To tylko jedna z 7 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Biochemiczno-ekologiczne oddziaływania wewnątrz gatunku
Omówiłam już wzajemne oddziaływania występujące w ekosystemach pomiędzy różnymi gatunkami. W tym rozdziale zajmę się zależnościami biochemiczno-ekologicznymi pomiędzy osobnikami tego samego gatunku. Omówię jakie związki są głównymi nośnikami informacji na przykład w stadach czy zgrupowaniach zwierząt. Wśród roślin porozumiewanie się w obrębie tego samego gatunku nie jest do końca poznane, można tu jedynie przytoczyć przykład bawełny, która zaatakowana przez pędziorka wysyła substancje lotne mające na celu zaalarmowanie sąsiadujących , jeszcze zdrowych roąlin o niebezpieczeństwie.
W świecie zwierząt, a także wśród niektórych glonów i grzybów oddziaływania wewnatrzgatunkowe są uwarunkowane wydzielaniem feromonów. Związki te pełnią różne funkcje, ale przede wszystkim są sygnałem, informacją dla innych osobników.
Feromony glonów i grzybów
W cyklu życowym glonów i grzybów dużą rolę odgrywa zlewanie się dwóch haploidalnych komórek. Gamety niektórych grzybów wydzielają więc feromony płciowe, będące związkami przyciągającymi gamety męskie. Feromony działające w ten sposób nazywamy atraktantami. Znaleziono je u niektórych grzybów (m.in. z rodzaju Rhodosporidium i Mucor), drożdży (m.in. Saccharomyces cerevisiae) i wielu glonów (zarówno u brunatnic, jak i zielenic). Niektóre z atraktantów płciowych glonów i grzybów przedstawiam poniżej.
Inny rodzaj oddziaływań wewnątrzgatunkowych wywołują autoinhibitory (autotoksyny), które wydzielane do środowiska bytowania glonów, hamują szybkość wzrostu ich komórek, nie dopuszczając do nadmiernego rozmnożenia się populacji. Można traktować ten przypadek, jako autoregulację populacji. Dzięki temu nie ulegają wyczerpaniu zasoby tlenowe lub pokarmowe danego siedliska bytowania żywych organizmów, co mogłoby mieć katastrofalne skutki. Feromony zwierząt
Feromony pełnią funkcję chemicznych mediatorów zachowań zwierząt tego samego gatunku. Dzielimy je w zależności od wywoływanych efektów na feromony primerowe i uwalniające. Te pierwsze są znacznie słabiej poznane. Pełnią one głównie rolę regulatorów stosunków społecznych u zwierząt socjalnych, wywołując długotrwałe efekty fizjologiczne, które mogą trwać nawet po ustaniu wydzielania feromonu. Przykładem takich feromonów są te, które przyspieszają dojrzewanie płciowe samców lub samic. Feromony uwalniające powodują natychmiastową i gwałtowną reakcję odbierającego je organizmu, wywołując odpowiednią reakcję. I tak wydzielane w odpowiednim czasie związki przywabiają osobnika przeciwnej płci (atraktanty płciowe), informują o ataku przeciwnika, mobilizując do walki lub ucieczki (feromony alarmowe), czy pokazują drogę do gniazda (feromony szlakowe).
(…)
… płciowym mszycy Aphis fabae. Istnienie ludzkich atraktantów płciowych nie podlega dzisiaj dyskusji, intensywne badania sugerują, że feromonem płciowym mężczyzn jest mieszanina pochodnej androsteronu i prostego kwasu nienasyconego emitowana wraz z potem. To, że feromony te wydzielane są z potem, nie brzmi przyjemnie, a dodatkowo na ironię zakrawa fakt, że higiena osobista i stosowanie perfum…
… produkowany przez samice jedwabnika (Bombyx mori). Bombykol przywabia samce jedwabnika w niezwykle niskich stężęniach, Jedwabnik rozpoznaje go za pomocą receptorów umiejscowionych w każdym z 17.000 organów olfakcyjnych (sensilla triodea) ulokowanych w czułkach. Tak więc samiec tego owada rozpoznaje obecność samicy, która może znajdować się w odległości kilkuset metrów od samca. Role kompletnego feromonu…
… trutnie do pszczoły w trakcie jej lotu godowego. Jest on jedynym feromonem, którego receptory bez wątpliwości zidentyfikowano w czułkach trutni. Gruczoły robotnic nie produkują substancji królewskiej. Robotnice wydzielają podobne dziesięciowęglowe kwasy (substancja królewska to trzy diewięciowęglowe kwasy) o nieznanej dotychczas funkcji biologicznej. Takie same kwasy i w podobnym stężeniu wydzielane…
… na identyfikację niewielkich stężeń feromonów.
Feromonem płciowym Idea leucone jest danaidon. Związek ten znaleziono również w wydzielinach gruczołów innych motyli z tej rodziny. Ekstrakty tych gruczołów zawierają zazwyczaj do 60 składników chemicznych. Żaden ze zidentyfikowanych związków nie wykazywał jednak aktywności przywabiającej samce. Badania na feromonem Idea leucone - głównie metodą chromatografii…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)