKCJE
Naskórek * wodoszczelna warstwa oddzielająca tkanki naszego ciała od otoczenia
* zbudowany…
…
* znajdują się tu liczne naczynia krwionośne i zakończenia nerwowe, mięśnie i komórki barwnikowe (melatocyty)
* zakończenia nerwowe zapewniają m.in. czucie dotyku, ucisku, zimna, ciepła oraz bólu
* zanurzone tu są włosy oraz gruczoły łojowe i potowe
* łój - wydzielina gruczołów łojowych, natłuszcza naskórek i włosy
* pot - wydzielina gruczołów potowych, składa się głównie z wody z pewną ilością chlorku sodu i mocznika, wydzielanie potu związane jest z termoregulacją oraz mechanizmami obronnymi
* linie papilarne - rzędy charakterystycznych i niepowtarzalnych wzorów wyniosłości skóry właściwej (brodawek skórnych), badaniem i porównywaniem linii papilarnych dla celów policyjnych zajmuje się daktyloskopia
* głębsza,
* stale zachodzą tu intensywne podziały komórkowe (mitozy), powstające komórki wypychają starsze…
…, hipertermii (przegrzania) i śmierci
* wzmożone wytwarzanie lub straty ciepła związane są z aktywnością ośrodków zlokalizowanych w podwzgórzu, określanych jako ośrodki termoregulacyjne oraz położonego w śródmózgowiu ośrodka drżenia mięśni szkieletowych
PODSTAWY HIGIENY SKÓRY
a) trądzik młodzieńczy
* powstaje przez nadmierną aktywność gruczołów łojowych i potowych powodowaną zmianami hormonalnymi
* dochodzi…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)