To tylko jedna z 2 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Myśl Arystotelesa i św. Tomasza - dwie wizje wspólnoty, podobieństwa i różnice.
Św. Tomasz wpisał się w nurt recepcji filozofii Arystotelesa, która dokonuje się w XIII w. w Europie. Jest zarazem autorem najwybitniejszej adaptacji twórczości filozofa ze Stagiry na grunt chrześcijański. Oto główne założenia tomizmu, otrzymane w spadku po Arystotelesie:
1. Człowiek jako jednostka nie jest samowystarczalny. Doskonalić się może jedynie poprzez związki z innymi. Życie w społeczeństwie leży w ludzkiej naturze (człowiek to animal civile- zwierzę polityczne)
- Państwo jako wspólnota naturalna, spełniająca też rolę wychowawczą - Natura pojmowana w sensie teleologicznym (jej istotą dążenie do celu). Działanie człowieka odzwierciedla jego naturę, wyznaczającą jego możliwości i skłonności. Najważniejszym celem zbiorowości jest dobro wspólne, osiągane poprzez zgodnie z rozumem i legalnie ustanowione prawo. Całość jest doskonalsza niż jej części, które istnieją ze względu na idealność całości. Celem człowieka jest zmniejszanie dystansu dzielącego go do Boga.
2. Racjonalizacja rzeczywistości. Rozum jest normą ludzkiego postępowania a wolność jest zgodna z rozumem. Nawiązanie do arystotelesowskiego intelektualizmu.
- Rozum nie jest przeciwnikiem wiary
- Wiara oparta na objawieniu i filozofia oparta na rozumie prowadzą innymi drogami do tego samego celu- poznania Boga
- Tomasz otwiera się na rzeczywistość empirycznie poznawalną. Nawet istnienie Boga nie jest dla niego prawdą oczywistą, ale wymaga udowodnienia.
3. Etyka umiaru i rozumu. Człowiek z natury jest zdolny do nabywania cnót. Cnoty pozwalają nadać właściwy kierunek naszemu postępowaniu, lepiej zaadaptować prawo naturalne. Tomasz podobnie jak Arystoteles cenił każde dobro i każdemu chciał wyznaczyć należne mu miejsce. 4. Typologia ustrojów.
Od Arystotelesa Tomasz przejął klasyfikację ustrojów, wyróżniając monarchię, arystokrację i demokrację. Za najbardziej naturalny ustrój uznał monarchię, która ma być odwzorowaniem boskiego porządku na Ziemi. Monarcha ma być obdarzony boskimi przymiotami, pozwolić swoim obywatelom na niezależność, mobilizować ich do działania. Władza nie może być nazbyt przytłaczająca, gdyż groziłoby to zakłóceniem boskiego porządku. Ze względu na takie ryzyko Tomasz za Arystotelesem opiewa zalety ustroju mieszanego: udział wszystkich obywateli we władzy to gwarancja pokoju, dlatego należy połączyć najlepsze cechy królestwa, arystokracji i demokracji (reminiscencje republikańskie).
5. Natura bytu.
Ciało i dusza człowieka są ze sobą złączone jak forma z materią. Jedność natury ludzkiej znajduje swoje odbicie w naturze państwa. Tomasz czyni podobne spostrzeżenia dotyczące natury ustroju, co Arystoteles. Ten ostatni traktował ustrój jako formę. U doktora Kościoła pojawi się koncepcja władzy jako formy ruchu, wszystko znajduje się w ruchu i zmierza do konkretnego celu. Rządzący państwem muszą wskazywać cele, które służyć będą ciągłemu doskonaleniu. Tu dochodzimy do zbieżnej konkluzji: ustrój jako forma mająca na celu urzeczywistnienie potencji (potencja, czyli byt możliwy). Forma jest aktem, materia potencją.
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)